Η Theranos έφτασε να έχει κεφαλαιοποίηση 9 δισ. δολαρίων κι εκείνη ήταν στην κορυφή του κόσμου, όταν όλα θα άρχιζαν να καταρρέουν
Η Elizabeth Holmes ήταν άλλοτε ένα 19χρονο κορίτσι που εγκατέλειψε τις σπουδές της στο Stanford στα 19 της για να ιδρύσει ένα startup με εξετάσεις αίματος.
Η Theranos έφτασε να έχει κεφαλαιοποίηση 9 δισ. δολαρίων κι εκείνη ήταν στην κορυφή του κόσμου, όταν όλα θα άρχιζαν να καταρρέουν. Και να καταρρέουν με πάταγο, όταν αποκαλύφθηκαν οι τεχνολογικές αδυναμίες και οι ανακρίβειες των μετρήσεων.
Τόσο η Theranos όσο και η Holmes κατηγορήθηκαν για απάτη, πυροδοτώντας ένα από τα πιο καυτά θέματα της Silicon Valley. Αυτή είναι η ιστορία της.
Το 2014 τόσο η Theranos όσο και η ιδιοκτήτριά της ήταν στην κορυφή του κόσμου. Η εταιρία ήταν μια επαναστατική ιδέα από μια κοπέλα που χαρακτήριζαν ιδιοφυΐα οι αγορές και η ίδια παρουσιαζόταν ούτε λίγο ούτε πολύ ως θηλυκός Στιβ Τζομπς. Ήταν εξάλλου η νεότερη αυτοδημιούργητη δισεκατομμυριούχος του κόσμου και η Theranos το επόμενο μεγάλο όνομα της Silicon Valley.
Και τότε ξεκίνησε η αποδόμηση! Η τεχνολογία της εταιρίας ήταν γεμάτη ψεγάδια, αλλά και η ιδιοκτήτριά της είχε διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στη συγκάλυψη των λαθών. Η Holmes εκδιώχθηκε από τη θέση της διευθύνουσας συμβούλου και κατηγορούνταν πια για απάτη.
Η Theranos αναγκάστηκε να κλείσει τα εργαστήρια και τα κέντρα ελέγχου της και να βάλει τελικά λουκέτο. Πώς κατάφεραν όμως να εξαπατήσουν επενδυτές και πελάτες;
Η Holmes ήταν από μικρή παιδί-θαύμα και όλοι έλεγαν πως θα τα κατάφερνε καλά στη ζωή της. Ήδη από το σχολείο, πλάι στις άριστες ακαδημαϊκές της επιδόσεις, είχε φτιάξει μια εταιρία λογισμικού ειδικά για κινεζικά σχολεία.
Λαμπρή σε όλα της, έγινε τελικά δεκτή στο περίφημο Stanford University, με σκοπό να σπουδάσει χημικός μηχανικός. Δεν θα το τελείωνε όμως το πανεπιστήμιο, καθώς ήδη από το παρθενικό της έτος είχε μια καλή ιδέα.
Με τις ευλογίες των καθηγητών της, ίδρυσε πράγματι τη Real-Time Cures, την εταιρία που θα μετονομαζόταν λίγο αργότερα σε Theranos. Η νεαρή ιδιοκτήτρια πήρε και ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για μια φορητή συσκευή που παρακολουθούσε την ποιότητα του αίματος του χρήστη και χορηγούσε δόσεις φαρμάκου όπου χρειαζόταν.
Έδρα είχε το υπόγειο του πανεπιστημιακού κοιτώνα και όλα έμοιαζαν ελπιδοφόρα. Η ίδια έλεγε εξάλλου πως η εφεύρεσή της μπορούσε να διακρίνει ακόμα και παθήσεις όμως ο καρκίνος. Επενδυτές της ήταν ονόματα όπως ο ιδρυτής της Oracle, Larry Ellison, και τέτοια μεγέθη, δίνοντάς της χρηματοδότηση 700 εκατ. δολαρίων.
Μόνο που σύντομα θα φαινόταν πως η παροιμιώδης μυστικοπάθεια της Holmes κάτι έκρυβε, θέλοντας τον τελικό έλεγχο σε όλα. Εκείνη είχε πιστέψει πως ήταν ο θηλυκός Στιβ Τζομπς, φορώντας αποκλειστικά μαύρα ζιβάγκο και διακοσμώντας το γραφείο της με τον ίδιο τρόπο που είχε κάνει το αφεντικό της Apple. Ακόμα και τη φωνή της άλλαζε για να του φέρνει ακόμα περισσότερο!
To διοικητικό συμβούλιο της Theranos αποφάσισε να τη διώξει από τη θέση της γενικής διευθύντριας το 2008, πιστεύοντας πως κάτι κακό κρυβόταν πίσω από τον απολυταρχικό τρόπο που διοικούσε την εταιρία. Εκείνη τους έπεισε να την κρατήσουν, παραθέτοντας τη δημόσια εικόνα της αλλά και την πρωτόγνωρη αγάπη που της είχαν τόσο ο Τύπος όσο και τα μεγαλύτερα μυαλά της τεχνολογικής βιομηχανίας.
Η Theranos αναπτυσσόταν με απίστευτα γρήγορο ρυθμό, εξασφαλίζοντας συμφωνίες εκατοντάδων εκατομμυρίων για το προϊόν της. Κάποια στιγμή έγινε η νεότερη δισεκατομμυριούχος του κόσμου, με προσωπική περιουσία στα 4,5 δισ. δολάρια. Μέχρι τον Αύγουστο του 2015 όμως ο αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων ήταν στο κατόπι της.
Και τότε αποκαλύφθηκε πως η συσκευή της δεν ήταν καθόλου ακριβής, την ίδια ώρα που και η μέθοδος εξαγωγής των αποτελεσμάτων είχε τα ελαττώματά της. Τώρα (Οκτώβριος 2016) είχε στο κεφάλι της και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αλλά και μια σειρά ακόμα από ομοσπονδιακές υπηρεσίες, που έβαλαν λουκέτο στα ιατρικά κέντρα της Theranos και τους εργαστηριακούς της ελέγχους.
Τον Μάρτιο του 2018, η Theranos και η Holmes προσωπικά κατηγορήθηκαν με απάτη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η Holmes συμφώνησε να παραδώσει τα ηνία της εταιρίας της, να πληρώσει πρόστιμο 500.000 δολαρίων και να επιστρέψει τις 18,9 εκατ. μετοχές της.
Η εταιρία κρεμόταν από μια κλωστή. Τον Ιούλιο του 2018 μπήκε στο ελεγκτικό στόχαστρο του Υπουργείου Δικαιοσύνης και τώρα κατηγορούνταν με διακεκριμένη απάτη. Τον Σεπτέμβριο, η Theranos ανακοίνωσε αναστολή της λειτουργίας της, υποσχόμενη να δουλέψει για λίγο ακόμα ώστε να ξεπληρώσει τους πιστωτές της.
Η Holmes αρραβωνιάστηκε λίγο αργότερα έναν ζάπλουτο γόνο ξενοδοχείων και πλέον ζει σε πολυτελέστατο διαμέρισμα του Σαν Φρανσίσκο. Τώρα αντιμετωπίζει κατηγορίες που μπορούν να τη φέρουν στη φυλακή ακόμα και για 20 χρόνια, πληρώνοντας και μερικά εκατομμύρια πρόστιμο
