Τι αλλάζει στη χορήγηση επιδόματος ανεργίας

*Του Βασίλειου Καλόγηρου

Αλλαγές έρχονται στις προϋποθέσεις χορήγησης του επιδόματος ανεργίας από 1.1.2014. Συγκεκριμένα από την 1η Ιανουαρίου για να πάρει επίδομα ανεργίας κάποιος δεν θα πρέπει να έχει επιδοτηθεί περισσότερο από 400 μέρες κατά την προηγούμενη τετραετία. Μέχρι και το 2013 το όριο ήταν 450 ημερήσια επιδόματα. Σε περίπτωση που ένας άνεργος την προηγούμενη περίοδο έχει επιδοτηθεί για παράδειγμα 370 μέρες θα λάβει 30 ημερήσια επιδόματα ανεργίας καθώς τόσα υπολείπονται μέχρι και την συμπλήρωση των 400. Η αλλαγή αυτή που έρχεται από το 2014 θα στερήσει από πολλούς ανέργους και ιδίως εποχιακά εργαζόμενους να λάβουν επίδομα. Επίσης πρόβλημα θα δημιουργηθεί και στους εκπαιδευτικούς των φροντιστηρίων και τους αναπληρωτές των δημόσιων σχολείων που συνήθως απολύονται τον Μάιο – Ιούνιο από τα σχολεία και προσλαμβάνονται από Σεπτέμβριο. Με τη μείωση του ορίου στις 400 μέρες αρκετοί θα μείνουν χωρίς επίδομα ανεργίας ενώ οι πιο τυχεροί θα επιδοτηθούν για μικρό διάστημα.

Ακολούθως παρατίθενται όλες οι πληροφορίες για τις προϋποθέσεις επιδότησης όπως αυτές αναφέρονται από τον ΟΑΕΔ με παραδείγματα για να γίνουν κάποια σημεία πιο κατανοητά. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν του γνωστού σε όλους επιδόματος ανεργίας υπάρχουν και άλλα επιδόματα που τα δικαιούνται πρώην εργαζόμενοι που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις τακτικής ανεργίας ενώ υπάρχει και ένα επίδομα ύψους 73.37 ευρών για τους νέους ηλικίας 20 έως και 29 ετών. Επίσης συνέχιση του επιδόματος ανεργίας δικαιούνται ακόμα και όσοι εργάζονται έως 12 μέρες το μήνα. Πιο κάτω παρουσιάζονται αναλυτικά μερικά από τα επιδόματα που δίνει ο ΟΑΕΔ και αφορούν το μεγαλύτερο μέρος των πολιτών.

ΕΠΙΔΟΜΑ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

Μισθωτοί των οποίων καταγγέλθηκε από τον εργοδότη ή έληξε η σύμβαση εργασίας και που έχουν ασφαλισθεί στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ μπορούν με ορισμένες προϋποθέσεις να εισπράξουν από τον ΟΑΕΔ επίδομα ανεργίας.

ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ – ΕΝΑΡΞΗ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
Η αίτηση υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο αυτοπροσώπως εντός 60 ημερών από την ημερομηνία απόλυσής του στην αρμόδια Υπηρεσία του τόπου κατοικίας του (ή εναλλακτικά της τελευταίας απασχόλησής του). Οι περιπτώσεις, που οι αιτήσεις υποβάλλονται κατά το πρώτο 7ημερο μετά την απόλυση, επιδοτούνται από την 7η ημέρα, ενώ όσες υποβάλλονται σε μεταγενέστερο διάστημα επιδοτούνται από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Αν επιδοτείται για πρώτη φορά θα πρέπει να πληροί μια από τις ακόλουθες 2 προϋποθέσεις:

• Ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 80 ημέρες εργασίας σε κάθε έτος κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια, πριν από την επιδότησή του. Το τελευταίο όμως 14μηνο πρέπει να έχει συμπληρώσει 125 ημέρες εργασίας, χωρίς να υπολογίζονται οι τελευταίοι δύο μήνες.

