774 φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρων ισχύουν σήμερα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Κρυφή νάρκη στα θεμέλια του προϋπολογισμού αποτελούν οι 770 φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρων που κοστίζουν πάνω από 7,7 δισ. ευρώ ετησίως.
Η ακτινογραφία των φοροαπαλλαγών που ισχύουν σήμερα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις όπως αποτυπώνεται στον ειδικό τόμο που συνοδεύει τον προϋπολογισμό του 2019 αποκαλύπτει ότι την τελευταία τριετία παρά το μεγάλο μαχαίρι που μπήκε στις φοροαπαλλαγές των φυσικών προσώπων οι οποίες σχεδόν εξαφανίστηκαν, δεκάδες άλλες φοροαπαλλαγές προστέθηκαν αυξάνοντας το δημοσιονομικό κόστος.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των φοροαπαλλαγών όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε καθώς προστέθηκαν 59 νέες ενώ το δημοσιονομικό κόστος αυτών που ποσοτικοποιήθηκαν έχει υπερδιπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2015. Φούσκωσε κατά 4,67 δις. ευρώ και εκτοξεύτηκε πάνω από τα 7,7 δισ. ευρώ. Μια έκρηξη που ανοίγει το δρόμο για ένα νέο μαχαίρι σε μεγάλο αριθμό φοροαπαλλαγών.
Οι φοροαπαλλαγές που είχε καταγράψει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2018 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ανέρχονταν σε 774 με το συνολικό κόστος τους για τον προϋπολογισμό να έχει εκτοξευτεί στα 7,7 δις. ευρώ όταν ένα χρόνο νωρίτερα ο αριθμός τους έφθανε τις 768 και το κόστος τους τα 4,13 δις. ευρώ. Το Σεπτέμβριο του 2015, δηλαδή πριν αρχίσει να μπαίνει το μεγάλο μαχαίρι στις φοροαπαλλαγές των φυσικών προσώπων οι καταγεγραμμένες φορολογικές δαπάνες έφθαναν τις 715 με τις απώλειες για τον προϋπολογισμό της συγκεκριμένης χρονιάς να φθάνουν τα 3,041 δις. ευρώ. Δηλαδή μέσα σε τρία χρόνια στη λίστα των φοροαπαλλαγών προστέθηκαν ακόμα 59 και το κόστος τους υπερδιπλασιάστηκε.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από το τόμο των φοροαπαλλαγών που συνοδεύει τον κρατικό προϋπολογισμού του 2019:
1. Στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων ισχύουν 120 ρυθμίσεις που προβλέπουν φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρου. Το δημοσιονομικό κόστος όσων από τις ρυθμίσεις αυτές φθάνει τα 1,062 δισ. ευρώ. Από τις ρυθμίσεις που προβλέπουν απαλλαγές ή εκπτώσεις από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και θα εξακολουθήσουν να ισχύουν και το 2019 ξεχωρίζουν:
- Η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για 827.515 φορολογούμενους οι οποίοι γλίτωσαν την πληρωμή φόρου ύψους 541,57 εκατ. ευρώ.
- Η έκπτωση φόρου εισοδήματος των 1.900 - 2.100 ευρώ για τους αγρότες από την οποία ωφελήθηκαν φέτος περίπου 293.773 κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, γλιτώνοντας φόρους ύψους 234,49 εκατ. ευρώ.
- Η έκπτωση φόρου των 200 ευρώ που παρέχεται στους φορολογούμενους με αναπηρία. Η έκπτωση αυτή χορηγήθηκε φέτος σε 203.302 φορολογούμενους οι οποίοι πλήρωσαν λιγότερους φόρους κατά 14,97 εκατ. ευρώ.
- Οι απαλλαγές από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος, οι οποίες ωφέλησαν φέτος 120.714 φορολογούμενους με απαλλαγή από την πληρωμή ποσού συνολικού ύψους 18,99 εκατ. ευρώ.
- Η απαλλαγή του ΕΚΑΣ από τον φόρο εισοδήματος, από την οποία ωφελήθηκαν 241.651 χαμηλοσυνταξιούχοι, γλιτώνοντας φόρους συνολικού ύψους 2,15 εκατ. ευρώ.
- Η απαλλαγή του επιδόματος ανεργίας του ΟΑΕΔ από τον φόρο εισοδήματος. Από την απαλλαγή αυτή ωφελήθηκαν φέτος 557.817 άνεργοι φορολογούμενοι, γλιτώνοντας από την πληρωμή φόρων συνολικού ύψους 15,74 εκατ. ευρώ.
2. Στη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων ισχύουν 121 φορολογικές απαλλαγές. Όσες από αυτές αποτιμήθηκαν διαπιστώθηκε ότι προκάλεσαν απώλειες φορολογικών εσόδων συνολικού ύψους 3,25 δισ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό του 2018.
3. Στη φορολογία πλοίων περιλαμβάνονται 34 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές ή εκπτώσεις από το φόρο εισοδήματος.
4. Στον ΕΝΦΙΑ και τους λοιπούς φόρους κεφαλαίου περιλαμβάνονται 19 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των απαλλαγών αυτών φθάνει τα 171,07 εκατ. ευρώ. Οι απαλλαγές από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. κόστισαν φέτος στον κρατικό προϋπολογισμό 112,39 εκατ. ευρώ. Μόνο η απαλλαγή από το 50% του ΕΝΦΙΑ που εφαρμόστηκε και φέτος στους οικονομικά αδύναμους ίσχυσε για 1.345.085 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων με πολύ χαμηλά ετήσια εισοδήματα και προκάλεσε απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 86,62 εκατ. ευρώ.
5. Στον ΦΠΑ περιλαμβάνονται 85 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές από τον φόρο ή εκπτώσεις φόρου. Οι 14 από αυτές έχουν ποσοτικοποιηθεί και έχει διαπιστωθεί ότι κοστίζουν στον κρατικό προϋπολογισμό πάνω από 1,27 δισ. ευρώ. Σε αυτές περιλαμβάνονται:
- Η εφαρμογή υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% για τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα φάρμακα, τα εμβόλια και τα εισιτήρια των θεάτρων.
- Η απαλλαγή των ταχυδρομικών υπηρεσιών από τον ΦΠΑ.
- Η απαλλαγή του εισαγόμενου επενδυτικού χρυσού από τον ΦΠΑ.
6. Στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης ισχύουν σήμερα 44 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές ή μειωμένους συντελεστές ΕΦΚ (πετρέλαιο θέρμανσης, ναυτιλιακό πετρέλαιο κ.λπ.) Οι διατάξεις αυτές κοστίζουν στον κρατικό προϋπολογισμό 1,28 δισ. ευρώ.
7. Στα τέλη χαρτοσήμου, περιλαμβάνονται 76 διατάξεις απαλλαγών με κόστος 251,36 εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό.
8. Για τα τέλη ταξινόμησης οχημάτων περιλαμβάνονται 24 ρυθμίσεις που προβλέπουν απαλλαγές από τα τέλη ή μειώσεις τελών. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των ρυθμίσεων αυτών έφθασε φέτος τα 32,26 εκατ. ευρώ.
