Αποφασισμένος να μην επιτρέψει να υπάρξει "ο διχασμός του παρελθόντος σε πιθανό δημοψήφισμα" δηλώνει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στην εφημερίδα Real News.
Ο κ. Αναστασιάδης σημειώνει πως "σε ότι αφορά τις συνέπειες της μη λύσης, δεν χρειάζεται να μπουν εκβιαστικά διλήμματα ενώπιον του λαού - είναι από μόνες τους οι συνθήκες πειστικές... Ελλοχεύει ο κίνδυνος για τις νέες γενιές, τα Κατεχόμενα να είναι ένας ξένος τόπος".
Εξάλλου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν κρύβει την απογοήτευσή του "για το ότι κατατίθενται θέσεις που δεν διευκολύνουν την προσπάθεια λύσης του Κυπριακού το συντομότερο δυνατό".
Εξάλλου, παρά τη συνεχιζόμενη για 40 χρόνια κατοχή από την Τουρκία του βορείου τμήματος της Κύπρου , ο Κύπριος Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, εκφράζει την εκτίμηση ότι "δημιουργούνται νέα δεδομένα που μπορούν να επιδράσουν θετικά και προς τον στόχο μιας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, την οποία ο λαός θα μπορέσει να αποδεχθεί, επειδή θα καλύπτει τις βασικές του ανησυχίες και θα του παρέχει ασφάλεια".
Σε αποκλειστικές του δηλώσεις στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την τουρκική εισβολή, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος επισημαίνει ότι η παρούσα διαδικασία των διαπραγματεύσεων, που άρχισε τον Φεβρουάριο, "δεν έχει σημειώσει πρόοδο".
Επίσης, ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρει ότι δεν υπήρξαν χαμένες ευκαιρίες επίλυσης του Κυπριακού και τονίζει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά, που βιώνει εδώ και 40 χρόνια την τουρκική κατοχή και όλα τα τραγικά συνεπακόλουθα της, δεν έχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει με αποφασιστικότητα τις προσπάθειες της για επίλυση του Κυπριακού και επανένωση της Κύπρου.
Μετά από σαράντα χρόνια συνεχιζόμενης τουρκικής κατοχής υπάρχουν προοπτικές για μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού;
Το κύριο συμπέρασμα κάποιου που έχει ασχοληθεί με τη μελέτη του Κυπριακού είναι η καταλυτική και καθοριστική επίδραση εξωγενών παραγόντων τόσο στη γένεση του κυπριακού προβλήματος όσο και στην ιστορική του πορεία και εξέλιξη. Το κατά καιρούς διεθνές ενδιαφέρον για το Κυπριακό και η κατά καιρούς ανάπτυξη πρωτοβουλιών και τα σχέδια λύσης για το κυπριακό στα οποία συχνά αυτές κατέληγαν ήσαν περισσότερο αποτέλεσμα παραγόντων και δεδομένων στο συστημικό επίπεδο παρά εσωτερικών παραγόντων. Είναι ξεκάθαρη, δηλαδή, από τη μελέτη του Κυπριακού, η καθοριστική επίδραση των σημαντικών εξωτερικών παραμέτρων, σε ένα περίπλοκο και σύνθετο διεθνές πρόβλημα με πολλούς μνηστήρες.
Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, σήμερα, μέσα και από συντονισμένες ενέργειες της κυβέρνησης και αξιοποιώντας διαφορετικά δεδομένα, ειδικότερα σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η Κυπριακή Δημοκρατία είναι όσο ποτέ άλλοτε αναβαθμισμένος. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό, το νέο δηλαδή γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας μας που αναγνωρίζεται διεθνώς, καθώς επίσης τον παράγοντα Ενέργεια αλλά και άλλα δεδομένα που αναβαθμίζουν την σημασία και σπουδαιότητα της χώρα μας, κάποιος μπορεί να υποστηρίξει ότι δημιουργούνται νέα δεδομένα που μπορούν να επιδράσουν θετικά και προς τον στόχο μιας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, την οποία ο λαός θα μπορέσει να αποδεχθεί, επειδή θα καλύπτει τις βασικές του ανησυχίες και θα του παρέχει ασφάλεια.
