Μπορεί η επιστήμη και η θρησκεία να μην έχουν πάντα τις καλύτερες των σχέσεων, όμως όταν συνδυάζονται το αποτέλεσμα μπορεί να είναι πολύ ενδιαφέρον, όπως αποδεικνύει ένα αφιέρωμα του BBC στο “αστέρι της Βηθλεέμ”, που σύμφωνα με τη Βίβλο οδήγησε τους τρεις μάγους στον τόπο γέννησης του Χριστού.
Ο αστρονόμος Ντέιβιντ Χιουζ άρχισε να μελετά την ιστορία αυτή τη δεκαετία του 1970, αναζητώντας κάποια επιστημονική εξήγηση του τι ήταν στην πραγματικότητα το “αστέρι της Βηθλεέμ”.
“Αν διαβάσετε προσεκτικά τη Βίβλο”, επισημαίνει, “οι μάγοι είδαν κάτι όταν βρίσκονταν στη χώρα τους, πιθανότατα τη Βαβυλώνα, κι έτσι ταξίδεψαν στην Ιερουσαλήμ για να μιλήσουν με τον βασιλιά Ηρώδη”. Αργότερα, σημειώνει, όταν έφυγαν από την Ιερουσαλήμ πηγαίνοντας προς τη Βηθλεέμ, είδαν και πάλι αυτό το “κάτι”.
Η εξήγηση του Χιουζ, με βάση αυτά τα δεδομένα, είναι ότι δεν επρόκειτο για ένα αστέρι, αλλά για μία τριπλή σύζευξη του Δία με τον Κρόνο, κάτι που σημαίνει ότι οι δύο πλανήτες εμφανίστηκαν στον ουρανό να πλησιάζουν τρεις φορές σε ένα σύντομο διάστημα.
Με την εξήγηση αυτή συμφωνεί και ο αστρονόμος Τιμ Ο'Μπράιεν, που παρατηρεί ότι κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε μία λάμψη που δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη. “Η τριπλή σύζευξη συμβαίνει μία φορά κάθε 900 χρόνια”, σημειώνει, σχολιάζοντας ότι για τους Βαβυλώνιους αστρονόμους πριν από 2.000 χρόνια θα ήταν ένα ιδιαίτερα αξιοσημείωτο φαινόμενο.
Μία δεύτερη πιθανή εξήγηση είναι ότι το “άστρο της Βηθλεέμ” ήταν στην πραγματικότητα ένας πολύ λαμπερός κομήτης. “Αρκετοί έχουν πει ότι οι κομήτες μοιάζουν σαν να “στέκονται” πάνω από τη γη, επειδή η “ουρά” τους κάποιες φορές μοιάζει με βέλος”, εξηγεί ο Χιουζ. Ωστόσο, οι μόνοι κομήτες που έχουν καταγραφεί από τους αστρονόμους εκείνης της περιόδου είναι ένας κομήτης στον αστερισμό του Αιγόκερω το 5 προ Χριστού και ο κομήτης του Χάλεϊ το 12 προ Χριστού.
Μία άλλη θεωρία κάνει λόγο για το δυνατό φως που εκπέμπει ένα νέο αστέρι που γεννιέται, ένα “νόβα”, όπως λέγεται. Αναφορές σε ένα τέτοιο νόβα υπάρχουν περίπου το 4 προ Χριστού. Ο καθηγητής Ρόμπερτ Κόκροφτ, μάλιστα, χαρακτηρίζει αυτή τη θεωρία “καλό υποψήφιο” για την εξήγηση του φαινομένου.
“Ένας νόβα μπορεί να εμφανιστεί σαν ένα νέο αστέρι σε κάποιον αστερισμό, και μετά να ξεθωριάσει μέσα στους επόμενους μήνες. Επίσης, δεν είναι και τόσο λαμπερός, κάτι που εξηγεί το γεγονός ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για ένα τέτοιο φαινόμενο στη Δύση”, εξηγεί.
Υπάρχουν όμως και κάποιες παρατραβηγμένες και μάλλον αβάσιμες θεωρίες, μία από τις οποίες μάλιστα αποδίδεται σε έναν Έλληνα αστρονόμο, ο οποίος το 1979 είχε υποστηρίξει ότι το “αστέρι της Βηθλεέμ” ήταν στην πραγματικότητα ο πλανήτης Ουρανός, τον οποίο, όπως ισχυριζόταν, οι τρεις μάγοι είχαν ανακαλύψει 1.800 χρόνια πριν από την επίσημη ανακάλυψη του πλανήτη από τον Γουίλιαμ Χέρσελ το 1781.
