Οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης προς τους θεσμούς
Το καλοκαίρι του 2021 θα έχει ολοκληρωθεί η άσκηση της ευθυγράμμισης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές τιμές σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης προς τους θεσμούς οι οποίες αποτυπώνονται στην 7η έκθεση αξιολόγησης της Ελλάδας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, αφού η πανδημία «πάγωσε» όλες τις διαδικασίες.
Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο δεσμεύεται ότι το έργο της συλλογής δεδομένων για τον καθορισμό των νέων τιμών ζώνης αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους. Αμέσως μετά οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών θα αξιολογήσουν τις τιμές που θα δώσουν οι εκτιμητές και θα προχωρήσουν στην επεξεργασία των δεδομένων και στην αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών. Παράλληλα για πρώτη φορά θα αποκτήσουν τιμές ζώνης και θα ενταχθούν στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων περίπου 3.000 περιοχές σε όλη τη χώρα.
Στην έκθεση της Κομισιόν η οποία δόθηκε χθες στη δημοσιότητα αναφέρεται ότι «η συμφωνημένη περαιτέρω επέκταση του υφιστάμενου συστήματος ζώνης αξίας σε ολόκληρη τη χώρα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους με μια προγραμματισμένη προθεσμία στα μέσα του 2021». Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με την Κομισιόν, οδηγεί στην χρησιμοποίηση των υφιστάμενων τιμών για τον φετινό ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας κάτι που θα κοστίσει στον προϋπολογισμό περίπου 180 εκατ. ευρώ η 0,1% του ΑΕΠ.
Πάντως οι εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας θα είναι αυτές που θα κρίνουν το νέο τοπίο στη φορολογία των ακινήτων. Εάν οι εκτιμητές ακινήτων ολοκληρώσουν το έργο τους μέχρι το τέλος του έτους, παραδώσουν στις αρχές του νέου έτους τις νέες τιμές ζώνης σε όλη τη χώρα και η άσκηση της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων έχει τελείωση μέχρι τον Ιούλιο του 2021, τότε η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ και συγκεκριμένα στη δεύτερη μείωση του φόρου ακινήτων 8%-10% μεσοσταθμικά για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ θα γίνει σε συνδυασμό με τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες.
«Κλειδί» για το όφελος που θα δουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στη φορολογική τους επιβάρυνση θα αποτελέσουν οι νέες τιμές ζώνης. Η ευθυγράμμιση των τιμών ζώνης με τις εμπορικές αξίες από τον Ιούλιο του 2021 θα διαμορφώσει τον τελικό λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ. Μια μεσοσταθμική μείωση 8%-10% σημαίνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις οι μειώσεις στο φόρο ακινήτων θα φθάσουν στο 20%, σε άλλες θα κινηθούν στα επίπεδα 10%-12% και σε άλλες περιπτώσεις οι μειώσεις θα είναι χαμηλότερες από 5% έως 8%. Στις περιοχές που θα καταγραφούν μεγάλες αυξήσεις στις τιμές ζώνης καθώς και σε πολλές από τις 3.000 περιοχές που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα, ο ΕΝΦΙΑ του 2021 θα μειωθεί ελάχιστα. Αντίθετα σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες από τις εμπορικές η έκπτωση θα φθάσει το 10%-12%.
Δεν αποκλείεται πάντως οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ να είναι διευρυμένες. Η επιτροπή Πισσαρίδη στην έκθεσή της συστήνει την κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, δηλαδή του φόρου που επιβάλλεται στα εντός σχεδίου κτίσματα και οικόπεδα αντικειμενικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή περισσότεροι από 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων και επιχειρήσεις θα ωφεληθούν από την κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ οι οποίοι πληρώνουν σχεδόν το 50% του συνολικού ΕΝΦΙΑ ο οποίος ανέρχεται στα 2,5 δισ. ευρώ.
Η νέα παράμετρος που μπαίνει στο τραπέζι αναφορικά με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ είναι εάν θα γίνει στον κύριο φόρο ή στον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ που πληρώνουν περίπου 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με ακίνητη περιουσία άνω των 250.000 ευρώ. Αυτή, άλλωστε, είναι και η εισήγηση της επιτροπής Πισσαρίδη που έχει κατατεθεί στην ελληνική κυβέρνηση.