Ένα σχέδιο προϋπολογισμού 2019 περιμένουν στις Βρυξέλλες - Τι δείχνουν οι αριθμοί
Πρωτοφανής στα χρονικά ήταν η χθεσινή πρωτοτυπία του υπουργείου Οικονομικών να καταθέσει στη Βουλή προσχέδιο προϋπολογισμού με εναλλακτικά σενάρια που παράγουν διαφορετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα ανάλογα με το αν θα περικοπούν ή όχι οι συντάξεις.
Το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2019 μπέρδεψε του πάντες. Άλλες οι προβλέψεις για πρωτογενές πλεόνασμα, έσοδα και δαπάνες με το βασικό σενάριο της περικοπής των συντάξεων και διαφορετικές οι προβλέψεις χωρίς το μαχαίρι στις αποδοχές των συνταξιούχων από τον Ιανουάριο του 2019.
Με το «τρικ» της διπλής ανάγνωσης του προσχεδίου προϋπολογισμού για το επόμενο έτος η κυβέρνηση καταφέρνει:
1. Να μην θεωρηθεί ότι προχωρά σε μονομερή ενέργεια έναντι των δανειστών αφού στο βασικό σενάριο δεν παραβιάζεται η συμφωνία επί των νομοθετημένων μέτρων
2. Να στείλει το μήνυμα στο εσωτερικό και εξωτερικό ακροατήριό της ότι θα ήθελε να μην εφαρμόσει τις περικοπές στις συντάξεις χωρίς να διαταράσσεται ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Σε πρώτη φάση, πέτυχε να εξασφαλίσει θετικές αντιδράσεις από το Eurogroup. Όλες οι πλευρές καλοδέχθηκαν την επιλογή των διαφορετικών σεναρίων, καμία όμως δεν προδιέγραψε το αποτέλεσμα αν και η τοποθέτηση Σεντένο σύμφωνα με την οποία το μέτρο των περικοπών δεν είναι διαρθρωτικό μπορεί να ερμηνευθεί με θετική διάσταση. Οι συνταξιούχοι θα πρέπει ακόμα να περιμένουν για να δουν ποια θα είναι η τύχη των συντάξεων τους καθώς οι αποφάσεις θα ληφθούν σε πολιτικό επίπεδο και το Βερολίνο δεν έχει πει την τελευταία λέξη.
Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση θα πρέπει έως τις 15 Οκτωβρίου, που θα αποστείλει το σχέδιο του Προϋπολογισμού στην Κομισιόν να έχει πάρει τη δύσκολη απόφαση για το αν τελικά θα αφαιρέσει το μέτρο, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι διαβουλεύσεις με τους δανειστές. Στην Κομισιόν περιμένουν ένα σχέδιο προϋπολογισμού σύμφωνα τις χθεσινές δηλώσεις του Μοσκοβισί, μετά από τη συνεδρίαση του Eurogroup, αν και κράτησε μια επιφύλαξη συμπληρώνοντας: «αλλά δεν μπορώ να προβλέψω τι θα μας σταλεί». Επί της ουσίας και οι Ευρωπαίοι ένιωσαν μάλλον ανακουφισμένοι από την επιλογή της κυβέρνησης να παρουσιάσει στο ελληνικό Κοινοβούλιο ένα Προσχέδιο με διπλή παραλλαγή για τις συντάξεις, αφού σε διαφορετική περίπτωση το κλίμα στο Eurogroup θα γινόταν ακόμα πιο βαρύ, όπως φάνηκε στην ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα λόγω Ιταλίας. Ωστόσο, το τρικ με τα δύο σενάρια, δεν μπορεί να παραταθεί πέραν της 15ης Οκτωβρίου.
Το προσχέδιο
Το προσχέδιο ενσωμάτωνε και τα δυο σενάρια για τις συντάξεις. Στο βασικό σενάριο, οι συντάξεις κόβονται και ταυτόχρονα εφαρμόζονται τα αντίμετρα Σε αυτή την περίπτωση το πρωτογενές πλεόνασμα, διαμορφώνεται σε 4,14% του ΑΕΠ υπερβαίνοντας τον μνημονιακό στόχο 3,5% του ΑΕΠ. Στο εναλλακτικό σενάριο, με «προτιθέμενες δημοσιονομικές παρεμβάσεις» συνολικού ύψους 1,1 δις ευρώ, αποτυπώνεται η πρόθεση της κυβέρνησης να μην εφαρμόσει το μαχαίρι στις συντάξεις. Στο σενάριο αυτό, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώνεται το 2019 στο 3,56%, οριακά υψηλότερα σε σχέση με τον 3,5% του ΑΕΠ.
Με βάση το βασικό σενάριο, οι συνταξιούχοι θα χάσουν 2,065 δισ. ευρώ, ποσό που θα έρθουν να εξισορροπήσουν περίπου ισόποσα αντίμετρα μεταξύ των οποίων:
- 600 εκατ. ευρώ επιδότηση ενοικίου
- 190 εκατ. ευρώ για σχολικά γεύματα
- 260 εκατ. ευρώ για οικογενειακά επιδόματα
- 140 εκατ. ευρώ για δημιουργία νέων μονάδων σχολικής εκπαίδευσης
- 300 εκατ. ευρώ για ενίσχυση επενδύσεων
- 260 εκατ. ευρώ για προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ,
- 240 εκατ. για επιδότηση συμμετοχής ασφαλισμένων σε συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Στο εναλλακτικό σενάριο δεν εφαρμόζονται οι περικοπές των συντάξεων, δεν εφαρμόζονται όμως και τα αντίμετρα, με εξαίρεση τα οικογενειακά επιδόματα. Το περιβόητο επίδομα στέγασης και ενοικίου, το οποίο είχε προσδιοριστεί στο Μεσοπρόθεσμο σε 600 εκατ. ευρώ, αναπροσαρμόζεται και συρρικνώνεται σε 150 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά, στο εναλλακτικό σενάριο προβλέπεται ότι θα υπάρξει ένα πακέτο θετικών μέτρων της τάξεως του 1 δισ. ευρώ (756 εκατ. ευρώ αν αφαιρεθούν τα οικογενειακά επιδόματα τα οποία περιλαμβάνονται σε όλα τα σενάρια), το οποίο αναλύεται σε:
- 263 εκατ. ευρώ για μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ (μεσοσταθμική μείωση κατά 10%)
- 229 εκατ. ευρώ για μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών
- 150 εκατ. ευρώ για επιδότηση ενοικίου
- 103 εκατ. ευρώ για επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών στους νέους εργαζόμενους
- 22 εκατ. ευρώ για ενίσχυση Ειδικής Αγωγής και
- Ενίσχυση Προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» το κόστος της οποίας έχει αποτυπωθεί και στο βασικό σενάριο
Στα θετικά μέτρα του 2019 προβλέπεται η μείωση του φόρου στα μερίσματα από 15% σε 10% και η μείωση του εταιρικού φόρου από το 29% στο 28%. Και τα δυο μέτρα δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος για το επόμενο έτος καθώς θα αποτυπωθούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2019.
