"Εργάζομαι, άρα υπάρχω". Αυτό θα μπορούσε να πει κάποιος με ευκολία, συνυπολογίζοντας τις δυσκολίες, που βρίσκονται στο δρόμο του, στην προσπάθεια να βρει τη δουλειά, που θα του εξασφαλίζει τα προς το ζην. Εν καιρώ κρίσης, γινόμαστε μάρτυρες της συρρίκνωσης των θέσεων εργασίας, γεγονός που κάνει ακόμα πιο δύσβατο το δρόμο της επαγγελματικής αποκατάστασης. Σε αρκετές των περιπτώσεων – και ίσως στις περισσότερες -, οι νεοεισερχόμενοι στον εργασιακό στίβο είναι εκείνοι, που συναντούν και τα μεγαλύτερα εμπόδια.
Σε αυτό το πλαίσιο, το news.gr πραγματοποιεί έρευνα στα συρτάρια κρατικών φορέων και όχι μόνο, οι οποίοι χορηγούν υποτροφίες τόσο για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όσο και για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, και για ό, τι αφορά στην εργασιακή επιμόρφωση και κατάρτιση των ήδη εργαζομένων.
Υποτροφίες για προπτυχιακούς φοιτητές
Το δρόμο των υποτροφιών ανοίγει το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ). Σε προπτυχιακό επίπεδο, το Ι.Κ.Υ. χορηγεί υποτροφίες σε όσους αριστεύουν στα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια, στους σπουδαστές Πανεπιστημίων και σε όσους πρωτεύουν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.
Υποτροφίες για μεταπτυχιακούς φοιτητές
Σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος “Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση”, το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο-ΕΚΤ), χορηγεί υποτροφίες για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ τα χρήματα προέρχονται και από εθνικούς πόρους, ακολουθώντας μία διαδικασία εξατομικευμένης αξιολόγησης.
Ο Έρασμος ανοίγει το δρόμο για την αγορά εργασίας
Όπως εξηγεί η προϊσταμένη του Τμήματος Προγραμμάτων Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, Ελευθερία Καμενοπούλου, τη βάση των δράσεων διασύνδεσης με την αγορά εργασίας αποτελεί το, γνωστό σε όλους, πρόγραμμα “Erasmus”. To “Erasmus” επιδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και χρηματοδοτεί την κινητικότητα φοιτητών για σπουδές και πρακτική άσκηση, την κινητικότητα καθηγητών για διδασκαλία, καθώς και την επιμόρφωση διοικητικού και διδακτικού προσωπικού.
“Δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές, που σπουδάζουν στην Ελλάδα, να πραγματοποιήσουν μέρος των σπουδών τους - από 3 έως και 12 μήνες - σε συνεργαζόμενα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Προϋποθεση είναι να υπάρχει διμερής συνεργασία των δύο ιδρυμάτων. Γίνεται επιλογή από το ελληνικό πανεπιστήμιο, ενώ στο πρόγραμμα συμμετέχουν όλοι, ανεξαρτήτως εθνικότητας, αρκεί ο φοιτητής να έχει εγγραφεί στο δεύτερο έτος σπουδών”, σημειώνει η κυρία Καμμενοπούλου.
Σε ό, τι αφορά τη συμμετοχή στο πρόγραμμα πρακτικής άσκησης, οι φοιτητές μπορούν να παραμείνουν στο εξωτερικό γι' αυτό το σκοπό από 3 έως και 12 μήνες. Και στις δύο περιπτώσεις, σπουδών και πρακτικής άσκησης, το ΙΚΥ χρηματοδοτεί - για παράδειγμα - το Πανεπιστήμιο Αθηνών και, στη συνέχεια, οι φοιτητές υπογράφουν σύμβαση με το Πανεπιστήμιο. “Για παράδειγμα, όποιος πάει στην Ιταλία παίρνει γύρω στα 400 ευρώ το μήνα για σπουδές μέσω erasmus, ενώ, για πρακτική άσκηση, το ποσό, που επιδοτείται, ανέρχεται στα 550 ευρώ, ανάλογα με τη χώρα προορισμού. Αυτά τα χρήματα θεωρούνται ως ενίσχυση για την κάλυψη των εσόδων και έχει τη δυνατότητα - η εταιρεία στην οποία κάνει πρακτική ο υποψήφιος - να δώσει και κάτι επιπλέον”, σημειώνει η κυρία Καμενοπούλου.
