Το απόρρητο έγγραφο με τις εκτιμήσεις του προέδρου Αναστασιάδη για την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό προς τον γγ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, το οποίο δόθηκε χθες στους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, διέρρευσε στον Τύπο. Η διαρροή έγινε στην ιστοσελίδα Sigma Live χθες βράδυ και σήμερα το έγγραφο δημοσιεύεται σε εφημερίδες.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης εξέφρασε έντονη απογοήτευση και σημείωσε ότι στη χθεσινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, πριν δοθεί το έγγραφο, «είχε προηγηθεί σχετική συζήτηση και ειδικές συστάσεις, με όλους τους συμμετέχοντες μάλιστα να καταδικάζουν το φαινόμενο διαρροής εγγράφων».
Είναι πολύ λυπηρό, είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, να διαπιστώνεται για άλλη μια φορά η αδυναμία τήρησης του απορρήτου και σεβασμού της αρχής της εμπιστευτικότητας. Επίσης, σημείωσε ότι είναι άξιο απορίας «σε τι πραγματικά αποσκοπούν ορισμένοι μέσα από τέτοιες πρακτικές, που πλήττουν όχι μόνο την αξιοπιστία της ελληνοκυπριακής πλευράς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά και τη διαπραγματευτική της ισχύ».
Με αφορμή την εξέλιξη αυτή, ο πρόεδρος Αναστασιάδης, όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, «είναι υποχρεωμένος να επανεξετάσει το θέμα παροχής εγγράφων στα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου, και αντ' αυτού να συνεχιστεί η υφιστάμενη τακτική, βάσει της οποίας τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου μπορούν να μεταβαίνουν στο Προεδρικό Μέγαρο και επί τόπου να μελετούν όλα τα σχετικά έγγραφα».
Στο έγγραφο του προς τον γγ του ΟΗΕ ο πρόεδρος Αναστασιάδης σημειώνει τα ακόλουθα:
«Είναι πολύ καλά γνωστό ότι από τον Μάιο έχουμε επιτύχει κοινή αντίληψη σε ένα σημαντικό αριθμό θεμάτων που σχετίζονται με τα κεφάλαια της Διακυβέρνησης και της κατανομής εξουσιών, περιουσιακό, οικονομία και ΕΕ.
Την ίδια ώρα θα πρέπει να σημειωθεί πως παρά την πρόοδο παραμένουν ακόμη διαφορές σε όλα τα κεφάλαια. Και βάσει των όσων θα αναφερθώ στη συνέχεια πιστεύω ότι -παρά την περί αντιθέτου ελπίδα μας- δεν θα παρουσιάσουμε μια εικόνα η οποία δεν θα αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα και θα αποφύγουμε να δημιουργήσουμε προσδοκίες ότι είμαστε πολύ κοντά στη λύση.
Υπό αυτά τα δεδομένα, νιώθω την υποχρέωση να σημειώσω, μεταξύ άλλων, ότι δεν έχουμε ξεκινήσει ουσιαστικές συζητήσεις στα εξής:
1. Εδαφικές αναπροσαρμογές, οι οποίες αναπόφευκτα συνδέονται με το περιουσιακό.
2. Ασφάλεια και εγγυήσεις.
3. Χρονοδιάγραμμα για την αποχώρηση ξένων στρατευμάτων.
4. Χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή των διαφόρων πτυχών του κυπριακού προβλήματος και για την ομαλή εφαρμογή των συμφωνηθέντων.
5. Πρώτη ημέρα της συμφωνίας και τι συνεπάγεται.
6. Η σύνταξη των ομοσπονδιακών νομοθεσιών και του συντάγματος.
7. Η σύνταξη του ομοσπονδιακού συντάγματος και των ομόσπονδων πολιτειών.
8. Η λίστα των διεθνών συμφωνιών, οι οποίες θα δεσμεύουν την Ενωμένη Κύπρο.
Όπως είναι κατανοητό πρέπει να υπάρξουν λεπτομερείς συζητήσεις σε όλα εκείνα τα δύσκολα και ευαίσθητα θέματα πριν φτάσουμε στην τελική φάση της διαδικασίας.