Την ίδια στιγμή είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι για να λυθεί το Κυπριακό δεν είναι αρκετή ούτε η δική μας θέληση ούτε ο νέος αναβαθμισμένος ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αναμφίβολα το κλειδί της λύσης βρίσκεται στην 'Αγκυρα, και η Τουρκία, για να προχωρήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού πρέπει να νοιώσει κόστος από την συνεχιζόμενη κατοχή ή να αντιληφθεί ότι θα έχει οφέλη από μια ενδεχόμενη λύση. Εμείς εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Η Τουρκία δηλαδή να νοιώσει ότι έχει κόστος (πολιτικό, οικονομικό και διπλωματικό κόστος) από την συνέχιση της κατοχής και την μη εποικοδομητική της στάση στο κυπριακό, καθώς επίσης να αντιληφθεί τα οφέλη (ενέργεια, ευρωπαϊκή της προοπτική, μια επιτυχία στην εξωτερική της πολιτική αφού το δόγμα της εξωτερικής της πολιτικής για μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες έχει αποτύχει παταγωδώς) από την επίλυση του Κυπριακού. Σε καμία άλλη περίπτωση η Τουρκία δεν θα εργαστεί προς την κατεύθυνση μιας βιώσιμης λύσης.
Υπήρξαν ευκαιρίες για λύση σε αυτά τα σαράντα χρόνια;
Για να μπορεί να γίνει αναφορά σε χαμένες ευκαιρίες επίλυσης του κυπριακού θα πρέπει το υπό εξέταση σχέδιο λύσης να αποτέλεσε μια ολοκληρωμένη πρόταση προς τον Κυπριακό λαό, της οποίας να προηγήθηκε ικανοποιητική διαπραγμάτευση ανάμεσα στα ενδιαφερόμενα μέρη. Έχοντας πάντα ως βάση την ιστορική και επιστημονική μελέτη του κυπριακού, η απάντηση μάλλον τείνει στο ότι δεν υπήρξαν χαμένες ευκαιρίες επίλυσης του Κυπριακού. Την ίδια στιγμή όμως, κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι μας είχαν, δοθεί σε Ελληνοκυπρίους και τουρκοκυπρίους ευκαιρίες στο παρελθόν, τις οποίες εάν συζητούσαμε επαρκώς με στόχο να μετουσιωθούν σε ένα ικανοποιητικό σχέδιο λύσης, ενδεχομένως να είχαν αλλάξει την ιστορία του Κυπριακού. Ως γενικότερο σχόλιο, επιστημονικά τεκμηριωμένο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι κάθε επόμενο σχέδιο, δυστυχώς, είναι χειρότερο από το προηγούμενο, γιατί τα παράνομα τετελεσμένα επί του εδάφους ως αποτέλεσμα της κατοχής, παγιώνονται. Όπως ανέφερα όμως και προηγουμένως, σήμερα υπάρχουν τα δεδομένα εκείνα που μπορούν να οδηγήσουν σε ένα βιώσιμο και λειτουργικό σχέδιο λύσης που να γίνει αποδεχτό από τον Κυπριακό λαό.
Με δεδομένο ότι η νέα διαδικασία δεν έχει σημειώσει πρόοδο ορισμένες πολιτικές δυνάμεις ζητούν μια νέα στρατηγική. Ποια θα μπορούσε να είναι αυτή;
Μάλλον η ερώτηση αυτή θα πρέπει να απευθυνθεί σε αυτούς που ζητούν μια νέα στρατηγική. Είναι αυτό εξάλλου που και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναμένει να ακούσει. Κοιτάξτε, η στρατηγική μας είναι η επίλυση του Κυπριακού μέσα στο πλαίσιο που σας έχω προαναφέρει. Η δική μας πλευρά, που βιώνει εδώ και 40 χρόνια την τουρκική κατοχή και όλα τα τραγικά συνεπακόλουθα της, δεν έχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει με αποφασιστικότητα τις προσπάθειες της για επίλυση του Κυπριακού και επανένωση της πατρίδας μας. Αυτός είναι ο κύριος στόχος μας και εκεί επικεντρώνονται οι προσπάθειες μας.
Σε σχέση με την επισήμανση ότι η νέα διαδικασία δεν έχει σημειώσει πρόοδο, είναι κάτι που αποτελεί γεγονός. Γνωρίζαμε από την αρχή ότι η κατάσταση θα ήταν δύσκολη και είναι γι' αυτό, ανάμεσα σε άλλους λόγους, που επιμέναμε σε ένα κοινό ανακοινωθέν που θα ξεκαθαρίζει το πλαίσιο των συνομιλιών με στόχο να αποφευχθούν οι ατέρμονες συζητήσεις του παρελθόντος και να οδηγούμαστε σε αδιέξοδο. Το κοινό ανακοινωθέν για παράδειγμα μας επιτρέπει - και αυτό το έχουμε πράξει κάθε φορά που η τουρκική πλευρά έχει καταθέσει εκτός πλαισίου προτάσεις- να πούμε κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών, ότι δεν συζητάμε προτάσεις που ξεφεύγουν από το συμφωνημένο πλαίσιο.
