Σχεδόν όλα τα εργαλεία πολιτικής μπορεί να είναι στο τραπέζι
Λίγες μόνο εβδομάδες μετά την ανακοίνωση ενός πολύ μεγάλου προγράμματος στήριξης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα βρίσκεται υπό πίεση να αυξήσει σήμερα τη δύναμη πυρός της για να στηρίξει την οικονομία της Ευρωζώνης, η οποία θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά το ένα δέκατο φέτος. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ θέλουν και αυτοί από την πλευρά τους να ασκήσουν κάποια πίεση στην πολιτική ηγεσία της Ευρωζώνης, η οποία αναζητεί ακόμη τη δημοσιονομική αντίδρασή της, αφήνοντας την κεντρική τράπεζα στον γνωστό ρόλο του βασικού αγωνιστή του μπλοκ κατά της κρίσης.
Το δίλημμα αυτό υποδηλώνει ότι οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ θα συζητήσουν τη διεύρυνση της στήριξης, αν και μία μεγάλη κίνηση είναι απίθανη έως αργότερα - ίσως τον Ιούνιο - όταν θα είναι ευκολότερο να προσδιοριστεί το μέγεθος της οικονομικής ζημιάς. Κατά την επόμενη τακτική σύνοδο του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 4 Ιουνίου, αναμένεται να υπάρχει και το περίγραμμα μίας πολιτικής συμφωνίας για το ταμείο ανασυγκρότησης ύψους τρισεκατομμυρίων ευρώ, κάνοντας πιο εύκολο για την ΕΚΤ να κάνει αυτό που της αναλογεί.
«Είναι πιθανότερο η ΕΚΤ να σταυρώσει τα χέρια της για να διατηρήσει την πίεση στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να υιοθετήσουν περαιτέρω πακέτα βοήθειας ή μέτρα οικονομικής αλληλεγγύης», δήλωσε αναλύτρια της DZ Bank. Η ΕΚΤ έχει ήδη διαθέσει 125 δισ. ευρώ για αγορές ομολόγων, μόλις στις τέσσερις τελευταίες εβδομάδες, και ακόμη πασχίζει να μειώσει το κόστος δανεισμού των ομολόγων των χωρών της Ευρωζώνης με το χαμηλότερο αξιόχρεο, κάτι που δείχνει ότι η δύναμη πυρός της (οι αγορές ομολόγων που έχει ανακοινώσει) ύψους 1,1 τρισ. ευρώ μπορεί να έχουν ολοκληρωθεί έως τα μέσα του Φθινοπώρου.
Ακόμη και αν μεγάλη απόφαση για τη νομισματική πολιτική αφεθεί για αργότερα, τα μέλη του Δ.Σ. της ΕΚΤ θα έχουν μία μεγάλη λίστα θεμάτων να συζητήσουν, από τα οποία το πιο αμφιλεγόμενο είναι η αγορά χρέους χωρίς επενδυτική διαβάθμιση (σ.σ.: πέραν όσων έχει ήδη αποφασίσει για κάποιες αγορές τέτοιων ομολόγων).
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ πιθανόν να συζητήσουν αν θα προσφέρουν στις τράπεζες ακόμη περισσότερα και πιο φθηνά δάνεια ή αν θα αυξήσουν τα ποσά της υπερβάλλουσας ρευστότητάς των τραπεζών που θα εξαιρούνται από το αρνητικό επιτόκιο που επιβάλλεται στις καταθέσεις τους στην κεντρική τράπεζα. Ένα άλλο θέμα που μπορεί να παρουσιασθεί είναι το αν θα προσφερθεί σε μη τραπεζικές χρηματοπιστωτικές εταιρείες, όπως τις ασφαλιστικές εταιρείες και τις εταιρείες κεφαλαίων (funds), πρόσβαση στον ισολογισμό της ΕΚΤ. Αν και κάθε απόφαση για τις αποκαλούμενες σκιώδεις τράπεζες είναι για το μέλλον, ακόμη και μία νύξη ότι θα μπορούσαν τελικά να συμμετέχουν στις χορηγήσεις δανείων της ΕΚΤ μπορεί να είναι σημαντική.
Αν και σχεδόν όλα τα εργαλεία πολιτικής μπορεί να είναι στο τραπέζι, τα επιτόκια είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μείνουν αμετάβλητα, καθώς η μείωση των επιτοκίων καταθέσεων που είναι ήδη πολύ αρνητικά δεν θα προσφέρει πολλά στην οικονομία.
«Υπάρχει ήδη ένα ισχυρό επιχείρημα για τη χαλάρωση της πολιτικής της ΕΚΤ μέσα από το πλήρες φάσμα των εργαλείων της. Από αυτά, το πιο προφανές είναι οι επιπλέον αγορές ομολόγων», δήλωσε οικονομολόγος της JP Morgan.