Από την Κατερίνα Μαραγκού
Για να έχουμε ένα υγιές σώμα και οργανισμό θα πρέπει να ελέγχουμε πολύ συχνά το βάρος μας και να φροντίζουμε να το διατηρούμε στα επιτρεπτά επίπεδα.
Για τον καθένα από εμάς τα επίπεδα αυτά είναι διαφορετικά και εξαρτώνται από διάφορες παραμέτρους. Η σημαντικότερη όμως από αυτές είναι η μέτρηση του Δείκτη Μάζας Σώματος. Ο ΔΜΣ υπολογίζεται με μια απλή μαθηματική πράξη.
ΔΜΣ = Βάρος (σε κιλά) / Ύψος2 (σε μέτρα)
Για παράδειγμα: Ένα άτομο με ύψος 1,70 και βάρος 70 κιλά έχει
ΔΜΣ= 70/(1,70x1,70)= 70/2,89= 24,2
Ο φυσιολογικός ΔΜΣ πρέπει να κυμαίνεται από από 18,5 έως 25. Το άτομο του παραδείγματος έχει φυσιολογικό ΔΜΣ = 24,2.
Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε πότε κάποιος έχει φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος και πότε ξεπερνάει τα επιτρεπτά επίπεδα.
|
Πίνακας 1 Ταξινόμηση της παχυσαρκίας με βάση το ΔΜΣ
|
|
|
|
ΔΜΣ / Κατηγορίες
|
Κίνδυνος συνύπαρξης νοσηρότητας
|
|
< 18.5 (Λιποβαρή άτομα)
|
Χαμηλός (αυξημένος κίνδυνος άλλων κλινικών καταστάσεων) // Σιγουρευτείτε ότι καταναλώνετε υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή
|
|
18.5-24.9(φυσιολογικό βάρος)
|
Μέτριος // Σιγουρευτείτε ότι καταναλώνετε υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή
|
|
25.0-29.9(υπέρβαρο)
|
Αυξημένος // Συμβουλευτείτε τον γιατρό / διαιτολόγο
|
|
Παχυσαρκία
|
|
|
30.0-34.9 (1ουβαθμού)
|
Πολύ αυξημένος // Συμβουλευτείτε τον γιατρό / διαιτολόγο
|
|
35.0-39.9 (2ουβαθμού)
|
Σοβαρά αυξημένος // Συμβουλευτείτε τον γιατρό / διαιτολόγο
|
|
> 40 (3ου βαθμού)
|
Πολύ σοβαρά αυξημένος // Συμβουλευτείτε τον γιατρό / διαιτολόγο
|
Η εκτίμηση του φυσιολογικού βάρους με το ΔΜΣ μπορεί να υποεκτιμά ή υπερεκτιμά τους κινδύνους για εμφάνιση προβλημάτων υγείας σε άτομα όπως:
· Παιδιά και εφήβους
· άτομα με αυξημένη μυϊκή μάζα ( αθλητές οι οποίοι μπορεί να έχουν πολύ μειωμένο λίπος στο σώμα και αυξημένη μυϊκή μάζα - αυτό έχει ως συνέπεια αυξημένου ΔΜΣ, χωρίς όμως να υπάρχει κίνδυνος νοσηρότητας).
· Άτομα με πολύ λεπτόσωμη κατασκευή του σώματος
· Άτομα που βρίσκονται στην αρχή της ενηλικίωσης που δεν έχουν ολοκληρώσει την ανάπτυξη τους
· Σε ηλικιωμένα άτομα ( μεγαλύτερα από 65 ετών), επίσης, έχουν διαφορές στο ΔΜΣ από τα ενήλικα άτομα χωρίς να υπάρχει ένδειξη νοσηρότητας.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι ο πιο εύκολος τρόπος υπολογισμού του φυσιολογικού βάρους. Εκτός όμως από τον αριθμό που βλέπουμε στη ζυγαριά σημασία έχει και η σύσταση του σώματός μας και πιο συγκεκριμένα το ποσοστό λίπους στον οργανισμό μας. Με άλλα λόγια, ένα άτομο μπορεί να έχει βάρος υψηλότερο του φυσιολογικού όπως προκύπτει από το ΔΜΣ αλλά το ποσοστό λίπους στο σώμα του να είναι φυσιολογικό. Το άτομο αυτό είναι υγιές και η υγεία του δεν βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω υψηλού βάρους.
Ποια είναι όμως τα αποδεκτά ποσοστά λίπους σώματος;
|
|
|
|
|
Απαραίτητο λίπος
|
Γυναίκες
10-12%
|
Άνδρες
2-4%
|
|
Αθλητές
|
14-20%
|
6-13%
|
|
Fitness
|
21-24%
|
14-17%
|
|
Αποδεκτό
|
25-31%
|
18-25%
|
|
Υπέρβαρο/ Παχυσαρκία
|
>32%
|
>26%
|
πηγή: American Council on Exercise
Φυσικά το φυσιολογικό βάρος μεταβάλλεται ανάλογα με την ηλικία, καθώς είναι επόμενη και φυσιολογική η απώλεια μυϊκής μάζας και η συνεπακόλουθη αύξηση του λίπους.
Στον παρακάτω πίνακα παρατίθεται το φυσιολογικό ποσοστό λίπους που πρέπει να επιτυγχάνουμε ανάλογα με την ηλικία μας και το φύλο.
Ποσοστά φυσιολογικού λίπους ανάλογα με το φύλο και την ηλικία
Γυναίκες
|
Ηλικία (έτη)
|
Λιποβαρές
|
Φυσιολογικό
|
Υπέρβαρο
|
Παχυσαρκία
|
|
20-40
|
< 21%
|
21-33%
|
33-39%
|
> 39%
|
|
41-60
|
< 23%
|
23-35%
|
35-40%
|
> 40%
|
|
61-79
|
< 24%
|
24-36%
|
36-42%
|
> 42%
|
Άνδρες
|
Ηλικία (έτη)
|
Λιποβαρές
|
Φυσιολογικό
|
Υπέρβαρο
|
Obese
|
|
20-40
|
< 8%
|
8-19%
|
19-25%
|
> 25%
|
|
41-60
|
< 11%
|
11-22%
|
22-27%
|
> 27%
|
|
61-79
|
< 13%
|
13-25%
|
25-30%
|
> 30%
|
Πηγή: Gallagher et al. Am J Clin Nut 2000; 72:694-701
*Φανή Πρεβέντη, MSc, Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, Λ. Δημοκρατίας 10Α, Mελίσσια, 15127
