Πολύ απογοητευτικά είναι τα συμπεράσματα της πρώτης δημοσκόπησης μετά την αποδοχή του Μνημονίου, την οποία έκανε η εταιρεία "Symmetron Market Research" για λογαριασμό της εφημερίδας "Καθημερινή" της Κύπρου. Η αμφισβήτηση των θεσμών του κράτους και της Πολιτείας και ο πεσιμισμός στις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας γενικότερα, καταγράφουν ιστορικά ρεκόρ.
"Ένοχοι" οι πολιτικοί τους στα μάτια των Κυπρίων
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, η οποία ήταν παγκύπρια σε αστικές και αγροτικές περιοχές, με συμμετοχή ανδρών και γυναικών 18 χρονών και άνω και έγινε από 22-26/04/2013, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων πολιτών (79%) καταλογίζει την κύρια ευθύνη για τη σημερινή κρίση και το οικονομικό αδιέξοδο στην κυβέρνηση Χριστόφια, ενώ 13% αποδίδουν την ευθύνη στην κυβέρνηση Αναστασιάδη.
Απόδοση της βασικής ευθύνης στην κυβέρνηση Χριστόφια καταγράφεται και στον χώρο του ΑΚΕΛ σε ποσοστό 50%, ενώ 42% των ΑΚΕΛικών θεωρούν υπεύθυνη την κυβέρνηση Αναστασιάδη. Στα υπόλοιπα κόμματα ο καταλογισμός της κύριας ευθύνης στην κυβέρνηση Χριστόφια υπερβαίνει το 90%.
Το σημαντικότερο ίσως εύρημα της δημοσκόπησης είναι η αντίληψη, που επικρατεί στην πλειοψηφία των πολιτών (84%), ότι η Κύπρος οδηγήθηκε στο σημερινό αδιέξοδο από το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σύστημα που επικρατούσε στη χώρα και όχι από εξωτερικούς παράγοντες όπως την τρόικα και το ΔΝΤ.
Ευθύνες και στους τραπεζίτες
Η άποψη αυτή είναι διάχυτη σε όλους τους κομματικούς χώρους. Το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης επιμερίζεται στις τράπεζες με ποσοστό 68% και ακολουθεί με μικρή διαφορά το πολιτικό σύστημα με 63%, και η Κεντρική Τράπεζα με 48%. Μεταξύ των προσώπων που διαχειρίζονταν τα τελευταία χρόνια έμμεσα ή άμεσα την κυπριακή οικονομία (υπουργοί, τραπεζίτες), "τη μεγαλύτερη ευθύνη σύμφωνα με 67% των πολιτών φέρει ο Ανδρέας Βγενόπουλος και στη δεύτερη θέση κατατάσσεται ο πρώην διοικητής της ΚΤΚ Αθ. Ορφανίδης". Στο σημερινό διοικητή της ΚΤΚ αποδίδεται 43%.
Η εμπιστοσύνη στα κόμματα, τα πολιτικά πρόσωπα και τους θεσμούς έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα και οι πολίτες μετακινούνται από την αποστασιοποίηση που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια στην ολοκληρωτική περιφρόνηση και αποψίλωση της πολιτικής ζωής και των εκπροσώπων της.
Το ΑΚΕΛ δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα και αυτό αποτυπώνεται πρόδηλα στο πολύ χαμηλό για τα δεδομένα του κόμματος ποσοστό εκλογικής επιρροής, το οποίο κυμαίνεται κάτω από 15%, ενώ "πρωτοφανής είναι και η πτώση της δημοτικότητας του γενικού γραμματέα του κόμματος που εισπράττει αρνητικές ψήφους από την οριακή πλειοψηφία των ΑΚΕΛικών ψηφοφόρων".
Η εκθεμελίωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής των πολιτών οδηγεί σε πρωτόγνωρες και επώδυνες εμπειρίες με την οικονομική κρίση να επηρεάζει πλέον καταστροφικά την πλειοψηφία των πολιτών, αφού 68% δηλώνουν ανήμποροι να ανταποκριθούν στις άμεσες οικονομικές τους υποχρεώσεις και ανάγκες. Το μέλλον προδιαγράφεται ζοφερό με μόνο 7% να ελπίζουν ότι η οικονομική τους κατάσταση θα βελτιωθεί τους επόμενους 12 μήνες, ενώ αντίθετα 70% αναμένουν περαιτέρω επιδείνωση.
