Η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση που δεν επιτρέπει πολύ αισιοδοξία σε επίπεδο οικονομίας. Ομως σε επίπεδο χρηματιστηριακών αποδόσεων, ίσως τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο δείχνουν.
1. Η κατάσταση της οικονομίας
Παρά την προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση να συμμαζέψει τις δημόσιες δαπάνες, οι προοπτικές της οικονομίας με την υπερψήφιση των μέτρων του μνημονίου τρία και την εκταμίευση της δόσης, δεν φαίνονται ευοίωνες. Στην παρούσα φάση, η Ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει ότι περνούσε από το χέρι της για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των ξένων πιστωτών, πιστευοντας ότι έτσι θα διασφαλιστεί η επίλυση του προβλήματος. Η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό έχει βελτιωθεί και το ενδεχόμενο να ζητηθεί από την Ελλάδα έξοδος από το ΕΥΡΩ έχει επι του παρόντος απομακρυνθεί. Το πρόβλημα βρίσκεται στο αποτέλεσμα των μέτρων στα επόμενα χρόνια. Το Ακαθάριστο Εγχωριο Προιόν(ΑΕΠ) της χώρας μειώνεται και θα συνεχίσει να μειώνεται και η δυνατότητα της Ελλάδας να αποπληρώνει
δάνεια είναι χειρότερη από εκείνη στην οποία βρίσκονταν όταν ξεκίνησε η κρίση. Αυτό συμβαίνει διότι τα μέτρα που προωθούνται στην Ελλάδα στοχεύουν ουσιαστικά στη μείωση του μισθολογικού κόστους στον ιδιωτικο τομέα, και όχι στην δημοσιονομική προσαρμογή η οποία εμφανίζεται ως επιλυόμενο πρόβλημα. Η εξέλιξη αυτή (όπως επιβεβαιώθηκε και από στελέχη του ΔΝτ προ ημερών) σαμποτάρει την όποια προσπάθεια για αύξηση των εσόδων του ελληνικού δημοσίου διότι έχει δυσανάλογα δυσμενή αποτελέσματα στην καταναλωση, στις πωλήσεις των εταιριών και τα φορολογικά έσοδα. Ολα αυτά εξηγούν γιατί το δημόσιο χρέος ήδη από 120% του ΑΕΠ που ήταν πριν το 2010, φτάνει πλέον το 170% του ΑΕΠ παρά το ‘κούρεμα’ χρέους που έγινε. Οι μειωμένες πηγές του δημοσίου θα μπορούσαν εν μέρει να καλυφθούν από εκποίηση δημόσιας περιουσίας και αποκρατικοποιήσεις, αλλά υπό το παρόν άσχημο κλίμα παγκόσμιας ύφεσης ούτε και εκεί μπορούν να αντληθούν πολλά κεφάλαια καθώς οι ενδιαφερόμενοι είναι λίγοι και οι αξίες χαμηλές. Οι ξένες παραγωγικές επενδύσεις, τέλος, που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν απασχόληση και ανάπτυξη χρειάζονται 4- 6 χρόνια να προσδώσουν ανάπτυξη στην οικονομία. Το ενδεχόμενο νέας χρεοκοπίας,
η προηγούμενη έγινε το Μαρτιο 2012 με την υποχρεωτική μετατροπή των ελληνικών ομολόγων και πληρωμή των CDS, εμφανίζεται ορατό και κατά το 2013. Για να αποφευχθεί η ‘λογιστική’ παραδοχή της πλήρους παύσης πληρωμών των τόκων προς ξένους, η οποία οδηγεί σε ντόμινο υποβαθμίσεων και χρεοκοπιών στο Ευρωπαικό Τραπεζικό σύστημα, οι ξένοι δανειστές πιθανότατα θα προωθήσουν σύντομα νέα μέτρα ‘κουρέματος’ χρέους και νεα ‘επιμήκυνση’. Αυτό θα ανακούφιζε την κατάσταση και θα επέτρεπε έξοδο της Ελλάδος από το μηχανισμό στήριξης υπό την προυπόθεση να σταματούσαν τα μέτρα λιτότητας, κάτι μη ορατό με την παρούσα ηγεσία της Γερμανίας που θα παραμείνει ίδια ως το φθινόπωρο του 2013.
