Η απαντηση στα ερωτήματα αυτό προυποθέτει να δούμε πρώτα τις επιπτώσεις των πρόσφατων εξελίξεων στις χρηματιστηριακές αξίες.
-
Οι κίνδυνοι στις Ευρωπαικές Τραπεζες παραμένουν, αυξάνονται ή μειώνονται? Και τι σημαίνει αυτό για τις επενδύσεις;
Καθώς στην παρούσα φάση, οι ζημιές των τραπεζών παγκόσμια απειλούν τους ετσι και αλλιώς ξεχειλωμένους προυπολογισμούς, έρχεται νέα φάση ελέγχου των τραπεζικών πρακτικών. Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες εταιρίες επενδύσεων προσλαμβάνουν αθρόα νομικούς συμβούλους. Η Αμερικάνικη κυβερνηση, μαζι με την Γαλλία και την Γερμανία σηκώνει ξανά τον πήχη για τον έλεγχο του Τραπεζικού συστήματος. Ο ελεγχος θα περάσει στο ως τώρα ανεξέλεγκτο και αφορολόγητο κομμάτι των κερδοσκοπικών επενδύσεων (hedgefunds κλπ) το οποίο διαχειρίζεται πάνω από 60 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδη σχεδόν το 1/3 του παγκόσμιου χρήματος. Αυτό θα οδηγήσει σε εντάσεις, αλλαγές ιδιοκτησίας σε σειρά εταιριών και χρηματιστηριακές αναταράξεις. Η εφαρμογή της ‘οδηγίας Κεφαλαιακών Απαιτήσεων υπ αριθμόν 4, που ψηφίστηκε προ λίγων εβδομάδων στην ΕΕ υποχρεώνει επίσης τις Τράπεζες να διαθέτουν υψηλότερα κεφαλαια για να χρηματοδοτούν τις δραστηριότητες τους. Στο επόμενο διάστημα, επομένως, θα υπάρχουν ‘κερδισμένοι’ και ‘χαμένοι’ στις Τράπεζες. Οι Τραπεζες της περιφερειακής Ευρωπαικής Ενωσης θα είναι πιθανότατα οι μεγάλες χαμένες και κάποιες Αγγλικές Τραπεζες ίσως υποχρεωθούν σε αναδιαρθρώσεις για να διασωθούν. Στο σύνολό τους, οι επιπτωσεις αυτές θα έχουν ουδέτερη ή ελαφρά θετική επίπτωση στα χρηματιστήρια, όμως συγκεκριμένες τράπεζες πιθανώς θα έπηρεαστούν αρνητικά στις τιμές των μετοχών τους.
-
Η Ευρωπη απομακρύνεται από τους κινδύνους; Τι σημαίνει η νέα μείωση επιτοκίων; Ξαναγίνεται ελκυστική;
Η πρόσφατη μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ στο 0,5% δείχνει οτι η Ευρωπαική Ενωση βρίσκεται σε βαθειά κρίση. Ομως η πολιτική μείωσης επιτοκίων από μόνη της δεν αρκεί για να βγάλει την ΕΕ από την κρίση. Απαιτείται διοχέτευση χρηματος που σε αυτή τη φάση δεν γίνεται, καθώς η Γερμανική κυβέρνηση δεν το επιθυμεί, προτιμώντας να χρησιμοποιεί το ΕΥΡΩ για τις δικές της ανάγκες. Η ΕΕ υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι η πιό ελκυστική περιοχή των ανεπτυγμένων χωρων. Ενδεικτικά, μετα την υποβάθμιση (από οικους αξιολόγησης) της Σλοβενίας, αποδεικνύεται ότι το ΕΥΡΩ αποτελεσε ενα εργαλείο χρησιμο για την Γερμανία αλλά εξαιρετικά καταστρεπτικό για ολλές από τις υπολοιπες χώρες της ΕΕ. Στην παρούσα φάση οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να προσελκύουν επενδύσεις και να αναπτύσσονται ταχύτερα.
-
Πόσο ελκυστική ειναι η επενδυση στην Ασία;
Η Ινδία περνάει σε φάση επιβραδυνσης,κάτι που καθιστά την χρηματιστηριακή της αγορά πιό επιρρεπή σε διορθωτικές τάσεις. Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, επιβάλλει περιορισμούς στην λειτουργία εταιριών ‘διαχείρισης πλούτου’ (wealthmanagement) απαγορεύοντας δανεισμό σε εταιριες με μόχλευση ανω του 4 ή σε όσες έχουν μετρητά λιγότερα από το Χρέος τους, διασφαλίζοντας την αγορά από μεγάλες ‘φούσκες’. Η ανάπτυξη της Κίνας θα συνεχίσει να τραβάει επενδυσεις καθώς η εγχώρια αγορά αναπτύσσεται σε βαθμό που πλέον θα αναπτυσσονται κλάδοι υψηλής προστιθέμενης αξίας. Επίσης η αποφαση της Ιαπωνίας για νομισατική χαλάρωση ωθεί σε ανάκαμψη της οικονομιας και της χρηματιστηριακής αγοράς. Το επενδυτικό ενδιαφερον θα διατηρηθεί στις δύο οικονομίες αυτές (Κίνα, Ιαπωνία).
