Ποια είναι τα λευκά ψέματα και ποια τα καταστροφικά
Όλοι λέμε ψέματα στον εργασιακό μας χώρο, «το ψέμα στο γραφείο είναι μια πραγματική πανδημία», λέει χαρακτηριστικά η ειδικός στα εργασιακά Lynn Taylor και πολυβραβευμένη συγγραφέας στο βιβλίο της «Tame Your Terrible Office Tyrant».
Τα μικρά λευκά ψεματάκια στα οποία καταφεύγουν οι υπάλληλοι στην καθημερινή τους εργασία αποτέλεσαν μάλιστα και αντικείμενο μελέτης του ψυχολόγου Robert Feldman του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, ο οποίος βρήκε ότι η πλειονότητα των ανθρώπων ψεύδονται στις καθημερινές τους συνομιλίες κατά 2-3 φορές το δεκάλεπτο!
Γιατί λέμε όμως ψέματα; «Κάμπτουμε την αλήθεια για να κάνουμε τη ζωή μας ευκολότερη», εξηγεί η Taylor, «στις περισσότερες περιπτώσεις, δικαιολογούμε τα ψέματα λέγοντας πως είναι για το καλό των άλλων ή επειδή όλοι το κάνουν».
Είναι όμως έτσι; «Τα ψέματα λέγονται κυρίως γιατί είναι βολικότερα και συχνά συγκαλύπτουν πράγματα», ομολογεί η ειδικός. Όσο για τα πιο δύσκολα στον εντοπισμό τους ψέματα, «αυτά είναι τα ψέματα της παράλειψης. Δεν ανακαλύπτονται τις περισσότερες φορές παρά αργότερα. Η τυπική συνομιλία που τα περιλαμβάνει πάει κάπως έτσι: ‘‘γιατί δεν μου το είπες;’’, ακολουθούμενη από ‘‘υπέθεσα ότι…’’».
Τα λευκά ψέματα μπορούν όμως να κλιμακωθούν σε επικίνδυνες καταστάσεις, υποδεικνύει η Taylor, και περιλαμβάνουν εδώ τα «τεράστια» και τα «καταστροφικά». Ένα «τεράστιο» ψέμα είναι να υποσχεθείς σε έναν υπάλληλο μια αύξηση και να το πάρεις πίσω, ενώ ένα «καταστροφικό» είναι αυτό που διαδίδει ένα κακόβουλο κουτσομπολιό για έναν συνάδελφο.
Τα περισσότερα ψέματα του γραφείου είναι πάντως λευκά ψέματα, μας καθησυχάζει, και ο καλύτερος τρόπος για να καταλάβεις αν ο άλλος ψεύδεται είναι να μην τον βάλεις σε θέση αμυνόμενου. Πρέπει δηλαδή να του δώσεις την ευκαιρία να απολογηθεί χωρίς να περάσεις στην αντεπίθεση: «Επιτρέψτε τους να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους. Ρωτήστε τους ‘‘εννοείς αυτό ή το άλλο’’».
Και επισημαίνει πως πρέπει πάντα να αξιολογούμε την κατάσταση αναφορικά με το αν αξίζει να ξεσκεπάσουμε ένα λευκό ψέμα: «Αξίζει η αντιπαράθεση για να κερδίσεις μια μάχη και να χάσεις πιθανά τον πόλεμο; Δεν θες να παραβλέπεις τα ψέματα, καθώς αυτό θα σου δημιουργήσει αχρείαστο άγχος, αλλά δεν θες όμως επίσης και να βομβαρδίζεις τους ανθρώπους με ερωτήσεις».
Ποια είναι τα πιο γνωστά και συχνά κατά συνθήκη ψεύδη του εργασιακού χώρου, σύμφωνα πάντα με την ειδικό; «Δεν ήταν δικό μου λάθος», «πρέπει να φύγω νωρίτερα από τη δουλειά για ένα [γεμίστε το κενό] ραντεβού», «είναι η πρώτη μου προτεραιότητα», «μα ήταν δική μου ιδέα!», «το χρειάζομαι χθες», «μπορώ να το έχω έτοιμο αύριο».