Η δήλωση της Ρωσίας ήταν ολόιδια με αυτή του ΓΓ του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg. Κάλεσε τις πλευρές να κατεβάσουν τους τόνους για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της κρίσης
Η Άγκυρα είναι εξοργισμένη. Αιτία αυτής της οργής δεν είναι μόνο η απαράδεκτη από τουρκικής πλευράς συμπεριφορά της Ολλανδίας, αλλά περισσότερο ότι δεν έτυχε στήριξης από τον υπόλοιπο κόσμο. Όχι μάλιστα μόνο από τις χώρες της ΕΕ, αλλά ακόμη και από τη Ρωσία με τον Πρόεδρο της οποίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Πρέδρος Ερντογάν την τελευταία εβδομάδα είχε ουσιαστικές επαφές.
Η δήλωση της Ρωσίας ήταν ολόιδια με αυτή του ΓΓ του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg. Κάλεσε τις πλευρές να κατεβάσουν τους τόνους για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της κρίσης.
Κάποιοι πολιτικοί δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς εχθρούς. Όταν δεν βρίσκουν, τους δημιουργούν. Διότι όταν υφίστανται "εχθροί" και υπάρχει διαμάχη, επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσματα. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα το βλέπουμε στην Ολλανδία. Ο πρωθυπουργός Mark Rutte χρησιμοποίησε τη σύγκρουση με την Τουρκία και την ανερχόμενη αντι-ισλαμική και προσφυγική τάση για την ανακοπή της πορείας του δεξιότερου Geert Wilders.
Μόλις προχθές, αυτό ακριβώς εξέφρασε ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ, λέγοντας ότι χάρη στην Τουρκία ανακόπηκε προς στιγμήν η άνοδος του ρατσισμού στην Ολλανδία.
Όπως ακριβώς η κόντρα αυτή με την Τουρκία ωφέλησε τον Rutte έναντι του Wilders, έτσι και η κόντρα Τουρκίας Δύσης μπορεί να ενισχύσει την εκστρατεία του "ΝΑΙ" στην Τουρκία.
Επιπλέον σε μια Ευρώπη που έχει φέτος τις εκλογές της Γαλλίας και της Γερμανίας, όπου μάλιστα θα κυριαρχήσει το προσφυγικό και η ξενοφοβία, οι ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν μπροστά τους το επιτυχημένο για το εκλογικό αποτέλεσμα παράδειγμα της Ολλανδίας. Άρα πολύ πιθανό είναι να βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο η Τουρκία. Ειδικότερα για τη Γερμανία. Η προσφυγική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας ΕΕ, δύναται να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για να αποδείξει τον εαυτό της η Μέρκελ, έναντι του δεξιότερου Εναλλακτικού Δεξιού Κόμματος που υποστηρίξει αντιπροσφυγική πολιτική.
Δεν είναι τυχαία η μομφή Ερντογάν "Κι εσύ Μέρκελ;". Στα διπλωματικά παρασκήνια της Άγκυρας είναι διάχυτη η πληροφορία ότι η Μέρκελ είχε ζητήσει από τον τούρκο Πρόεδρο να συνεχίσει την αυστηρή επιτήρηση στις προσφυγικές ροές μέχρι τον Σεπτέμβριο(εκλογές της Γερμανίας-ακόμη και να μην έχει λυθεί το θέμα των θεωρήσεων-) και πως ο Ερντογάν ανταποκρίθηκε θετικά.
Κατά συνέπεια μετά την ένταση που προέκυψε, δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη η δήλωση του Υπουργού ΕΕ Ομέρ Τσελίκ που φέρνει στο προσκήνιο "το δικαίωμα της Τουρκίας για αναθεώρηση της προσφυγικής συμφωνίας".
Όπως επίσης δεν μπορεί να θεωρηθούν τυχαίες οι προχθεσινές, παράλληλες δηλώσεις François Hollande και Μέρκελ "Αν η Τουρκία συμμορφωθεί με τους κανόνες μας, δεν θα υπάρξει πρόβλημα στη διαδικασία του δημοψηφίσματος", αλλά και η κοινή αντίδρασή τους στις δηλώσεις Ερντογάν περί ναζισμού.
