Η ΕΛΕΤΑΕΝ καταρρίπτει έναν ακόμη μύθο γύρω από την αιολική ενέργεια
Το περιβάλλον έχει εκπέμψει προ πολλού σήμα κινδύνου και η κλιματική αλλαγή έρχεται να επιβεβαιώσει την κρισιμότητα των αποφάσεων που θα παρθούν από εδώ και πέρα για το μέλλον του πλανήτη.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει παρέμβει με πολλούς τρόπους στο κλίμα και παγκοσμίως η ανησυχία για το μέλλον εκφράζεται και από πλευράς των πολιτών αλλά και των κυβερνήσεων, που καλούνται να λάβουν αποφάσεις.
Στο κέντρο της συζήτησης βρίσκεται η στροφή σε άλλες μορφές ενέργειας, πιο φιλικές στο περιβάλλον, που θα επιτρέψουν ώστε η οικονομική ανάπτυξη να συνεχιστεί χωρίς να είναι βλαπτική για τον πλανήτη.
Μύθος 4: «Οι ανεμογεννήτριες παράγουν ασταθή ηλεκτρισμό, δεν είναι αξιόπιστες και αυτό αυξάνει το κόστος»
Η αιολική ενέργεια καλείται να δώσει λύσεις - πάντα σε συνδυασμό με τις άλλες ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) - και να αντικαταστήσει τις «παραδοσιακές» λεγόμενες μορφές.
Ωστόσο κάθε τι νέο βρίσκει και αντίθετες φωνές και προκαλεί συζήτηση ως προς την ορθότητα των μεθόδων και την αποτελεσματικότητά του.
Η ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας) απαριθμεί τους μύθους για τις ανεμογεννήτριες, την τεχνολογία τους αλλά και το αναγκαίο κόστος τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι ανεμογεννήτριες παράγουν ασταθή ηλεκτρισμό και δεν είναι αξιόπιστες, γεγονός που αυξάνει το κόστος.
Όπως αναφέρει στο έντυπό της η ΕΛΕΤΑΕΝ, η αιολική ενέργεια είναι αξιόπιστη τεχνολογία μεταβλητής παραγωγής ενέργειας και σε καμία περίπτωση δεν αυξάνει το κόστος.
Στα ηλεκτρικά συστήματα, η προσφορά ενέργειας (δηλ. η ενέργεια που παράγεται ή εισάγεται) πρέπει να είναι πάντα ίση με τη ζήτηση ενέργειας. Αυτό επιτυγχάνεται με τη διαδικασία εξισορρόπησης (balancing), η οποία εμπεριέχει κόστος, υποστηρίζει.
Ο λόγος για αυτό είναι ότι αν ένας σταθμός παραγωγής δεν μπορεί να προσφέρει την ενέργεια που αναμένεται από αυτόν, τότε κάποιος άλλος πόρος πρέπει να αναζητηθεί για να καλύψει το έλλειμμα (π.χ. ένα άλλος σταθμός να αυξήσει σε ελάχιστο χρόνο την παραγωγή του ή ένα φορτίο ζήτησης να διακοπεί).
Το «γερμανικό παράδοξο»
Το γεγονός ότι η αιολική ενέργεια, όπως και η ενέργεια από άλλες ΑΠΕ, είναι μεταβλητή, δημιουργεί λανθασμένα την εντύπωση ότι απαιτείται πολύ αυξημένο κόστος εξισορρόπησης. Σε αυτή την λανθασμένη εντύπωση στηρίζεται και το επιχείρημα ότι η αιολική ενέργεια εμπεριέχει κρυφά κόστη για τον καταναλωτή.
Ωστόσο, η αυξημένη διείσδυση μεταβλητών ΑΠΕ δεν συνεπάγεται απαραίτητα αυξημένο κόστος εξισορρόπησης και κατ’ επέκταση αυξημένο κόστος για τον καταναλωτή. Αυτό διαπιστώθηκε αρχικά στη Γερμανία και γι’ αυτό ονομάστηκε «γερμανικό παράδοξο». Επιπλέον, το συνολικό κόστος για τον Έλληνα καταναλωτή αναμένεται να μειωθεί με τον υπερδιπλασιασμό των μεταβλητών ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα).