-
Τι σημαίνουν οι νέες εξελίξεις στα commodities? Ο χρυσος θα ανατιμηθεί ξανά ή πάει για νέα χαμηλα;
Πολύ δυσκολο να υπάρξει σημαντική ανακαμψη τιμών στα commodities, (εμπορευματικες τιμές) καθώς η παγκόσμια ζητηση θα αργησει να ενδυναμωθεί. Οι τιμές χρυσου επηρεαστηκαν αρνητικά από την αστοχη δηλωση πώλησης χρυσου από την Κεντρική τραπεζα Κυπρου, αλλα οπως αναμένονταν, επανεκαμψαν στα 1.500. Θα περιμέναμε πάντως μια υποχώρηση ως τα 1.200-1.250 κάποια στιγμή αργότερα στο ετος, καθως οι εξελίξεις από Ιταλία μάλλον ευνοούν νέα φαση πωλήσεων.
-
Η Ελλάδα μπάινει σε ανάκαμψη; Τι σημαίνει η εξασφάλιση της δόσης και οι νέες ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών;
Η πιθανότητα χρεοκοπίας των Ελληνικών Τραπεζών απομακρύεται προς το παρόν, με την νέα κεφαλαιοποίηση, όπως εξάλλου δείχνουν και τα ασφάλιστρα κινδυνου (CDS) Ελληνικών Τραπεζών τα οποία μειώθηκαν (από 20% που ηταν το Δεκέμβριο για 10-ετη CDS σε 10% περίπου). Ομως ο χειρισμός ‘ανακεφαλαιοποίησης’ είναι εμφανως ‘επιφανειακός’ (‘κεφαλαιοποιούνται’ λεφτά που ήδη είχαν στο παρελθόν). Πάντως σε αυτή τη φάση οι εναλλακτικές λύσεις ειναι περιορισμένες. Να σημειωσουμε ότι ο έλεγχος των Τραπεζών από το Ταμειο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν ισοδυναμεί με κρατικοποιηση , όπως εσφαλμένα γράφεται στον τύπο, αλλά με ‘ κατοχή των τίτλων από το ΤΧΠΣ’ που στη συνεχεια, σε καλύτερες εποχές, θα περάσουν στον έλεγχο του ιιωτικού τομέα οπως ρητα ορίζεται στο σχετικό Μνημόνιο. Οι εξελίξεις αυτες απομακρύνουν το ‘χειρότερο σενάριο’ από την Ελλάδα, που ηταν πιθανή μαζιική απόσυρση χρημάττων και χρεοκοπία τραπεζών, αλλα υπό τις παρούσες ασχημες χρηματιστηριακές συνθηκες δεν ειναι ευκολο να αντληθούν νεα κεφάλαια. Χωρις να υπάρχει ενδειξη αναγκης ενδυνάμωσης των επενδυτικών θεσεων, δεν υπάρχει και πιεστικός λόγο ανησυχίας για τις Ελληνικές Τράπεζες. Συνολικά, οι ως τωρα εξελίξεις στις Ελληνικές Τραπεζες δεν είναι οι καλύτερες ούτε οι χειρότερες. Επιπλέον, η συνεχιση της εφαρμογής περιοριστικών πολιτικών στην Ελλαδα δεν επιτρεπει μεγαλη χρηματιστηριακή αισιοδοξία για το Ελληνικό χρηματιστήριο στο επόμενο διάστημα.
-
Συμπεράσματα
Στην παρούσα φάση οι μετοχές παραμένουν η πιό ελκυστική επένδυση παγκόσμια, με πλεονέκτημα για ΗΠΑ, Ιαπωνία και Κίνα. Η ΕΕ θα συνεχίσει να ταλαιπωρείται από πολιτικές, με αποτέλεσμα να παραμένει επενδυτικά λιγότερο ελκυστική αγορά. Η Ελληνική αγορά παραμένει θυμα της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας.*
* Ο Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
*Το παρόν αρθρο εκφράζει τις απόψεις του συγγραφεα και σε καμμιά περίπτωση δεν αποτελεί οδηγό για ληψη επενδυτικών αποφάσεων.
