Ο Μπαράκ Ομπάμα ματαίωσε την Τετάρτη τη συμμετοχή του σε μια σύνοδο κορυφής με τον ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν στη Μόσχα, μια προσβολή την οποία δικαιολόγησε επικαλούμενος την έλλειψη "πρόσφατης προόδου" στις διμερείς σχέσεις και την "απογοήτευσή" του για τη στάση της Μόσχας στην υπόθεση Σνόουντεν.
Μολονότι η Ρωσία δήλωσε "απογοητευμένη" από την απόφαση αυτή, την οποία ερμήνευσε ως άρνηση των ΗΠΑ να συνεργασθούν μαζί της "επί ίσοις όροις", ούτε η Μόσχα ούτε η Ουάσινγκτον έκαναν λόγο για ρήξη.
Έτσι η συνάντηση που προβλεπόταν να πραγματοποιηθεί στα τέλη της εβδομάδας στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας των ΗΠΑ και τους ρώσους ομολόγους τους, παραμένει στο πρόγραμμα, σύμφωνα με το Λευκό Οίκο.
"Οι σχέσεις μας με τους Ρώσους είναι σημαντικές, μιλάμε για πολλά θέματα και έχουμε καταφέρει να συνεργαζόμαστε και να βρίσκουμε νέους τομείς συνεργασίας", δήλωσε χθες το βράδυ ο εκπρόσωπος του προέδρου Ομπάμα, ο Τζέι Κάρνεϊ.
"Ένα μέρος της συνεργασίας αυτής συνεχίζεται, όπως ο ανεφοδιασμός των στρατιωτών μας στο Αφγανιστάν", εξήγησε ο Κάρνεϊ στους δημοσιογράφους επί του προεδρικού αεροπλάνου Air Force One. "Όμως δεν υπάρχει αμφιβολία πως αντιμετωπίσαμε μερικές προκλήσεις στις σχέσεις μας" πρόσφατα, πρόσθεσε στη συνέχεια ο εκπρόσωπος.
Νωρίτερα χθες ο ίδιος εκπρόσωπος είχε ανακοινώσει τη ματαίωση της συνάντησης κορυφής, εξηγώντας πως, κατά τη γνώμη της Ουάσινγκτον, οι "διμερείς σχέσεις με τη Ρωσία δεν έχουν καταγράψει πρόσφατα αρκετή πρόοδο ώστε να διεξαχθεί στις αρχές Σεπτεμβρίου μια αμερικανορωσική σύνοδος κορυφής.
Η πραγματοποίηση μιας τέτοιας συνάντησης είχε ανακοινωθεί στο περιθώριο της συνόδου της Ομάδας των Οκτώ (G8) τον Ιούνιο.
Ωστόσο ο Λευκός Οίκος είχε αφήσει εδώ και εβδομάδες να πλανώνται αμφιβολίες για την πραγματοποίηση αυτής της συνάντησης πριν από τη σύνοδο της Ομάδας των Είκοσι (G20) στην Αγία Πετρούπολη, ενώ οι σχέσεις ανάμεσα στη Μόσχα και την Ουάσινγκτον επιδεινώθηκαν έντονα κυρίως εξαιτίας του ασύλου που χορήθηκε από τους Ρώσους στον Έντουαρντ Σνόουντεν, πρώην αναλυτή των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών ο οποίος αποκάλυψε την έκταση του προγράμματος παρακολούθησης των ηλεκτρονικών επικοινωνιών από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας του.
"Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι Ρώσοι καταλαβαίνουν πλήρως την άποψή μας" για τον Σνόουντεν, δήλωσε ο Κάρνεϊ.
"Δεδομένης της έλλειψης προόδου σε ζητήματα όπως η αντιπυραλική άμυνα, η διάδοση των πυρηνικών, το εμπόριο, τα θέματα της ασφάλειας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου αυτούς τους 12 τελευταίους μήνες, ενημερώσαμε τη ρωσική κυβέρνηση πως πιστεύουμε ότι θα ήταν πιο εποικοδομητικό να αναβληθεί η συνάντηση κορυφής μέχρι να πετύχουμε περισσότερα αποτελέσματα", εξήγησε ο Κάρνεϊ.
Η διατύπωση "αυτούς τους 12 τελευταίους μήνες" φαίνεται πως επικρίνει το ρόλο του Πούτιν, ο οποίος ξαναπήρε τα ηνία του Κρεμλίνου το Μάιο του 2012.
Οι αμερικανο-ρωσικές σχέσεις έχουν έκτοτε ψυχρανθεί, ιδιαίτερα εξαιτίας του ζητήματος της Συρίας.
Εξάλλου "η απογοητευτική απόφαση της Ρωσίας να χορηγήσει προσωρινό άσυλο στον Έντουαρντ Σνόουντεν ήταν επίσης ένα στοιχείο το οποίο λάβαμε υπόψη για να εκτιμήσουμε την κατάσταση των σχέσεών μας", επισήμανε ο αμερικανός εκπρόσωπος.
Η συμμετοχή του Ομπάμα στην G20 στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου δεν αμφισβητείται, σύμφωνα με το Λευκό Οίκο, ο οποίος επιβεβαίωσε επίσης, έπειτα από μια ανακοίνωση της Στοκχόλμης, ότι ο πρόεδρος θα επισκεφθεί επισήμως τη Σουηδία πριν μεταβεί στην Αγία Πετρούπολη.
Την Τρίτη ο Ομπάμα είχε κατηγορήσει τη Ρωσία ότι μερικές φορές επιστρέφει σε "μια νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου".
"Αυτό που λέω διαρκώς (στους ρώσους αξιωματούχους), αυτό που λέω στον πρόεδρο Πούτιν, είναι πως αυτό είναι το παρελθόν και πως πρέπει να σκεφτούμε το μέλλον. Και δεν υπάρχει λόγος να μην μπορούμε να συνεργαστούμε πιο αποτελεσματικά απ' ό,τι συνεργαζόμαστε", είχε δηλώσει σε τηλεοπτική συνέντευξή του.
Για τον Στίβεν Πάιφερ, ειδικό για τη Ρωσία στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς της Ουάσινγκτον, η ματαίωση μιας συνόδου κορυφής τόσο υψηλού επιπέδου είναι τουλάχιστον "ασυνήθιστη", αλλά δεν προξενεί έκπληξη δεδομένων των επίμονων διαφωνιών μεταξύ των δύο πρωτευουσών στις σχέσεις των οποίων η υπόθεση Σνόουντεν δεν αποτελεί, σύμφωνα με τον ίδιο, παρά ένα "ήσσονος σημασίας στοιχείο".
Η εξέλιξη αυτή συνιστά "μια σοβαρή αναταραχή, αλλά το γεγονός ότι η (αμερικανική) κυβέρνηση διατήρησε την υπουργική συνάντηση δείχνει κατά την άποψή μου ότι είναι έτοιμοι να συνεργαστούν εκεί όπου αυτό είναι δυνατό", διαβεβαιώνει εντούτοις ο Πάιφερ.
