Επέτειος 50ετίας για το “κόκκινο τηλέφωνο” Μόσχας- Ουάσινγκτον

Το "κόκκινο τηλέφωνο", το σύστημα υψηλού επιπέδου επικοινωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά, πριν από 50 χρόνια, μετά την κρίση της Κούβας το 1962, όταν οι δύο χώρες ήρθαν κοντά σε έναν πυρηνικό πόλεμο .

Ήταν 30 Αυγούστου 1963 όταν, με αφορμή την κρίση της Κούβας, οι Αμερικάνοι χρειάστηκαν 12 ολόκληρες ώρες gia να αποκρυπτογραφήσουν το μήνυμα του Νικίτα Χρουσιόφ και να το παραδώσουν στον Τζον Κένεντι. Εκείνη την ημέρα, άνοιξε η επείγουσα γραμμή επικοινωνίας Ουάσιγκτον και Μόσχας, η οποία και παρέμεινε ανοικτή μέχρι τα τέλη του 1980.

Σε πλήρη ισχύ, η γραμμή των δύο υπερδυνάμεων λειτούργησε τις πρώτες μέρες του Αραβοϊσραηλινού πολέμου του 1967, όταν απεστάλησαν περίπου 20 μηνύματα. Σε ένα από αυτά, ο σοβιετικός πρωθυπουργός Κοσίγκιν ζητήσε από τον πρόεδρο Τζόνσον να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ ώστε να σταματήσει τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.

Από τότε, το κόκκινο τηλέφωνο χρησιμοποιήθηκε σε πολλές περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης για την επικοινωνία των εκάστοτε ηγετών, ιδίως στο αποκορύφωμα του Ψυχρού πολέμου.

Μάλιστα, το 1985 στην "κόκκινη γραμμή" προστέθηκε και  το φαξ. Μέσω αυτού, το 1985 ο Ρέιγκαν έλαβε μια εκτενή χειρόγραφη επιστολή από τον Γκορμπατσόφ, ο γραφικός χαρακτήρας του οποίου, δημιούργησε μεγάλο πονοκέφαλο στους αμερικανούς μεταφραστές.

Οι Γκορμπατσόφ και Ρέιγκαν ήταν οι τελευταίοι ηγέτες που χρησιμοποίησαν αυτή τη γραμμή. Το 1991 δημιουργήθηκε απευθείας τηλεφωνικό δίκτυο, από το οποίο επικοινωνούσαν ο Μπορίς Γέλτσιν και ο Τζορτζ Μπους ο μεγαλύτερος.

Τελικά, παρόλο που σήμερα ο τρόπος ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ των δύο χωρών έχει αλλάξει, το ίδιο το σύστημα εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας για τη διπλωματία, με τις δύο χώρες να έχουν αγεφύρωτες διαφορές σε θέματα όπως η Συρία και το Ιράν και οι σχέσεις τους βρίσκονται και πάλι σε "ψυχροπολεμική" φάση.