Εξέλιξη της τεχνολογίας και ορθός σχεδιασμός
Την τεχνολογία παραγωγής αιολικής ενέργειας και τους καταναλωτές έχουν ευνοήσει η επιστήμη και η ορθή πολιτική, λέει η ΕΛΕΤΑΕΝ. Τρεις τουλάχιστον παράγοντες έχουν συμβάλει σε αυτό:
- Οι αγορές σχεδιάζονται έτσι ώστε να επιτρέπουν και να ευνοούν τη μεγάλη αύξηση της αιολικής ισχύος χωρίς ή με ελάχιστο κόστος. Σε παλαιότερα συστήματα, ο προγραμματισμός της παραγωγής γινόταν έως και 24 ώρες πριν από τον πραγματικό χρόνο κατανάλωσης. Με τον νέο σχεδιασμό των αγορών το εμπόριο ηλεκτρισμού γίνεται πολύ κοντά στην πραγματική ώρα παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας. Έτσι, οι αιολικοί σταθμοί μπορούν να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την παραγωγή σε πραγματικό χρόνο. Επιπλέον, οι διαχειριστές των συστημάτων μπορούν να προγραμματίσουν την κάλυψη της ζήτησης έγκαιρα και αποτελεσματικά, χωρίς να απαιτηθούν πρόσθετα κόστη εξισορρόπησης σε πραγματικό χρόνο.
- Τα μοντέλα πρόβλεψης ηλεκτροπαραγωγής από αιολικά πάρκα έχουν βελτιωθεί πάρα πολύ. Σε αυτό έχουν συμβάλει μεθοδολογίες τεχνητής νοημοσύνης, και τα περισσότερα δεδομένα σχετικά με το τοπικό κλίμα και τα χαρακτηριστικά του αιολικού δυναμικού κάθε σταθμού. Η βελτίωση αυτή -σε συνδυασμό με τον σχεδιασμό των αγορών και την ανάπτυξη έξυπνων στρατηγικών εμπορίας ενέργειας από τους ιδιοκτήτες αιολικών πάρκων- επιφέρει οφέλη στους καταναλωτές.
- Η τεχνολογία των ανεμογεννητριών έχει εξελιχθεί. Οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες είναι φιλικές προς τα δίκτυα, συνεργάζονται μαζί τους και μπορούν να προσφέρουν περισσότερες υπηρεσίες σε αυτά, μεταξύ των οποίων υπηρεσίες εξισορρόπησης, και όχι μόνο καθαρή ενέργεια.
Δημιουργία λανθασμένων εντυπώσεων
Η επιστημονική ένωση δεν παραλείπει να αναφερθεί και σε άλλες παρανοήσεις -εκούσιες και ακούσιες- σχετικά με τις ανεμογεννήτριες.
Στο έντυπο αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Μερικές φορές χρησιμοποιούνται (κακόπιστα) όροι, όπως ασταθής ηλεκτρισμός, διαλείπουσα μορφή ενέργειας κ.λπ., που είναι ανακριβείς και αντιεπιστημονικοί και επιδιώκουν να δημιουργήσουν εντυπώσεις. Στο ίδιο αποσκοπούν διάφορα απλοϊκά παραδείγματα, όπως o ισχυρισμός ότι δεν μπορείς να τροφοδοτήσεις ένα νοσοκομείο μόνο με ανεμογεννήτριες.
Πρόκειται για τυπικές εκφάνσεις του λαϊκιστικού λόγου. Χρησιμοποιώντας απλοϊκούς όρους και διλήμματα, ο λαϊκιστικός λόγος κατασκευάζει έναν ανύπαρκτο εχθρό και στη συνέχεια του επιτίθεται για να πετύχει μια νίκη ενάντια σε αυτόν τον ανύπαρκτο εχθρό, την οποία νίκη διαφημίζει παραπλανητικά ως συνολική επικράτηση της θέσης του».
Και καταλήγει η δημοσίευση κάνοντας αναφορά στον συνδυασμό όλων των ΑΠΕ με στόχο ένα ολοκληρωμένο σύστημα παραγωγής ενέργειας: «Κανένας διακρατικός, κρατικός ή μη κρατικός φορέας ή οργανισμός δεν έχει προβεί σε δημοσίευση που να υποστηρίζει ένα σύστημα ηλεκτροπαραγωγής μόνο με αιολική ενέργεια. Αυτή είναι άλλωστε η πεμπτουσία των ΑΠΕ. Ο συνδυασμός όλων τους -αιολικής ενέργειας, ηλιακής ενέργειας, υδροηλεκτρικής ενέργειας, βιοενέργειας και γεωθερμίας- με τα δίκτυα, τα συστήματα αποθήκευσης, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη διαχείριση της ζήτησης μπορεί να εξασφαλίσει ένα καθαρό ενεργειακό μέλλον με οικονομικό τρόπο».
Μύθος 1ος: Δεν συγκρίνεται η απόδοση των ανεμογεννητριών με την απόδοση των θερμοηλεκτρικών σταθμών
Μύθος 2ος: «Οι ανεμογεννήτριες παράγουν ακριβό ηλεκτρισμό»
Μύθος 3ος: «Οι ανεμογεννήτριες αυξάνουν το συνολικό κόστος για τον καταναλωτή»