Σύμφωνα με την προϊσταμένη του Τμήματος Προγραμμάτων Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπου 3.500 άτομα φεύγουν κάθε χρόνο μέσω Erasmus για πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού. “Επίσης, η πρακτική άσκηση έχει πολύ μεγάλη ζήτηση, γιατί οι φοιτητές το αντιλαμβάνονται ως ένα τρόπο να διερευνήσουν τη δυνατότητα εργασίας στο εξωτερικό”, συμπληρώνει.
Οι αιτήσεις για τα ευρωπαϊκά προγράμματα του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών ξεκινούν συνήθως από το Μάρτιο, ενώ κάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα θέτει τα δικά του κριτήρια επιλογής. “Δεν αφορά μόνο στους άριστους φοιτητές, αλλά και σε μετριότερους. Απαραίτητη είναι η γνώση ξένης γλώσσας”, σημειώνει η κυρία Καμενοπούλου.
Leonardo da Vinci: Επιδοτούμενη επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση
Ένα ακόμα πρόγραμμα, που διαχειρίζεται το Ι.Κ.Υ., είναι το Leonardo da Vinci, και αφορά στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Απευθύνεται σε επαγγελματικούς φορείς, ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης ή ιδιωτικές εταιρείες. “Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετάσχουν ιδιωτικές εταιρείες, αλλά και δημόσιοι φορείς, που επιθυμούν να στείλουν ένα μέρος του προσωπικού τους για βελτίωση των προσόντων του, σε κάποιο φορέα υποδοχής του εξωτερικού”, επισημαίνει η συντονίστρια του προγράμματος, Ειρήνη Ντρούτσα.
“Το Leonardo da Vinci αφορά σε μαθητές της επαγγελματικής εκπαίδευσης, σπουδαστές ΙΕΚ, εργαζόμενους και επαγγελματίες της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Οι αιτήσεις γίνονται μόνο από νομικές οντότητες, όπως είναι μια εταιρεία ή ένας οργανισμός”, σημειώνει η κυρία Ντρούτσα.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα χρηματοδοτεί τη διακρατική δράση μεταξύ φορέων, ενώ κάποιες εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται μέσω της ανταλλαγής εμπειριών και προτάσεων για να βγει στην αγορά εργασίας κάποιο προϊόν. “Μπορεί να είναι από αγροτικό μέχρι και βιομηχανικό πρ6οϊόν”, εξηγεί η συντονίστρια του προγράμματος.
Συμπληρώνει, μάλιστα, ότι “χρηματοδοτείται στο 100% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ποσό επιδότησης εξαρτάται από τον αριθμό των ατόμων και τη χώρα προορισμού, ενώ δεν απαιτείται ίδια συμμετοχή. Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στο ΙΚΥ - συνήθως το Φεβρουάριο - μετά από ευρωπαϊκή και εθνική πρόσκληση και ακολουθεί επιλογή, ανάλογα με το διαθέσιμο προϋπολογισμό”.
Το 2013 αναμένεται – βάσει προϋπολογισμού - να διατεθούν 8.371.000 ευρώ για τη στήριξη του da Vinci. “Υπάρχουν σχέδια, που μπορεί να υλοποιηθούν σε μία διετία. Επίσης, μπορεί κάποιοι να βρεθούν σε φορέα ή εταιρεία του εξωτερικού μόνο για δύο εβδομάδες ή ένα μήνα”, καταλήγει η κυρία Ντρούτσα.
