Το νέο φορολογικό τοπίο
Έτος ανατροπών στις τιμές και τους φόρους ακινήτων προβλέπεται να είναι το 2020. Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τις αλλαγές στο φορολογικό σκηνικό των ακινήτων άρχισε να ξεδιπλώνεται από χθες με την υπογραφή από τον υφυπουργό Οικονομικών Απόστολο Βεσυρόπουλο των δυο αποφάσεων που παγώνουν για 3 χρόνια το ΦΠΑ στα ακίνητα και συγκεκριμένα μέχρι το τέλος του 2022. Η πρώτη απόφαση αφορά καθορίζει τη διαδικασία για τη χορήγηση αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ, όπως προβλέπεται από το άρθρο 6 του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000), ενώ η δεύτερη η αφορά στη διαδικασία διακανονισμού ήδη εκπεσθέντος φόρου για ακίνητα που υπάγονται σε καθεστώς αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ.
Η αναστολή του ΦΠΑ στα ακίνητα αναμένεται να ταράξει τα νερά της κτηματαγοράς καθώς εκτιμάται ότι θα προκαλέσει:
1. Αύξηση αγοραπωλησιών και μείωση του κόστους για την απόκτηση νεόδμητων κατοικιών: Οπως εξηγούν οι ειδικοί της αγοράς τους επόμενους μήνες οι κατασκευαστές θα επιδιώξουν να απαλλαγούν από το στοκ των αδιάθετων ακινήτων προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα και να επενδύσουν τα κεφάλαια που θα αντλήσουν στην ανέγερση νέων ακινήτων. Μόλις ξεμπλοκάρουν τα 100.000 ακίνητα τα οποία παρέμεναν για χρόνια στα αζήτητα ο ανταγωνισμός προβλέπεται να είναι μεγάλος. Εργολάβοι και κατασκευαστές για να «ξεφορτωθούν» τα σπίτια που τους έμειναν στα χέρια λόγω της κρίσης και της υψηλής φορολογίας τους θα επιλέξουν να ρίξουν τις τιμές για να πουληθούν γρηγορότερα. Αλλά και μόνο το πάγωμα του ΦΠΑ 24% και η επιβάρυνση των νεόδμητων ακινήτων με φόρο μεταβίβασης μόλις 3% οδηγεί σε μείωση του κόστους απόκτησης νεόδμητων ακινήτων.
2. Μείωση τιμών πώλησης των παλαιών ακινήτων. Από τη στιγμή που θα ξεπαγώσει η αγορά των νεόδμητων ακινήτων και οι επενδυτές θα στραφούν σε αυτά οι ιδιοκτήτες παλαιών κατοικιών χάνουν αμέσως ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Τη χαμηλή φορολογία. Ετσι για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των υποψήφιων αγοραστών θα αναγκαστούν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των ακινήτων τους προκειμένου αυτά να αλλάξουν γρηγορότερα χέρια.
3. Ενίσχυση της αγοράς πρώτης κατοικίας. Η αγορά πρώτης κατοικίας μπορεί να μην επηρεάζεται από την αναστολή του ΦΠΑ καθώς ανεξάρτητα από το έτος έκδοσης της οικοδομικής άδειας επιβαρύνεται με φόρο μεταβίβασης 3%, αλλά αναμένεται να επηρεαστεί από τις τιμές που θα επικρατήσουν στο χρηματιστήριο της κτηματαγοράς. Εκτιμάται ότι οι υποψήφιοι αγοραστές πρώτης κατοικίας θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες να αποκτήσουν στέγη σε καλύτερες τιμές.
4. Επιστροφή της αντιπαροχής. Το πάγωμα του ΦΠΑ εκτιμάται ότι θα ξαναβάλει την αντιπαροχή στον χάρτη της κτηματαγοράς. Οι οικοπεδούχοι θα απαλλαγούν από την καταβολή ΦΠΑ με την υποβολή μιας απλής αίτησης. Το μέτρο αυτό θα ισχύσει για όλα τα ακίνητα που θα κατασκευαστούν ακόμα και από το 2023 και μετά που θα έχει λήξει η τριετής αναστολή του ΦΠΑ με την προϋπόθεση ότι η οικοδομική άδεια θα εκδοθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022.
5. Εκρηξη νέων οικοδομικών αδειών. Η αναστολή του ΦΠΑ αναμένεται να προκαλέσει σημαντική αύξηση στην έκδοση νέων οικοδομικών αδειών. Οι κατασκευαστές θα σπεύσουν να βγάλουν νέες οικοδομικές άδειες μέχρι τα τέλη του 2022 και να δημιουργήσουν ένα καινούργιο στοκ ακινήτων, το οποίο θα εξακολουθήσει να απαλλάσσεται του ΦΠΑ και μετά το 2023 που θα έχει λήξει η 3ετής περίοδος παγώματος.