Υπό αυτά τα δεδομένα, όποια αναφορά γίνεται για συζήτηση όλων αυτών των ζητημάτων στο τέλος των διαπραγματεύσεων μαζί σας, δεν μας βρίσκει σύμφωνους, ιδιαίτερα αν λάβετε υπόψη τις εμπειρίες του 2004, με το γνωστό αποτέλεσμα.
Την ίδια ώρα, υπάρχουν θέματα στα οποία έστω και αν φτάσουμε σε συναντίληψη, οι περιπλοκότητες που σχετίζονται την εφαρμογή της λύσης, χρειάζονται χρόνο και προσεχτικό προγραμματισμό, ώστε να αποφευχθούν κενά ή εποικοδομητικές ασάφειες που θα επηρεάσουν αρνητικά τη βιωσιμότητα της λύσης.
Για παράδειγμα:
-Η οικονομική διάσταση της λύσης
-Το κόστος της επανεγκατάστασης
-Το κόστος των αποζημιώσεων
-Το κόστος που σχετίζεται με άλλες πτυχές της εφαρμογής της λύσης, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας του Ομοσπονδιακού Κράτους, όπως και η ίδρυση των διαφόρων ομοσπονδιακών οργανισμών και θεσμικών οργάνων.
Η δημιουργία Ταμείων για τα πιο πάνω
- Δωρεές - διεθνής διάσκεψη δωρητών.
- Εγγυήσεις για τα δάνεια που θα χρειαστούν.
- Τρόποι αποπληρωμής των δανείων που θα χρειαστούν.
Το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα συμφώνησαν να δώσουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, προσπάθεια που άρχισε μόλις πρόσφατα. Παρόλα αυτά είναι φυσιολογικό, όπως σε όλες τις μελέτες, ότι θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να ολοκληρωθούν.
Είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα της λύσης πριν παρουσιαστεί στον λαό. Επιπλέον, είναι προφανές ότι τα χρήματα που θα χρειαστούν για τις αποζημιώσεις, θα είναι κατά πολύ λιγότερα αν η εδαφική αναπροσαρμογή είναι σημαντική και ο αριθμός των προσφύγων-ιδιοκτητών που επιστρέφουν είναι σημαντικός.
Σύμφωνα με το έγγραφο, ο πρόεδρος ανέφερε στον γγ πως την ίδια ώρα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι την πρώτη μέρα της λύσης θα υπάρχουν άμεσα οφέλη για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, μεταξύ άλλων: Η συμμετοχή στην Κυβέρνηση, το άνοιγμα των λιμανιών και των αεροδρομίων, η οικονομική έκθεση (νόμιμη λειτουργία τραπεζών, απευθείας εμπόριο κτλ).
Συνεπώς, θα πρέπει να υπάρξει αμοιβαιότητα και ισχυρή απόδειξη για κάτι τέτοιο και για την ελληνοκυπριακή κοινότητα, ότι δηλαδή θα έχει θετική επίδραση αμέσως η συμφωνία.
Για παράδειγμα:
Εδαφική αναπροσαρμογή
Α) 'Αμεση επιστροφή της κλειστής περιοχής των Βαρωσίων
Β) 'Αμεση επιστροφή της νεκρής ζώνης
Γ) 'Αμεση επιστροφή των μη κατοικήσιμων περιοχών
Αποχώρηση ξένων στρατευμάτων
Είναι σημαντικό ότι την πρώτη μέρα της λύσης θα πρέπει ένας σημαντικός αριθμός τουρκικών στρατευμάτων να αποχωρήσουν. Αυτό θα διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στη βούληση για λύση από μέρους του πληθυσμού.
Συνεπώς, όπως είναι προφανές, για την άμεση εφαρμογή των πιο πάνω από την πρώτη μέρα θα χρειαστεί προσεκτική δουλειά, η οποία θα διαρκέσει μήνες. Οι πιο πάνω αναφορές μου στοχεύουν να ξεκαθαρίσουν ότι χρειαζόμαστε χρόνο. Πρέπει να είμαστε επαρκώς προετοιμασμένοι και να παρουσιάσουμε ένα ξεκάθαρο σχέδιο στον λαό, χωρίς ελλείψεις, κενά, ασάφειες, οι οποίες θα θέσουν σε κίνδυνο την εφαρμογή. Διαφορετικά ρισκάρουμε την πιθανότητα να πετύχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα που θα διενεργήσουμε.