2. Οι χρηματιστηριακές προοπτικές
Παρά τους κινδύνους και την αβεβαιότητα που μαστίζουν την Ελληνική οικονομία, οι χρηματιστηριακές προοπτικές των τιτλων μεγάλων Ελληνικών εταιρειών δεν είναι αρνητικες, καθώς οι διεθνείς εξελίξεις, κυρίως στις ΗΠΑ, είναι θετικές και επιτρέπουν αισιοδοξία για τις οικονομίες μεγάλων χωρών κατά το β εξάμηνο η οποία προεξοφλείται αμεσα
με αποδόσεις χρηματιστηριακών τίτλων, διότι η χρηματιστηριακή αγορά προηγείται της οικονομικής ανάπτυξης κατά 6 περίπου μήνες. Ηδη, μετά την επανεκλογή Ομπάμα, οι μεγάλες αγορές (κυρίως ΗΠΑ) συμπεριφέρονται καλά, προφανώς βασιζόμενες στις όχι ασχημες προοπτικές της Αμερικάνικης οικονομιας που βοηθούν σε ανοδική εξέλιξη τις
πωλήσεις και τα εταιρικά κέρδη στις Αμερικάνικες εταιρίες. Στις ΗΠΑ οι χρηματιστηριακές αξίες έχουν ανοδικες τάσεις, κατι που θα βοηθήσει λογικα και την δική μας αγορά. Ακριβείς, όμως εκτιμήσεις για την Ελληνική αγορά είναι παρακινδυνευμένο να γίνουν , επειδή πλέον είναι ρηχή αγορά. Ειδικά οι Τραπεζες, παρά τους κινδύνους που συνεχιζουν να έχουν, ευνοούνται σημαντικά, παγκοσμίως, μετα την πολυετή παράταση για εφαρμογή της συνθηκης Βασιλείας 3, διότι αποδεσμευονται κεφάλαια και ευνοείται η αναπτυξη της κερδοφορίας τους. Σε αυτή τη φάση τεχνική ανάλυση και θεμελιώδης ανάλυση των χρηματιστηριακών αγορών συγκλίνουν. Πιθανώς είμαστε στην αρχή ανοδικού κύματος χρηματιστηριακών αξιών που θα διακρίνεται από μεγάλη ‘άνοδο τιμών στις ξένες χρηματιστηριακές αγορές, ξεκινώντας από την Αμερικάνικη, η οποία είναι θέμα εβδομάδων, αν όχι ημερών, να σημειώσει νέα υψηλά επίπεδα τιμών όλων των εποχων. Η Ελληνική χρηματιστηριακή αγορά θα ακολουθήσει την ανοδική τάση, έστω και με καθυστέρηση, καθώς υπάρχει το λεγόμενο global rotation, η μετακίνηση επενδύσεων δηλαδή από την μία αγορά στην άλλη, κάθε φορά που οι παίκτες της αγοράς ‘’κλειδώνουν κέρδη’’ στην μία αγορά για να επενδύσουν σε αγορές ‘’που έχουν μείνει πίσω’’.
3. Συμπέρασμα
Παρά τα μελανά χρώματα με τα οποία θα μπορούσε να περιγραφεί η κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας, και εν μέρει της διεθνούς, οι διεθνείς εξελίξεις στις χρηματιστηριακές αγορές, παρά τους κινδύνους, επιτρέπουν αισιοδοξία που μπορεί να οδηγήσει διεθνώς σε σημαντικές ανατιμήσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν και την Ελληνική αγορά, έστω και με καθυστέρηση.
* Ο Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
(Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.)