• Επίδομα ανεργίας δικαιούται και ο ασφαλισμένος που έχει πραγματοποιήσει στα δύο προηγούμενα, πριν από την απόλυσή του χρόνια, 200 ημέρες εργασίας (χωρίς να υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών), από τις οποίες 80 ημέρες, το λιγότερο το χρόνο.

Αν επιδοτείται για δεύτερη και πλέον φορά:

Ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας στο τελευταίο 14μηνο, πριν από την απόλυσή του, χωρίς να υπολογίζονται (στις 125) οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών. Για τους ασφαλισμένους που έχουν απασχοληθεί σε τουριστικά και άλλα εποχιακά επαγγέλματα, για δύο συνεχείς χρονικές περιόδους (σαιζόν) αρκούν 100 ημέρες εργασίας το τελευταίο 12μηνο.

Δηλαδή αν κάποιος προσλήφθηκε 1/9/2013 για να πάρει επίδομα ανεργίας θα πρέπει μέχρι και το Μάρτιο να εργάζεται. Αν λοιπόν απασχοληθεί για 7 μήνες σε μια επιχείρηση με 25 ένσημα το μήνα τότε τους μήνες από Σεπτέμβριο μέχρι και Ιανουάριο θα έχει συμπληρώσει 125 ένσημα (5 μήνες Χ 25). Δεν αρκεί όμως η συμπλήρωση των 25 ενσήμων. Αν απολυθεί 1η Φεβρουαρίου παρά το γεγονός της συμπλήρωσης των αναγκαίων 125 ενσήμων δεν θα λάβει το ταμείο γιατί ο ΟΑΕΔ κατά τον υπολογισμό θα αφαιρέσει τους 2 τελευταίους μήνες (Ιανουάριο, Δεκέμβριο) άρα ο εν λόγω εργαζόμενος θα έχει αντί για 125 ένσημα 75 (αφαιρούνται 2 μήνες Χ 25). Αν όμως απολυθεί τη 1η Απριλίου ακόμα και αν τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο έχει ελάχιστα ένσημα θα του αφαιρεθούν οι δυο αυτοί μήνες οπότε ο εργαζόμενος με πρόσληψη 1/9/2013 και 125 ένσημα μέχρι και τον Ιανουάριο θα λάβει το επίδομα.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Η διάρκεια της επιδότησης εξαρτάται από το πόσες ημέρες εργασίας έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στα προαναφερόμενα κρίσιμα χρονικά διαστήματα (14μηνο, 12μηνο ή διετία).

Από 01.01.2013 η διάρκεια επιδότησης έτσι όπως εμφανίζεται στον πίνακα που ακολουθεί, εξαρτάται πλέον και από τον περιορισμό των 450 (για το 2013) και των 400 (από 01.01. 2014 και εφεξής) ημερήσιων επιδομάτων ανεργίας για την τετραετία πριν την έναρξη της επιδότησης.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ  ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ	ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΕ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ Ή ΑΛΛΑ ΕΠΟΧΙΑΚΑ ΕΠΑΓ/ΤΑ ΑΛΙΕΡΓΑΤΕΣ	ΟΙΚΟΔΟΜΟΙ	ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
14ΜΗΝΟ	12ΜΗΝΟ	14ΜΗΝΟ
Ημέρ. Εργασίας	Ημέρ. Εργασίας	Ημέρ. Εργασίας
125-1491	100-149	100-149	5 μήνες
150-1792	150-179	150-179	6 μήνες
180-2193	180-219	180-219	8 μήνες
220-249	220-249	220-249	10 μήνες
250 και άνω	250 και άνω	250 και άνω	12 μήνες
210 και συμπλήρωση του 49ου έτους ηλικίας	210 και άνω	210 και συμπλήρωση του 49ου έτους ηλικίας	12 μήνες
125 και άνω και συμπλήρωση 4.050 ημερών εργασίας συνολικά	100 και άνω και συμπλήρωση 4.050 ημερών εργασίας συνολικά	100 και άνω και συμπλήρωση 4.050 ημερών εργασίας συνολικά	12 μήνες
1. Ή 200 στη διετία 2. Ή 250 στη διετία 3. Ή 300 στη διετία

- Το επίδομα καταβάλλεται μια φορά το μήνα για 25 ημέρες.