Υποτροφίες για αλλοδαπούς φοιτητές
Το Ι.Κ.Υ χορηγεί υποτροφίες και σε πολίτες, που προέρχονται από κράτη της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης (μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης), την Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική.
Τα προγράμματα υποτροφιών σε αλλοδαπούς αφορούν και στους πολίτες κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ισλανδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία, τις Η.Π.Α., την Ιαπωνία, τον Καναδά και την Ωκεανία. Οι υποτροφίες χορηγούνται κάθε χρόνο μετά από επιλογή, βάσει κριτηρίων αξιολόγησης του φακέλου των υποψηφίων και περιλαμβάνουν όλους τους τομείς των επιστημών.
Η διάρκεια της υποτροφίας ορίζεται από 1 έως 3 έτη και εξαρτάται από το πρόγραμμα σπουδών και την επίδοση του υποτρόφου.
*Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στη διεύθυνση: www.iky.gr, καθώς και στο τηλέφωνο 210-3726300
Υποτροφίες μέσω του Υπουργείου Παιδείας
Μεταξύ των φορέων που χορηγούν υποτροφίες είναι και το υπουργείο Παιδείας, μέσω του Γραφείου Κληροδοτημάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το αντίστοιχο γραφείο, τα αιτήματα αποστέλλονται σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας. Στη συνέχεια, οι υποτροφίες, οι οποίες χορηγούνται από το ίδρυμα κληροδοτημάτων, καθορίζονται από το υπουργείο Οικονομικών και αφορούν κυρίως σε προπτυχιακές σπουδές στο εσωτερικό.
Επίσης, υπάρχουν κληροδοτήματα, τα οποία χορηγούν υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές, τρία για την Ελλάδα και άλλα τρία για το εξωτερικό. Οι υποτροφίες αυτές προέρχονται από κληροδοτήματα, τα οποία υπάγονται στην άμεση διαχείριση του υπουργείου Οικονομικών. Για παράδειγμα, όταν κάποιος αφήνει μία περιουσία μετά το θάνατό του και δεν υπάρχει διοικούσα επιτροπή ή διαχειριστής, τότε τη διαχείριση αναλαμβάνει το υπουργείο Οικονομικών και κατ' επέκταση το υπουργείο Παιδείας την προετοιμασία των προκυρήξεων.
Το ύψος της υποτροφίας για προπτυχιακά προγράμματα
Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν την ελληνική καταγωγή ή ιθαγένεια. Το ανώτερο όριο ηλικίας είναι μέχρι τα 36 έτη, ενώ τα ποσά των υποτροφιών κυμαίνονται - για τα προπτυχιακά προγράμματα - από 180 έως και 300 ευρώ το μήνα. Τα περισσότερα προπτυχιακά δίνονται με γραπτούς διαγωνισμούς, τους οποίους διεξαγάγει το γραφείο κληροδοτημάτων.
Σε ό, τι αφορά τα μεταπτυχιακά προγράμματα, οι περισσότερες επιλογές υποψηφίων γίνονται με κριτήριο το βαθμό του βασικού πτυχίου, οποίος πρέπει να είναι από 6,5 και πάνω, στην κλίμακα του “Λίαν Καλώς”, κάτι που ισχύει και για τα προπτυχιακά, όπου ο βαθμός απολυτηρίου λυκείου πρέπει να είναι στο επίπεδο του “Λιαν Καλώς” και η διαγωγή να είναι κοσμιότατη.
Η συγκεκριμένη υποτροφία χορηγείται κάθε εξάμηνο, εφόσον οι υποψήφιοι προσκομίσουν βεβαιώσεις από μαθήματα – πρέπει να έχουν περάσει τα 2/3 των μαθημάτων σε κάθε εξάμηνο -, ενώ ο μέσος όρος βαθμολογίας δεν λαμβάνεται υπόψη.
