Πόσιμο νερό βρύσης
Το νερό ως γνωστόν είναι πηγή ζωής, αλλά ταυτόχρονα μπορεί και να μας σκοτώσει, αν δεν είναι πόσιμο. Το νερό που αναβλύζει από διάφορες πηγές, ακόμα και αν δεν έχει μολυνθεί από την ανθρώπινη δραστηριότητα, μπορεί να φέρει έναν απίστευτο αριθμό δολοφονικών μικροοργανισμών.
Το νερό βρύσης, μολονότι είναι εκ του αποτελέσματος (το διαπιστώνουμε καθημερινά) ασφαλές, έχει αποκτήσει κακή φήμη τα τελευταία χρόνια γιατί μάλλον λανθασμένα οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε πειστεί πως το εμφιαλωμένο νερό που προτιμούμε αναβλύζει από την καρδιά κάποιου αμόλυντου παγετώνα της Ανταρκτικής. Σίγουρα το νερό βρύσης δεν είναι σαν το Evian αλλά υπάρχει άφθονο όπου υπάρχει βρύση, είναι φθηνό και μπορεί σαφέστατα να καταναλωθεί χωρίς συνέπειες.
Το πόσιμο νερό είναι αποτέλεσμα ενός ευφυέστατου συστήματος συλλογής, αποθήκευσης, καθαρισμού, απολύμανσης και διανομής. Στις χώρες του πρώτου κόσμου, ασθένειες από μικροοργανισμούς του νερού όπως η αλλαντίαση, η χολέρα, η E.Coli, η νόσος των Λεγεωνάριων, η ηπατίτιδα Α και άλλες που αποδεκάτιζαν παλαιότερα τον πληθυσμό, δεν υφίστανται πλέον ή τουλάχιστον δεν υφίστανται σε ανησυχητικό βαθμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις το νερό της βρύσης είναι ασφαλέστερο από τυχαίες «φυσικές πηγές» που δεν έχουν εξεταστεί και μπορεί να περιέχουν από βοθρολύματα μέχρι και εξαιρετικά επικίνδυνα ραδιενεργά σωματίδια.
Σχετικά με τις μεθόδους κάθαρσης του νερό ώστε να γίνει πόσιμο, υπάρχουν συνεχείς διαμάχες στον επιστημονικό κόσμο, και όχι μόνο. Ανάλογα με την πηγή του νερού που προορίζεται για πόσιμο, ένα κοκτέιλ χημικών προστίθεται για να το κάνει ασφαλές. Αν και οι ποσότητες των χημικών στο νερό βρύσης βρίσκονται σε ασφαλή επίπεδα, οι άνθρωποι δεν νιώθουν καλά να δίνουν στα παιδιά τους τέτοιο νερό, ασχέτως αν αυτό είναι για καλό. Όμως η εναλλακτική της μη απολύμανσης του νερού θα ήταν εξωφρενικά επώδυνη και μοιραία.
Ψύξη και κατάψυξη
Το φρέσκο κρέας σαπίζει, αυτό είναι γεγονός. Εκτός και αν αλλαχτεί η σύνθεσή του, μέσω αφυδάτωσης, πάστωσης ή κονσερβοποίησης, οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν μέσα στο κρέας θα αρχίσουν να το καταβροχθίζουν αφήνοντας ένα σαπισμένο απόβλητο πίσω τους. Οι μικροοργανισμοί ζουν μέσα στο κρέας του ζώου πριν αυτό σφαχθεί και αυξάνονται σε αριθμό σε κάθε στάδιο προετοιμασίας του κρέατος για τον τελικό καταναλωτή. Εν συντομία, το θέμα είναι ποιος θα προλάβει να φάει την μπριζόλα, ο άνθρωπος ή τα βακτήρια. Το ίδιο βεβαίως ισχύει λίγο πολύ και για τα φρούτα και τα λαχανικά.
Τη σαπισμένη τροφή –κακά τα ψέματα– τη μισεί ο ανθρώπινος οργανισμός γιατί περιέχει βακτήρια και μύκητες. Ειδικά το πεπτικό σύστημα, θέλει να εξαφανίσει τέτοιου είδους μικροοργανισμούς το συντομότερο δυνατό και έτσι με διάφορους γνωστούς τρόπους προσπαθεί να τα ξεπλύνει από μέσα του, με κίνδυνο όμως αφυδάτωσης για τον άνθρωπο.
Η ψύξη λοιπόν καθυστερεί τους μικροοργανισμούς από το να καταβροχθίσουν την τροφή του ανθρώπου. Επιπλέον, η ψύξη κάνει δυνατή τη μεταφορά τροφίμων σε μεγάλες αποστάσεις και αυτός είναι ο λόγος που μπορούμε να τρώμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά σε εποχές του χρόνου κατά τις οποίες οι πρόγονοί μας θα έτρωγαν κονσέρβες.
Οδική σήμανση
Στο δρόμο πολλές φορές συναντάμε σήματα ή πινακίδες οι οποίες είναι εκεί για να μας βοηθούν όταν οδηγούμε προκειμένου να υπάρχει τάξη και ασφάλεια στις οδικές μας μετακινήσεις. Όμως η πιο απλή σήμανση, αυτή η λευκή συνεχής γραμμή στα δεξιά του δρόμου που τον οριοθετεί και μας κάνει να αισθανόμαστε σίγουροι και ασφαλείς στις χειρότερες καιρικές συνθήκες, έχει σώσει πολλές ζωές. Σε μια έρευνα στην Αγγλία, διαπιστώθηκε πως όταν στο οδικό δίκτυο μιας περιοχής ξαναβάφτηκε αυτή η λευκή γραμμή, τα ατυχήματα σχεδόν υποτριπλασιάστηκαν. Ατυχήματα που συνέβαιναν υπό κακές καιρικές συνθήκες τη νύχτα εξαλείφθηκαν ολοσχερώς, όπως έγινε και με τα πολύ σοβαρά ατυχήματα.
