Όσοι παρακολουθούν από κοντά τους αγώνες MotoGP και Superbike, θα έχουν σίγουρα προσέξει ή και εκπλαγεί από το πόσο παρεμφερείς είναι πλέον οι χρόνοι των μοτοσυκλετών παραγωγής (Superbike) με των εργοστασιακών πρωτοτύπων (MotoGP) --στις κοινές πίστες όπου μπορεί κανείς να κάνει άμεσα τη σύγκριση. Κάποιες φορές οι διαφορές δεν ξεπερνούν το ένα με ενάμιση δευτερόλεπτο.
Μια τέτοια επίδοση από πλευράς Superbike είναι πραγματική «διαστημική», γιατί ακόμη και αν οι κινητήρες τους απέδιδαν το ίδιο με των MotoGP, είναι αδιανόητο ότι τα πλαίσια «εμπορίου» θα μπορούσαν να σταθούν δίπλα στα Factory. Κι όμως, αυτό ακριβώς συμβαίνει. Πράγμα που σημαίνει ότι τα πλαίσια αυτά δεν είναι καθόλου «παραγωγής» --ούτε καν ίδια με της Ομολογκασιόν.
Είναι έτσι; Φαίνεται πως ναι. Αυτό τουλάχιστον δηλώνει ο Scott Smart. Ο Scott Smart είναι ένας άνθρωπος που θέλει να αφήσει το στίγμα του στα Superbike και έχει κάθε δυνατότητα να το κάνει.
Πρόκειται για τον νέο Technical Director του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος και ανέλαβε τη θέση αυτή με μια ιερή αποστολή. Να βάλει τέλος στις παραβιάσεις των κανονισμών. Αρχίζοντας από τα πλαίσια.
Στο Παγκόσμιο Superbike η FΙΜ έχει ακόμη λόγο, σε αντίθεση με τα MotoGP όπου έχει παραχωρήσει (πουλήσει δηλαδή) όλα της τα δικαιώματα στην Dorna. Βλέποντας τις ομάδες να δυσχεραίνονται όλο και περισσότερο από την οικονομική στενότητα και τα εργοστάσια να απομακρύνονται, η FIM αποφάσισε όχι μόνον να βάλει χέρι στο κόστος, αλλά και να εξισσοροπήσει το παιχνίδι. Με αυτό αποσκοπεί τόσο στον περιορισμό των απωλειών, όσο και στην επαναπροσέλκυση των εργοστασίων που έχουν απομακρυνθεί (βλ. Yamaha, BMW...).
Είναι κοινό μυστικό: τα εργοστασιακά πλαίσια των μοτοσυκλετών WSBK ελάχιστη σχέση έχουν με τα «ομολογκαρισμένα», για τα οποία εκδίδει την άδεια η FIM. Κι όμως σε σχέση με τα MotoGP τα πλαίσια των Superbike έχουν σαφώς μικρότερα περιθώρια επεμβάσεων και μετατροπών.
Ο υπάρχων Κανονισμός (άρθρο 2, παράγρ. 4.10.1) αναφέρει ρητά πως «το κύριο πλαίσιο πρέπει να έχει ως παράγεται από τον κατασκευαστή για χρήση στη μοτοσυκλέτα ομολογκασιόν».
Όμως αυτό δεν έχει εμποδίσει τα εργοστάσια να επιφέρουν «διορθώσεις», για να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Οι μόνες αλλαγές που επιτρέπει ο Κανονισμός στο ομολογκαρισμένο πλαίσιο είναι η προσθήκη ενισχύσεων υπό μορφή σωλήνων ή ελασμάτων, για τη αύξηση της στιβαρότητάς τους.
Η θέση του κινητήρα και των σημείων έδρασης της ανάρτησης απαγορεύεται να αλλάξουν. Όσο για τη γωνία κάστερ ή το σημείο άρθρωσης του ψαλιδιού, αυτά επιτρέπεται να μετακινηθούν κατά πολύ λίγα χιλιοστά (έως 6mm).
Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια τα εργοστάσια κατάφεραν να περνούν πολύ σημαντικότερες επεμβάσεις στα πλαίσιά τους, φτάνοντας στο σημείο να φέρνουν νέα πλαίσια στους αγώνες ανάλογα με την πίστα και τον αναβάτη.
Κανείς όμως δεν έκανε τίποτα για να ελέγξει την κατάσταση αυτή. Κυρίως επειδή ήταν ως τώρα πολύ δύσκολο να μετρηθούν τα πλαίσια με την ακρίβεια που απαιτείται μέσα σε χρονικό διάστημα που θα επέτρεπε τον έλεγχό τους στη διάρκεια ενός αγωνιστικού σαββατοκύριακου.
