Άλφρεντ Νόμπελ: Ο άνθρωπος που είδε τον εαυτό του να… πεθαίνει

And the winner is...

Όχι, αυτό είναι από άλλα βραβεία... Αλλά και οι νικητές των περίφημων επιστημονικών βραβείων Νόμπελ θα ανακοινωθούν αυτή την εβδομάδα!

Η αρχή γίνεται τη Δευτέρα με το Νόμπελ Φυσιολογίας/Ιατρικής και ακολουθούν την Τρίτη το Νόμπελ Φυσικής, την Τετάρτη το Νόμπελ Χημείας, την Παρασκευή το Νόμπελ Ειρήνης και την επόμενη Δευτέρα το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών, ενώ αργότερα θα δοθεί και το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Ποιος όμως ήταν ο πατέρας των βραβείων Νόμπελ;

Και το όνομα αυτού Άλφρεντ... Άλφρεντ Νόμπελ.

Γεννήθηκε το 1833 στη Στοκχόλμη και ήταν γιος του Ιμάνουελ Νόμπελ, ενός μηχανικού και εφευρέτη. Ο πατέρας του Άλφρεντ πτώχευσε και αναγκάστηκε να δοκιμάσει το 1837 την τύχη του στη Ρωσία, όπου πράγματι αυτή του χαμογέλασε. Κατάφερε να εντυπωσιάσει τον τσάρο με μια από τις εφευρέσεις του, την υποθαλάσσια νάρκη κατά εχθρικών πλοίων.

Ο Άλφρεντ, μορφώθηκε στην Αγία Πετρούπολη. Το εντυπωσιακό είναι ότι είχε μεγάλη κλίση στην ποίηση όμως δεν του επετράπη να παρεκκλίνει από τα βήματα του πατέρα του. Έτσι ασχολήθηκε με τη χημεία και τη μηχανική. Ανάμεσα στις πολλές εφευρέσεις του τα επόμενα χρόνια, η κυριότερη ήταν, το 1867, η "χειραγώγηση" της επικίνδυνα ασταθούς νιτρογλυκερίνης. Ο αδελφός του Άλφρεντ, Εμίλ, επίσης χημικός, είχε σκοτωθεί μόλις 3 χρόνια πριν, το 1864 από πειράματα πάνω στη νιτρογλυκερίνη! Ο Άλφρεντ Νόμπελ κατάφερε να φτιάξει ένα νέο ασφαλέστερο μείγμα, που ονόμασε "δυναμίτη", από την ελληνική λέξη "δύναμις".

Η εφεύρεση του δυναμίτη έφερε πραγματική επανάσταση στην εξορυκτική βιομηχανία, στις κατασκευές και στα πάσης φύσης έργα (π.χ. στη διάνοιξη των νέων σιδηροδρομικών γραμμών σε όλο τον κόσμο), με αποτέλεσμα ο Νόμπελ -ο οποίος στη συνέχεια εφηύρε ακόμα πιο εξελιγμένες εκρηκτικές ουσίες- να γίνει πάμπλουτος. Πολύ γρήγορα ο δυναμίτης αξιοποιήθηκε όχι μόνο για ειρηνικούς σκοπούς, αλλά και για πολεμικούς. Ο ίδιος, αν και, μεταξύ άλλων, ήταν ιδιοκτήτης της εταιρείας όπλων Bofors, είναι αβέβαιο κατά πόσο ενέκρινε τη στρατιωτική χρήση του δυναμίτη.

Ο άνθρωπος που είδε τον εαυτό του να πεθαίνει... και δεν του άρεσε η εικόνα

Όμως ακόμη μια φορά, ο θάνατος τον... ενέπνευσε. Ο δικός του αυτή τη φορά!

Όταν το 1888 πέθανε ο αδελφός του Λούντβιχ, εξαιτίας κάποιου δημοσιογραφικού λάθους δημοσιεύθηκε σε μια γαλλική εφημερίδα η νεκρολογία του ίδιου του Άλφρεντ. Στη... νεκρολογία του, ο Α. Νόμπελ χαρακτηριζόταν ως ο άνθρωπος που έβγαλε εκατομμύρια από τον θάνατο άλλων ανθρώπων, ως ένας "έμπορος του θανάτου" και ως "αυτός που πλούτισε εφευρίσκοντας τρόπους να σκοτώνονται περισσότεροι άνθρωποι πιο γρήγορα από ποτέ".

Συγκλονισμένος από αυτά που διάβασε, ο Νόμπελ αποφάσισε να κάνει κάτι για την υστεροφημία του και, κάπως έτσι, ένα χρόνο πριν πεθάνει το 1896, συνέταξε τη διαθήκη του και κληροδότησε το μεγαλύτερο μέρος (94%) της τεράστιας περιουσίας του για τη θεσμοθέτηση των πέντε βραβείων που πήραν το όνομα του. Το ποσό που έδωσε για τη χρηματοδότηση αυτών των ετήσιων βραβείων, έφθανε τα 31,2 εκατ. σουηδικές κορώνες (περίπου 1,69 εκατ. βρετανικές λίρες εκείνης της εποχής), ενώ σήμερα πια το κεφάλαιο αυτό έχει διαμορφωθεί γύρω στα 337 εκατ. ευρώ.