Εντομοκτόνα
Οι λέξεις «εντομοκτόνο» και «ζιζανιοκτόνο» εγείρουν τον μικρό οικολόγο επαναστάτη που κρύβουμε μέσα μας. Ο ψεκασμός του περιβάλλοντός μας και της τροφής μας με δηλητηριώδη χημικά απλά και μόνο για να εξαφανίσουμε κουνούπια και λοιπά έντομα, μας φαίνεται υπερβολή. Όμως ούτε η ελονοσία και ο λιμός μας αρέσουν.
Η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων είναι πάρα πολύ καλή περίπτωση, αν μπορούμε να τα αγοράσουμε και αν ζούμε σε μια περιοχή που έχει άφθονα τρόφιμα για όλους. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβαίνει παντού και πάντα. Η Ιρλανδία του 19ου αιώνα είναι ένα παράδειγμα όπου τα ζιζάνια και τα έντομα ήταν μακράν πιο τρομακτικά από τα χημικά που προορίζονται για την εξόντωσή τους. Η εθνική σοδιά πατατών, κύρια τροφή των Ιρλανδών τότε, μολύνθηκε από αρρώστια, καταστράφηκε και σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν τότε της πείνας. Τα ζιζανιοκτόνα στη σημερινή εποχή είναι εδώ για να αποτρέψουν τέτοιου είδους δράματα, επιτρέποντας παράλληλα τη μαζική παραγωγή τροφίμων και κρατώντας χαμηλό το κόστος τους για το μεγαλύτερο κομμάτι του ανθρώπινου πληθυσμού.
Τα εντομοκτόνα από τη μεριά τους εμποδίζουν την εξάπλωση ασθενειών, όπως η ελονοσία, η βορρελίωση, ο δάγκειος πυρετός, η ερλιχίωση, ο πυρετός Rift Valley (RVF) και ο ιός του δυτικού Νείλου, ασθένειες οι οποίες κατά το παρελθόν έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους, ειδικά σε θερμά και υγρά κλίματα. Κατά τη διάνοιξη της διώρυγας του Παναμά, η ελονοσία είχε αποκτήσει τέτοια δυναμική στην περιοχή που οι αρχές αναγκάστηκαν να σταματήσουν τα έργα μέχρι να τελειώσει πρώτα η εκστρατεία κατά των κουνουπιών με χημικά, προκειμένου να τελειώσει το έργο με τις λιγότερες δυνατές απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό.
Εν κατακλείδι, τα εντομοκτόνα και τα ζιζανιοκτόνα σίγουρα δεν είναι ό,τι καλύτερο αλλά τα οφέλη από τη χρήση τους είναι μακράν μεγαλύτερα από τις επιπτώσεις τους.
Τουαλέτες
Η τουαλέτα αποτελεί το magnus opus του πολιτισμού. Ο πρόγονος της σημερινής τουαλέτας, η εξωτερική τουαλέτα, που υπήρχε τα πιο παλιά χρόνια και ίσως πρόλαβαν οι γονείς ή οι παππούδες μας ειδικά στα χωριά, δεν ήταν και ό,τι καλύτερο. Ήταν στην ουσία μια τρύπα στο έδαφος που ναι μεν φαινόταν μια καλή λύση, αλλά πολλές φορές κατέληγε στο ποτήρι μας εάν ο βόθρος ήταν αρκετά κοντά στο πηγάδι. Δεν χρειάζεται καν να αναφερθούμε στα προβλήματα τέτοιου τύπου τουαλέτας σε περιοχές με υψηλή πυκνότητα πληθυσμού. Στις πόλεις της μεσαιωνικής Ευρώπης οι άνθρωποι έκαναν την ανάγκη τους σε κουβάδες και τους άδειαζαν έξω από το παράθυρο του σπιτιού. Οι πλούσιοι ήταν πιο τυχεροί αφού είχαν υπηρέτες που έπαιρναν τον κουβά και τον άδειαζαν στο διπλανό ποτάμι ή τέλος πάντων μακριά από το σπίτι.
Εν ολίγοις, υπήρχαν, ειδικά στις πόλεις, περιττώματα παντού. Και μοιραία περνούσαν και στη διατροφή των ανθρώπων με τραγικές συνέπειες. Η σύγχρονη τουαλέτα και το αποχετευτικό σύστημα τα άλλαξε όλα αυτά κάνοντας παράλληλα την ζωή μας πολύ πιο υποφερτή. Το ότι αυτή τη στιγμή έχετε τη δυνατότητα να διαβάσετε αυτό το κείμενο σημαίνει πως κατά πάσα πιθανότητα έχετε και μια σύγχρονη τουαλέτα στο σπίτι σας, που συνεπάγεται πως σίγουρα εσείς και τα παιδιά σας δεν ανήκετε στα 3,4 εκατομμύρια άτομα που πεθαίνουν ετησίως στον κόσμο από ασθένειες που οφείλονται στη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα από ανθρώπινα απόβλητα.