ΠΟΣΟ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ

Από 12.03.2012 το βασικό μηνιαίο επίδομα ανεργίας ανέρχεται στα 360,00 Ευρώ.
Για κάθε μέλος της οικογένειας το επίδομα προσαυξάνεται κατά 10%. Δηλαδή για κάθε παιδί ο άνεργος λαμβάνει 36 ευρώ. Άνεργος με 1 παιδί λαμβάνει επίδομα ανεργίας ύψους 396 ευρώ. Η πίστωση των μηνιαίων επιδομάτων γίνεται πλέον μια φορά την εβδομάδα και συγκεκριμένα την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε εβδομάδας (Παρασκευή). Για περισσότερες πληροφορίες καθώς και για τα δικαιολογητικά οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανατρέξουν στο σύνδεσμο.

Επίσης στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορούν οι άνεργοι μέσω ενός προγράμματος να υπολογίζουν το ποσό του επιδόματος ανεργίας που δικαιούνται καθώς και το διάστημα της επιδότησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μηνιαίες απολαβές του εργαζόμενου υπολογίζονται και αυτές για την εξαγωγή του ποσού του επιδόματος. Αν για παράδειγμα έχει μηνιαίο μισθό 300 ευρώ δε θα λάβει επίδομα ανεργίας 360 ευρώ αλλά 270. Ενώ αν ο μηνιαίος μισθός είναι 150 ευρώ θα λάβουν επίδομα ανεργίας ύψους 180 ευρώ. Όλα αυτά μπορούν να τα δουν στο σύνδεσμο.

Γενικά για το ύψος του επιδόματος ισχύουν τα ακόλουθα:

Για μηνιαίο μισθό πάνω από 314,17 ευρώ, το βασικό επίδομα διαμορφώνεται στα 360 ευρώ, στα 396 ευρώ με ένα προστατευόμενο μέλος και στα 432 ευρώ με δύο προστατευόμενα μέλη.

Για μηναίο μισθό από 157,09 - 314,16 ευρώ, το επίδομα ανεργίας διαμορφώνεται 270 ευρώ, με ένα προστατευόμενο μέλος στα 297 ευρώ και στα 324 ευρώ για δύο προστατευόμενα μέλη.

Για μηνιαίο μισθό έως 157,08 ευρώ, το επίδομα ανεργίας διαμορφώνεται 180 ευρώ, με ένα προστατευόμενο μέλος στα 198 ευρώ και με δύο προστατευόμενα μέλη στα 216 ευρώ.

ΕΙΔΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

Ειδικό βοήθημα δικαιούνται οι ασφαλισμένοι που παραμένουν άνεργοι κατά την ημερομηνία καταβολής του βοηθήματος, εφόσον παρέμειναν άνεργοι επί ένα μήνα μετά την λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας και δεν υπάγονται στις κατηγορίες του άρθρου 22 του Ν. 1836/89 (οικοδόμοι , λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές κλπ). Το ειδικό βοήθημα καταβάλλεται με απόφαση του Δ/ντη της αρμόδιας Υπηρεσίας παροχών του ΟΑΕΔ ύστερα από αίτηση του ενδιαφερόμενου, η οποία  υποβάλλεται στην Υπηρεσία Παροχών του τόπου κατοικίας του, μέσα σε δύο μήνες από την λήξη του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος Για την καταβολή του ειδικού βοηθήματος απαιτείται επιπλέον το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του ασφαλισμένου να μην υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο ποσό, (για το έτος 2013 το ποσό αυτό ανέρχεται στα 9.977,99 €) όπως αυτό αποδεικνύεται από έγγραφο της οικείας οικονομικής εφορίας. Το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 293,47 € κάθε ημερολογιακό έτος. Για περισσότερες πληροφορίες στο σύνδεσμο. 

ΕΙΔΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΤΡΙΜΗΝΗ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΑ ΜΗΤΡΩΑ ΑΝΕΡΓΩΝ

Για όσους έχουν πραγματοποιήσει 60 μέρες εργασίας και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για την καταβολή επιδόματος ανεργίας δικαιούνται ένα ειδικό βοήθημα που ανέρχεται στο ποσό των 216 ευρώ. Συγκεκριμένα ειδικό βοήθημα, δικαιούνται οι ασφαλισμένοι, εφόσον δεν συγκεντρώνουν προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης, παραμένουν άνεργοι επί τρεις μήνες, έχουν πραγματοποιήσει στην ασφάλιση ανεργίας εξήντα (60) τουλάχιστον ημέρες εργασίας στο έτος που προηγείται της έναρξης του τριμήνου και δεν υπάγονται στις κατηγορίες του άρθρου 22 του Ν. 1836/89 (οικοδόμοι, λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές κ.λ.π)
Ο ασφαλισμένος μπορεί να λάβει το ειδικό βοήθημα μέχρι και τρεις φορές μέσα στο αυτό ημερολογιακό έτος. Στην περίπτωση που συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις για την καταβολή του ειδικού βοηθήματος περισσότερες από μια φορά στο αυτό ημερολογιακό έτος, δεν απαιτείται η προϋπόθεση των εξήντα ημερομισθίων που απαιτείται μόνο για την πρώτη καταβολή του βοηθήματος.
Επίσης ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει τεθεί, σε όλο το καθοριζόμενο σ’ αυτές χρονικό διάστημα, στη διάθεση της αρμόδιας Υπηρεσίας Απασχόλησης του ΟΑΕΔ.

Για την καταβολή του ειδικού βοηθήματος απαιτείται επιπλέον το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του ασφαλισμένου να μην υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο ποσό, (για το έτος 2013 το ποσό αυτό ανέρχεται στα 9.977,99 €) όπως αυτό αποδεικνύεται από έγγραφο της οικείας οικονομικής εφορίας. Το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 293,47 € κάθε ημερολογιακό έτος. Για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ σε αυτή τη διεύθυνση.

ΕΠΙΔΟΜΑ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΝΕΡΓΩΝ

Μακροχρόνια άνεργοι ηλικίας 20 έως και 66 ετών δικαιούνται και αυτοί ενός επιδόματος ύψους 200 ευρώ το οποίο το λαμβάνει για όσο διάστημα είναι άνεργος άλλα όχι πέραν των 12 μηνών. Απαραίτητες προϋποθέσεις για το εν λόγω επίδομα είναι η ηλικία των δικαιούχων να είναι από 20 έως 66 ετών και να έχουν εξαντλήσει το επίδομα τακτικής ανεργίας διάρκειας 12 μηνών. Σε περίπτωση που δεν ήταν δικαιούχοι επιδόματος ανεργίας διάρκειας 12 μηνών δεν δικαιούνται του επιδόματος μακροχρόνια ανέργων. Επίσης θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει διάστημα αδιάλειπτης ανεργίας 12 μηνών και το οικογενειακό τους εισόδημα να μη ξεπερνά τα 12.000 ευρώ προσαυξανόμενο κατά 587 ευρώ για κάθε ανήλικο τέκνο.

ΕΠΙΔΟΜΑ ΣΕ ΝΕΟΥΣ 20-29 ΕΤΩΝ

Επειδή η ανεργία έχει χτυπήσει ιδιαίτερα τους νέους καλό είναι να γνωρίζουν ότι δικαιούνται για διάστημα 5 μηνών ενός επιδόματος ύψους 73.37 ευρώ. Απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι νέοι είναι να έχουν συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους ή να έχουν αποκτήσει πτυχίο ή να έχουν απολυθεί από το στρατό.
Η προθεσμία είναι τρίμηνη από την συμπλήρωση του 20ου έτους της ηλικίας ή την απόκτηση πτυχίου ή την απόλυση απ’ τον στρατό. Για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να απευθυνθούν στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ ή να επισκεφτούν το σύνδεσμο.

ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΕΝΩ ΚΑΠΟΙΟΣ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ

Αν κάποιος εργαζόμενες δουλεύει μέχρι και 12 μέρες το μήνα, δηλαδή 3 μέρες την εβδομάδα δικαιούται μέρους του επιδόματος ανεργίας. Στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΑΕΔ όταν κάποιος καταχωρεί μια πρόσληψη συμπληρώνει μετά από τον τύπο σύμβασης το καθεστώς απασχόλησης οπού εκεί υπάρχουν οι επιλογές πλήρης, μερική και σποραδική. Όσοι λοιπόν εργάζονται μόνο 3 μέρες την εβδομάδα καλό είναι να ζητήσουν από τον εργοδότη τους να τους δηλώσει ότι είναι εργαζόμενοι με το καθεστώς της σποραδικής απασχόλησης. Όσοι έχουν το πιο πάνω καθεστώς απασχόλησης θα πρέπει να προσκομίζουν κάθε μήνα στον ΟΑΕΔ βεβαίωση εργοδότη με τις μέρες που εργάστηκαν, το σύνολο των ωρών εργασίας και το ύψος των αποδοχών ώστε ο ΟΑΕΔ να καταβάλλει τη διαφορά σε περίπτωση που οι αποδοχές του εργαζόμενου είναι μικρότερες επίδομα ανεργίας. Πχ αν κάποιος έχει μισθό 250 ευρώ ο ΟΑΕΔ θα του καταβάλλει 110 ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν στον ΟΑΕΔ της περιοχής τους.

ΕΙΔΙΚΟ ΕΠΟΧΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ

Ειδικό εποχικό βοήθημα δικαιούνται άτομα από συγκεκριμένα επαγγέλματα. Πιο αναλυτικά δικαιούχοι του ειδικού εποχιακού βοηθήματος είναι τα άτομα που παρέχουν την εργασία στην Ελλάδα, εφ’ όσον υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και ασκούν ένα από τα πιο κάτω  επαγγέλματα όπως είναι αυτά του  οικοδόμου, λατόμου, ασβεστοποιού, πλινθοποιού, αγγειοπλάστη, δασεργάτη, ρητινοσυλέκτη, καπνεργάτη, μουσικού μέλους του οικείου επαγγελματικού σωματείου, υποδηματεργάτη, μισθωτού ναυπηγοεπισκευαστικης ζώνης, χειριστή εκσκαπτικών, ανυψωτικών, οδοποιητικών, γεωτρητικών μηχανημάτων, ηθοποιού, τεχνικού κινηματογράφου και τηλεόρασης, χείριστη και βοηθού χείριστη κινηματογράφου, ελεγκτή κινηματογράφου και θεάτρου, ταμία κινηματογράφου και θεάτρου , μισθωτού τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου και  σμυριδεργάτη. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανατρέξουν εδώ.

ΒΟΗΘΗΜΑ ΛΟΓΩ ΕΠΙΣΧΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Εργαζόμενοι που έχουν προχωρήσει σε επίσχεση εργασίας έχει προβλεφθεί η δυνατότητα να λάβει κανονικά επίδομα ανεργίας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί αν η επιχείρηση όπου εργάζεται σταμάτησε τη δραστηριότητά της. Στην περίπτωση της πτώχευσης της επιχείρησης προσκομίζεται η Καταγγελία Σύμβασης Εργασίας (απόλυση) που κοινοποιείται από τον σύνδικο πτώχευσης της επιχείρησης στους εργαζόμενους και στη συνέχεια η Υπηρεσία του ΟΑΕΔ προβαίνει σε απόφαση επιδότησης ανεργίας, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις. Για την κατηγορία αυτή των εργαζομένων ισχύουν οι προϋποθέσεις που παρατίθενται πιο πάνω ώστε να λάβουν το επίδομα τακτικής ανεργίας. Αν κάποιοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις μπορούν να λάβουν το ειδικό βοήθημα επίσχεσης εργασίας σε περίπτωση που πληρούν τις προϋποθέσεις που παρατίθενται εδώ.