Ένα άρθρο του Σωκράτη Φάμελου
Ένα άρθρο του Σωκράτη Φάμελου
Αύριο ανοίγουμε συμβολικά μια νέα σελίδα για τη χώρα και τη ζωή μας. Η Ελλάδα εισέρχεται στην εποχή της κυκλικής οικονομίας. Η επίσημη παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής για την Κυκλική Οικονομία στο 1o Forum Κυκλικής Οικονομίας, που συνδιοργανώνεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ), αλλά και η παρουσίαση καλών και επιτυχημένων παραδειγμάτων από Ελλάδα και Ευρώπη, θέλουμε να τροφοδοτήσουν έναν μόνιμο διάλογο μεταξύ επιστήμης, οικονομίας και κοινωνίας.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η χώρα μας πάλεψε για να αλλάξει σελίδα. Όχι μόνο δημοσιονομικά, αλλά και παραγωγικά και κοινωνικά. Την ίδια περίοδο, μια μεγάλη μεταρρυθμιστική αλλαγή γίνεται και στον τομέα του περιβάλλοντος, ώστε να βγούμε από τα αδιέξοδα των χωματερών και να περάσουμε στη βιώσιμη εποχή της ανακύκλωσης και της βιοποικιλότητας. Η αλλαγή αυτή διατρέχει όλους τους τομείς της περιβαλλοντικής πολιτικής: Δασικοί χάρτες, Δασική στρατηγική, Βιοποικιλότητα, Κλίμα, Πόσιμο νερό, Θαλάσσια στρατηγική, Υγρά απόβλητα, Ατμοσφαιρική ρύπανση, απορρίμματα και ανακύκλωση, πλαστικά μιας χρήσης και λεπτή σακούλα, πάντα σε εναρμόνιση με το κοινοτικό κεκτημένο και τις νέες κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι νέες κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνδυασμό με τους παγκόσμιους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης αποτέλεσαν το εφαλτήριο για να οραματιστούμε και να υλοποιήσουμε ένα νέο σχέδιο για την Ελλάδα, που μέχρι πρότινος είχε καταδικαστεί πολλάκις, με υπέρογκα πρόστιμα, για τη μη ορθή διαχείριση αποβλήτων και γενικά τη μη τήρηση περιβαλλοντικών κανόνων.
Μαζί με την έξοδό μας από ένα χρεοκοπημένο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων, σχεδιάσαμε έναν άλλο τρόπο παραγωγής, που θα ξέφευγε από το συμβατικό γραμμικό μοντέλο (παράγω – καταναλώνω – πετάω/θάβω). Το μοντέλο Κυκλικής Οικονομίας θεωρώ ότι υιοθετήθηκε από τη χώρα την κατάλληλη στιγμή, στην έξοδο από την κρίση, στην αρχή της νέας ανάπτυξης. Τη στιγμή που η χώρα έπρεπε να αναζητήσει νέους πόρους, ιδέες και μοχλούς για την παραγωγική ανασυγκρότηση και ταυτόχρονα να υιοθετήσει νέα καταναλωτικά πρότυπα.
Η κυκλική οικονομία συμπυκνώνει τη νέα παραγωγή, με αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίηση πόρων, την προστασία του περιβάλλοντος, τη βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και τη νέα κατανάλωση με πρόληψη της σπατάλης και της ρύπανσης. Η κυκλική οικονομία και η επαναχρησιμοποίηση δεν εξυπηρετούν μόνο τη μεγάλη βιομηχανία, αλλά και το μικρομεσαίο επάγγελμα και την αγροτική παραγωγή και μαζί δημιουργούν εναλλακτική και βιώσιμη οικονομία, όπως είναι η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Σε κάθε περίπτωση, με νέα ανατρεπτικά μοντέλα παραγωγής, στενά συνδεδεμένα με την ιστορία της πατρίδας μας, δημιουργεί νέα προστιθέμενη αξία και νέα εργασία.
Στόχος μας είναι η κυκλική οικονομία να γίνει σήμα κατατεθέν για την Ελλάδα, που είναι ήδη παγκόσμια γνωστή για το ποιοτικό περιβάλλον και τους φυσικούς της πόρους, και τρόπος ζωής και παραγωγής σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων εξασφαλίζει μακροπρόθεσμα την επάρκειά τους, αλλά και τη βιωσιμότητα του πλανήτη. Και η κυκλική οικονομία αποτελεί βασικό και αναντικατάστατο κεφάλαιο στη μάχη της κλιματικής αλλαγής. Διότι δεν υπάρχει άλλο πλάνο επιβίωσης και προκοπής σε έναν πλανήτη που έχει δεχθεί τεράστιες επεμβάσεις και υπερεκμετάλλευση των πόρων του.
Τέλος, η κυκλική οικονομία μπορεί να αποτελέσει γρανάζι σε ένα κοινωνικό σύστημα πιο δίκαιο και συνεκτικό, που θα δίνει προοπτική και θα ξεπερνά τον αδιέξοδο λαβύρινθο της σύγχρονης πολιτικής, η οποία γεννά κρίσεις, ανεργία, βία και πολέμους.
