Τα προγράμματα αυτά επιτρέπουν σε υπηρεσίες πληροφοριών τη συλλογή τεράστιου όγκου ψηφιακών επικοινωνιών από ξένους που ζουν εκτός των ΗΠΑ, αλλά παρεμπιπτόντως συλλέγουν και επικοινωνίες αγνώστου αριθμού Αμερικανών
Ο υποδιευθυντής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA) των Ηνωμένων Πολιτειών, δήλωσε την Τρίτη, ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα έπρεπε να είχε δημοσιοποιήσει την ύπαρξη ενός προγράμματος που συνέλεγε αθροιστικά στοιχεία από τηλεφωνικές συνδιαλέξεις Αμερικανών προτού αυτό διαρρεύσει από τον πρώην συμβασιούχο Έντουαρντ Σνόουντεν.
Ο Ρίτσαρντ Λέτζετ, ο οποίος συνταξιοδοτείται τον επόμενο μήνα, είπε σε συνέντευξη στο πρακτορείο Reuters ότι η αποκάλυψη του κρυφού προγράμματος από την κυβέρνηση θα έφερνε την κυβέρνηση σε δύσκολη θέση, αλλά θα μπορούσε να είχε μετριάσει τη ζημιά που έκανε ο Σνόουντεν.
"Αυτό είναι ένα (θέμα) στο οποίο θα μπορούσα να πώ, ναι", είπε ο Λέτζετ στο γραφείο του στις κεντρικές εγκαταστάσεις της NSA στο Φορτ Μιντ της Μέριλαντ. "Αυτό είναι ένα (θέμα) όπου ίσως θα μπορούσε να σοκάρει λιγότερο όταν ο Σνόουντεν έκανε αυτό που έκανε", πρόσθεσε.
Οι δηλώσεις του Λέτζετ, οι οποίες εκφράζουν και τις σκέψεις μερικών ανώτατων πρώην αξιωματούχων της κυβέρνησης, έγιναν καθώς οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών εντείνουν τις προσπάθειές τους να πείσουν το Κογκρέσο να εγκρίνει ξανά άλλα αμφιλεγόμενα προγράμματα παρακολούθησης.
Τα προγράμματα αυτά επιτρέπουν σε υπηρεσίες πληροφοριών τη συλλογή τεράστιου όγκου ψηφιακών επικοινωνιών από ξένους που ζουν εκτός των ΗΠΑ, αλλά παρεμπιπτόντως συλλέγουν και επικοινωνίες αγνώστου αριθμού Αμερικανών.
Τα προγράμματα, που εξουσιοδοτούνται από το Τμήμα 702 του νόμου περί παρακολούθησης επικοινωνιών αλλοδαπών υπηρεσιών πληροφοριών, λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου, εκτός εάν αναλάβει δράση το Κογκρέσο.
Ο Λέτζετ είπε ότι η NSA, της οποίας η αποστολή είναι να υποκλέψει τις επικοινωνίες αντιπάλων ενώ προστατεύει ευαίσθητα δίκτυα της αμερικανικής κυβέρνησης, έχει μάθει το μάθημά της από την εμπειρία της με τον Σνόουντεν.
"Είμαστε πολύ ανοικτοί με το πρόγραμμα (του Τμήματος 702), και θα συνεχίσουμε να είμαστε", δήλωσε.
Οι υποστηρικτές του απόρρητου των προσωπικών δεδομένων έχουν επανειλημμένα απαιτήσει από την κυβέρνηση να αποκαλύψει τον αριθμό, έστω κατά προσέγγιση, των Αμερικανών των οποίων οι επικοινωνίες έχουν αλιευθεί από τα προγράμματα που έχουν εξουσιοδότηση από το Τμήμα 702.
Αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών έχουν αρνηθεί να το κάνουν. Όμως ο Λέτζετ, σε δηλώσεις του νωρίτερα χθες σε φόρουμ του Ινστιτούτου Aspen, απάντησε "ναι" όταν ερωτήθηκε αν θα δοθεί μια εκτίμηση για τον αριθμό αυτό έως το τέλος του χρόνου.
Οι αποκαλύψεις του Σνόουντεν περί του προγράμματος συλλογής όγκου τηλεφωνικών στοιχείων - το οποίο συνέλεγε πληροφορίες όπως τον αριθμό τηλεφώνου και την ώρα, αλλά όχι το περιεχόμενο, καθ' εαυτό, των συνδιαλέξεων - οδήγησε σε ακροάσεις στο Κογκρέσο και σε δικαστικές διαμάχες.
Το 2015, το Κογκρέσο ψήφισε νόμο που αντικαθιστά το νόμο αυτό με ένα πιό περιορισμένο σύστημα ενώ εισήγαγε νέα μέτρα διαφάνειας στις δράσεις των υπηρεσιών πληροφοριών.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ισχυριστεί ότι το πρόγραμμα ήταν νόμιμο, και ότι αποσκοπούσε στην εντόπιση βίαιων μαχητών ή άλλων αντιπάλων, σε επικοινωνίες με συνεργάτες τους μέσα στις ΗΠΑ.
Στην 50λεπτη συνέντευξή του στις μεγάλες εγκαταστάσεις της NSA έξω από την Ουάσιγκτον, ο Λέτζετ εξέφρασε την ανησυχία του για τον βαθμό που είναι ευάλωτες σημαντικές αμερικανικές δομές σε κυβερνοεπιθέσεις από άλλη χώρα.
"Όλοι οι κύριοι πρωταγωνιστές απειλών που μας δημιουργούν ανησυχία έχουν στήσει τις προσπάθειές τους, έχουν (αποκτήσει) αυτή την ικανότητα", είπε.
"Μπορείς να θέσεις εκτός λειτουργίας ένα σύστημα κυκλοφορίας οχημάτων; Εντελώς. Μπορείς να θέσεις εκτός λειτουργίας συστήματα επικοινωνιών; Εντελώς. Μπορείς να θέσεις εκτός λειτουργίας τη διανομή αερίου και πετρελαίου, και ενέργειας;
Ασφαλώς και μπορείς. (...) Είμαστε πιό ευάλωτοι από τους περισσότερους", δήλωσε.
Ο Λέτζετ έδωσε ένα παράδειγμα στις κρυφές μάχες του κυβερνοχώρου που διαδραματίζονται παγκόσμια σε 24ωρη βάση.
Στα τέλη του 2015, είπε, μια ξένη χώρα διείσδυσε σε ένα μη διαβαθμισμένο σύστημα υπολογιστών της αμερικανικής κυβέρνησης, και κλήθηκε η NSA να βοηθήσει.
Στο παρελθόν, όταν ένας αντίπαλος καταλάβαινε ότι είχε αποκαλυφθεί η παρουσία του, αποσυρόταν. "Σαν τη χελώνα, τους άγγιζες και τραβούσαν το κεφάλι τους μέσα στο καβούκι", είπε ο Λέτζετ. "Αυτό που συνέβη εδώ όμως, ήταν να περάσουν στην αντεπίθεση. Οπότε έγινε κάτι σαν τη μάχη χέρι με χέρι", είπε. "Αφαιρούσαμε το κακόβουλο λογισμικό.
Αυτοί ανέπτυσσαν νέο κακόβουλο λογισμικό, παρότι ήξεραν ότι είχαμε μπει στο σύστημα. Προσπαθούσαν απλώς να μας παρακάμψουν", εξήγησε.
Ο Λέτζετ αρνήθηκε να αναφέρει ποιός ήταν ο δράστης της επίθεσης ή το σύστημα υπολογιστών στο οποίο είχαν εμπλακεί.