Φοβικό σύνδρομο για τη διατήρηση της εργασίας
Η πιθανότητα απώλειας της εργασίας τους επόμενους 12 μήνες έχει καταντήσει φοβικό σύνδρομο για την οριακή πλειοψηφία (52%) και κυρίως για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους (63%) και τους αυτοεργοδοτούμενους (61%).
Επίσης, η δημοσκόπηση δείχνει ότι έχει καταρρεύσει κυριολεκτικά ο δείκτης εμπιστοσύνης σε θεσμούς που στο πρότερο κοινωνικό περιβάλλον παρουσιάζονταν ακηλίδωτοι. Η πλειοψηφία των πολιτών (92%) αίρει την εμπιστοσύνη της προς την Κεντρική Τράπεζα, ενώ 89% των Κύπριων Ευρωπαίων πολιτών, μετά το Μνημόνιο, δεν εμπιστεύονται πλέον την ΕΕ.
Στο ίδιο επίπεδο κυμαίνεται και η άρση της εμπιστοσύνης για τις Συντεχνίες (81%), ενώ 79% απορρίπτει και τη Βουλή με μόλις 21% των πολιτών να την εμπιστεύονται. Η δυσπιστία για την Εισαγγελία και το Δικαστικό σύστημα φθάνει το 66% και 64% αντίστοιχα και η ψήφος εμπιστοσύνης για την κυβέρνηση κυμαίνεται στο 38%.
Η κυβέρνηση Αναστασιάδη συγκρατεί σε κάποιο βαθμό τα ποσοστά αποδοχής που κέρδισε στον πρώτο γύρο των εκλογών και αυτό οφείλεται κυρίως στους ψηφοφόρους της συγκυβέρνησης, όμως από την άλλη φαίνεται ότι ειδικά στον χώρο του ΔΗΚΟ αρχίζει να σχηματίζεται ένας αρνητικός πυρήνας.
Ο δείκτης έγκρισης για τον τρόπο με τον οποίο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εκτελεί τα καθήκοντά του κυμαίνεται στο 43% και ο δείκτης απόρριψης στο 49%. Η 'αχίλλειος πτέρνα" της κυβέρνησης είναι οι ενέργειές της για την αντιμετώπιση της κρίσης που το 66% δεν τις θεωρεί ικανοποιητικές σε αντίθεση με το 34% που τις χαρακτηρίζει ως ικανοποιητικές.
Οι περισσότεροι Κύπριοι θέλουν έξοδο από το ευρώ
Οι απόψεις των πολιτών για διάφορα επιμέρους θέματα που αφορούν το Μνημόνιο, βρίσκονται στις περισσότερες περιπτώσεις σε διάσταση με τις απόψεις που εκφράζουν τα κόμματα. Για παράδειγμα, 54% των πολιτών θεωρεί εσφαλμένη την καταψήφιση από τη Βουλή της πρώτης απόφασης της Ευρωομάδας (Eurogroup) για "κούρεμα" όλων των καταθέσεων, ενώ 53% τάσσονται υπέρ είτε της πλήρους ιδιωτικοποίησης των Ημικρατικών Οργανισμών (15%) είτε της μερικής ιδιωτικοποίησης (38%).
Η πλειοψηφία της τάξης του 64% τάσσεται εναντίον της εξόδου από το ευρώ σε αντίθεση με 31% που επιθυμούν επιστροφή στην κυπριακή λίρα. Η παραμονή στο ευρώ προκρίνεται από την πλειοψηφία των ψηφοφόρων όλων των κομμάτων. Όσον αφορά την προοπτική εξόδου από την κρίση μέσα από την πιστή εφαρμογή του μνημονίου, το 73% των πολιτών αντιμετωπίζει αυτό το ενδεχόμενο απαισιόδοξα.