Κατά βάθος δεν υφίσταται καμία πλάνη στα όσα λένε. Ο καθορισμός του πώς και υπό ποιες συνθήκες θα ψηφίζουν πολίτες τρίτων χωρών, συμπεριλαμβάνεται στα κυριαρχικά δικαιώματα κάθε χώρας. Όταν όμως αυτό δηλώνεται στην παρούσα συγκυρία με τον τρόπο αυτό, δίνει την εντύπωση ότι αποτελεί πρόσκληση για νέες δηλώσεις από την Τουρκία.
Όπως και συνέβη. Το ίδιο απόγευμα ο Ταγίπ Ερντογάν επιστρέφει δριμύτερος, με αφορμή την απόφαση του ΕΔΑΔ για τη δυνατότητα απαγόρευσης των θρησκευτικών συμβόλων (συμπεριλαμβανομένης της ισλαμικής μαντίλας) στους χώρους εργασίας, ιδιωτικών εταιριών, λέγοντας ότι οι Ευρωπαίοι επιθυμούν θρησκευτικό πόλεμο Σταυρού – Ημισελήνου.
Μάλιστα χρησιμοποίησε τον όρο Σταυροφόρος που ενοχλεί αφάνταστα την εθνικοσυντηρητική παράταξη της χώρας. Και ο Τσαβούσογλου το πρωί της ίδιας ημέρας, είχε πει ότι η Ευρώπη οδεύει προς "θρησκευτικό πόλεμο".
Πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η πορεία; Πολύ. Μπορεί να γίνει κάτι για την ανακοπή της; Με την τόσων αιώνων διπλωματική εμπειρία αναμφίβολα ναι. Δεν μπορεί όμως ουδείς να είναι σίγουρος για το αποτέλεσμα. Διότι οι συγκρούσεις και η πόλωση στη λαϊκίστικη πολιτική αποτελούν την πιο δημοφιλή μέθοδο για την κινητοποίηση του εθνικιστή ψηφοφόρου, ειδικότερα στην εξωτερική πολιτική, για συγκομιδή ψήφων στο εσωτερικό. Δυστυχώς συμβαίνει.
H νέα κυβέρνηση στην Ολλανδία θα είναι τετρακομματική. Ο Πρωθυπουργός Rutte δεν προτίθεται να συνεργαστεί με τον Wilders. Κατά συνέπεια αναμένεται ένας συνασπισμός των αριστερών κομμάτων.
Όπως όμως και να εξελιχθούν πλέον τα πράγματα στην Ολλανδία, καθοριστικό για το πού θα στραφούν οι δείκτες στην Ευρώπη, θα είναι το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών στις 23 Απριλίου για τη Marine Le Pen και στη συνέχεια οι εκλογές της Γερμανίας το φθινόπωρο.
Στο σημείο που έχουμε φτάσει το χάσμα ΕΕ – Τουρκίας όλο και μεγαλώνει. Η Άγκυρα, απέναντι στις κατηγορίες ότι η Τουρκία "παραβιάζει δημοκρατικές αξίες και δικαιώματα", καταδίκασε σε σκληρό τόνο την υποστήριξη της οποίας έτυχε η Ολλανδία από την ΕΕ. Η αντίδραση αυτή της Άγκυρας όμως διαφέρει από τις εκατοντάδες του παρελθόντος. Ο Πρόεδρος Ερντογάν πλέον ενοχλείται πολύ από το κύμα που δέχεται όλο περισσότερο στο πρόσωπό του από την Ευρώπη.
Από την άλλη ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Τουρκία Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, απέναντι στις δηλώσεις του δίδυμου Ερντογάν – Γιλντιρίμ ότι η ΕΕ υποστηρίζει το "ΟΧΙ", κρίνοντας από τις τελευταίες εξελίξεις, τονίζει πως η ΕΕ βοηθάει την προώθηση του "ΝΑΙ". Το ρεπουμπλικανικό κόμμα πιστεύει ότι η δεξιά της Ευρώπης χρησιμοποιεί αυτή την ένταση ως αφορμή για απομάκρυνση από την Τουρκία.
Στις παρούσες συγκυρίες όμως, ένα προ γάμου διαζύγιο, θα ωφελούσε την ΕΕ ή την Τουρκία;