Το ύψος της υποτροφίας για μεταπτυχιακές σπουδές
Οι υποτροφίες για μεταπτυχιακούς σπουδαστές ξεκινούν από 350 ευρώ το μήνα για το εσωτερικό και φτάνουν τα 1000 ευρώ για το εξωτερικό. Δεν καλύπτονται ξεχωριστά σίτιση ή δίδακτρα, ενώ η υποτροφία διαρκεί για 12 μήνες, σύμφωνα με το νόμο 2039/39.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, λαμβάνονται υπόψη και οικονομικά κριτήρια και σε κάποιες άλλες η καταγωγή του υποψηφίου.
Όλοι οι διαγωνισμοί γίνονται γραπτά. Τα αποτελέσματα παραπέμπονται στο υπουργείο Οικονομικών προς έγκριση και στη συνέχεια ακολουθεί γνωμοδότηση από το συμβούλιο εθνικών κληροδοτημάτων και η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργών Παιδείας και Οικονομικών, η οποία αναρτάται στο diavgeia.
Οι αιτήσεις υποβάλλονται στο υπουργείο αυτοπροσώπως ή με συστημένη επιστολή (για τα προπτυχιακά προγράμματα δόθηκαν περίπου 65 υποτροφίες μειωμένες κατά 50% σε σχέση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος και 31 υποτροφίες για μεταπτυχιακά κατά το ίδιο διάστημα).
*Για περισσότερες πληροφορίες, οι υποψήφιοι μπορούν να απευθύνονται στην ιστοσελίδα www.minedu.gov.gr (στην υποκατηγορία υποτροφίες), καθώς και στα τηλέφωνα του γραφείου κληροδοτημάτων 2103442354, 2103443229.
Ο ρόλος των γραφείων διασύνδεσης των πανεπιστημίων
Ιδιαίτερο ρόλο στη διαδικασία ενημέρωσης των φοιτητών για τις υποτροφίες έχουν τα γραφεία διασύνδεσης. Όπως λέει η υπεύθυνη του γραφείου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Κάτια Πολυχρόνη, “η δυσκολία για τις υποτροφίες είναι ότι βγαίνουν από διαφορετικούς φορείς και δεν υπάρχει ένας κοινός τόπος γι' αυτές. Η υποτροφία εξαρτάται από την προσφορά και ανάλογα με τους πόρους που προσφέρει το κάθε ίδρυμα, το οποίο την προσφέρει”.
“Το γραφείο διασύνδεσης δίνει πληροφορίες σε ό, τι αφορά τη μετάβαση των υποψηφίων σε ανώτερη εκπαίδευση και αργότερα για τη μετάβαση στην αγορά εργασίας. Ένα κληροδότημα μπορεί να το αφήσει κάποιος στη διαθήκη του για έναν αριθμό παιδιών - υποψηφίων και τα χρήματα των υποτροφιών και τα διαχειρίζεται ένας οργανισμός ή ένα φιλανθρωπικό κατάστημα. Το κριτήριο της εντοπιότητας λαμβάνεται και αυτό υπόψη. Αν κάποιος είναι από τη Μυτιλήνη προσφέρει το κληροδότημα στη συγκεκριμένη περιοχή”, συμπληρώνει η κυρία Πολυχρόνη.
Τα γραφεία διασύνδεσης συγκεντρώνουν τα στοιχεία και ενημερώνουν τους ενδιαφερόμενους. Επίσης, δίνουν οδηγίες για τη συμπλήρωση του βιογραφικού και τον τρόπο παρουσίασης των υποψηφίων, στη διάρκεια μιας επαγγελματικής συνέντευξης. Τα τυπικά μέρη για τη χορήγηση υποτροφιών, όπως αιτήσεις κλπ, δεν αφορούν στα γραφεία διασύνδεσης.
Ο κατάλογος με τους φορείς που χορηγούν υποτροφίες