Ο ίδιος ο Smart είχε δηλώσει αναλαμβάνοντας τη θέση: «Είμαι ο νέος σερίφης στην πόλη, και γι' αυτό πρέπει να δώσω αμέσω το στίγμα μου.» Μπορεί να το κάνει όμως; Ναι, αν το θέλει πραγματικά.
Ο Scott Smart είναι ο 38χρονος γιος του θρυλικού Paul Smart, αγωνιζόμενου με τις ομάδες Triumph, Ducati, Kawasaki και Suzuki. Έχει πτυχίο Φυσικής και έχει αγωνιστεί στο Παγκόσμιο Superbike, στο Βρετανικό Superbike, στα GP 500 και GP250.
Είχε επίσης δική του αγωνιστική ομάδα, έχει δουλέψει σαν crew chief στα MotoGP, έχει φτιάξει δικούς του κινητήρες αλλά και ηλεκτρικά κυκλώματα μοτοσυκλετών --και πρόσφατα βοήθησε στη σύνθεση του Τεχνικού Κανονισμού της κατηγορίας EVO.
«Η κατάσταση με τα ανεξέλεγκτα πλαίσια είχε καταντήσει γελοία, αλλά όλοι έκαναν τα στραβά μάτια», δήλωσε πρόσφατα. «Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ελέγξεις τη νομιμότητά τους, αλλά αν θέλεις να το κάνεις σωστά, δεν είναι δουλειά των 10 λεπτών. Απαιτείται πολύς χρόνος για να γίνουν όλα όπως ακριβώς πρέπει και δεν αξίζει τον κόπο να κάνεις μισή δουλειά, γιατί όταν έρθει η ώρα της αμφισβήτησης στο δικαστήριο, την πάτησες».
Παρότι γνώριζε το πρόβλημα, ο Smart έπρεπε να περιμένει δύο μήνες ως το καλοκαίρι για να κάνει τις πρώτες του κινήσεις. Έπρεπε να παραλάβει πρώτα τα νέα εργαλεία μέτρησης.
Στο Donington Park επιτέλους τα είχε. Και προχώρησε σε δειγματοληπτικές μετρήσεις πλαισίων από Honda, Kawasaki, Suzuki και Aprilia.
«Χρησιμοποιήσαμε έναν βραχίονα τρισδιάστατων μετρήσεων και ένα πρώτο, δοκιμαστικό πρόγραμμα, μόνον και μόνον για να σχηματίσουμε εικόνα για το πόσο γρήγορα μπορούμε να ολοκληρώσουμε τον έλεγχο ενός πλαισίου σε συνεργασία με τις ομάδες», ανέφερε μετά. «Με τη βοήθεια του προμηθευτή μας σχεδιάζουμε την προσαρμογή του προγράμματος, ώστε να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση μιας μέτρησης σε 10 λεπτά με περιθώριο μετρητικού λάθους 3 χιλιοστά του χιλιοστού».
Από τις μετρήσεις του ο Smart βρήκε πως πράγματι τα σημερινά πλαίσια των μοτοσυκλετών του Παγκοσμίου Superbike απέχουν πολύ από τις προδιαγραφές τους. 'Ομως στόχος του δεν είναι η τιμωρία των ομάδων, αλλά η συνεργασία μαζί τους για τη διόρθωση της καταστασης.
«Έχουμε καταλήξει σε μίαν ανεπίσημη συμφωνία με τις ομάδες, ώστε το 2015 να διορθώσουν ή ελαχιστοποιήσουν τις επεμβάσεις τους στα σημεία που τους υποδείξαμε.»
Έχοντας βάλει μια σειρά στο ζήτημα των πλαισίων, ο Scott Smart ασχολείται τώρα με τη συγγραφή ενός νέου κανονισμού WSB που θα μειώνει το κόστος των αγώνων. Έχει πάρει τον τρέχονται Κανονισμό και τον ξετινάζει παράγραφο - παράγραφο, σε συνεργασία πάντα με τα εργοστάσια, την FIΜ, τις ομάδες αλλά και την Dorna που έχει τα δικαιώματα των αγώνων.
Και μετά; Επόμενο θέμα στη ατζέντα του φιλόδοξου νέου Τεχνικού Διευθυντή Superbike είναι η συγγραφή μιας «Βίβλου», δηλαδή ενός και μόνον ολοκληρωμένου Αγωνιστικού Κανονισμού για τα Superike που θα εφαρμόζεται όχι μόνο στους αγώνες παγκοσμίου ή διεθνικού (βλ. πανευρωπαϊκού) επιπέδου, αλλά και των εθνικών πρωταθλημάτων.