Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ακίνδυνο έως και φινετσάτο: λευκό, περίπου 8 εκατοστά και αρωματικό...
Ο James Buchanan Duke έφτιαξε αυτό που οραματίστηκε επακριβώς. Και οι καπνιστές έχουν στα χέρια τους το... τσιγάρο!
Το 1884, ο Duke, ένας ευφυέστατος επιχειρηματίας βρήκε αυτό που στην αγορά είναι γνωστό ως niche market: ένα ας το πούμε κενό αναγκών των καταναλωτών που μπορούσε να καλύψει επιτυχώς. Και δημιούργησε τα έτοιμα στριμμένα τσιγάρα. Και προχώρησε ένα βήμα παραπάνω: επεξέτεινε την αγορά αυτή σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω ενός ευφυούς εμπορικού δικτύου.
Δυο χρόνια αργότερα, η ζήτηση ήταν τέτοια που η παραγωγή έπρεπε να βιομηχανοποιηθεί πλήρως. Έτσι ανακάλυψε και την περίφημη μηχανή του που μπορούσε να κόβει έως και 120.000 τσιγάρα την ημέρα.
Και επειδή επιχειρηματίες σαν τον Duke, δεν γνωρίζουν όρια, το επιχειρηματικό του δαιμόνιο έκανε εντυπωσιακή έφοδο στο χώρο της διαφήμισης: χρηματοδότησε καμπάνιες, αθλητικούς αγώνες, καλλιστεία, με μοναδικό αντάλλαγμα τα κορίτσια να κρατούν και να φουμάρουν που και που, τα τσιγάρα του... Το 1889, η εταιρεία του είχε διαφημιστική δαπάνη 800.000 δολαρίων. Σε σημερινά λεφτά δηλαδή περίπου 25 εκατ. δολάρια.
Περίπου έναν αιώνα μετά, το 2000:
- Περίπου 1,1 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο πεθαίνουν από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα.
- Κάθε ένα εκατομμύριο τσιγάρα που καπνίζονται, σημειώνεται ένας θάνατος εξαιτίας αυτών.
- Κάθε τυπικό κοντέινερ αποθήκευσης τσιγάρων (πλάτους 12 μέτρων) χωρά 10 εκατομμύρια τσιγάρα, ήτοι... 10 θανάτους!
- Περίπου 30.000 θάνατοι αντιστοιχούν στην ετήσια παραγωγή μιας μεγάλης καπνοβιομηχανίας.
Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Robert Proctor, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Στάνφορντ και ειδικός σε θέματα ασθενειών που σχετίζονται με το κάπνισμα: “το τσιγάρο είναι το πλέον θανάσιμο δημιούργημα στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Έχει σκοτώσει περισσότερους από 100.000.000 ανθρώπους μόνον τον 20ο αιώνα”.
