Οι ηγέτες της ΕΕ επικεντρώθηκαν στον "δρόμο" της Κεντρικής Μεσογείου και ανακοίνωσαν μέτρα συνεργασίας με τη Λιβύη
O έλεγχος των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και η ανακοπή των παράνομων μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη αποτελούν βασικό στοιχείο για μια βιώσιμη πολιτική μετανάστευσης, όπως αναφέρεται στο κείμενο συμπερασμάτων στο οποίο συμφώνησαν οι ηγέτες της ΕΕ στην άτυπη Σύνοδο της Μάλτας.
Οι ηγέτες της ΕΕ επικεντρώθηκαν στον "δρόμο" της Κεντρικής Μεσογείου και ανακοίνωσαν μέτρα συνεργασίας με τη Λιβύη, αναφέροντας ότι στη διάρκεια του 2016, οι αφίξεις από την Αφρική ξεπέρασαν τις 180.000.
Στο κείμενο σημειώνεται επίσης ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και τις χώρες του "δρόμου" των Δυτ. Βαλκανίων.
Στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου της Μάλτας αναφέρεται ότι θα δοθεί προτεραιότητα στους εξής τομείς:
- Εκπαίδευση, εξοπλισμό και υποστήριξη της Λιβυκής Ακτοφυλακής και άλλων συναφών υπηρεσιών. Συμπληρωματικά προγράμματα εκπαίδευσης από την ΕΕ πρέπει να αναπτυχθούν γρήγορα, με έναρξη εκείνα που ήδη έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της επιχείρησης SOPHIA.
Η χρηματοδότηση και ο προγραμματισμός αυτών των δραστηριοτήτων θα πρέπει να γίνει βιώσιμος και προβλέψιμος, και διαμέσου του Μεσογειακού Δικτύου Seahorse.
- Αυξημένες προσπάθειες προκειμένου να διαλυθεί η επιχείρηση λαθρεμπορίου ανθρώπινων ζωών, με ευθύνη της Λιβύης και σχετικών διεθνών εταίρων, συμπεριλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, την Europol και την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή.
- Βελτίωση της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης των τοπικών κοινοτήτων στην Λιβύη, ιδιαίτερα στις παράκτιες περιοχές και στα σύνορα της Λιβύης με τους "δρόμους" μετανάστευσης.
- Εξασφάλιση επαρκούς ικανότητας υποδοχής και ικανοποιητικών συνθηκών για τους μετανάστες στη Λιβύη από κοινού με την UNHCR και τον ΙΟΜ.
- Υποστήριξη του ΙΟΜ στην ενίσχυση των δραστηριοτήτων υποστηριζόμενης οικειοθελούς επιστροφής.
- Ενίσχυση των εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που απευθύνονται σε μετανάστες στη Λιβύη και τις χώρες προέλευσης και διέλευσης, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και διεθνείς οργανισμούς, ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση του επιχειρηματικού μοντέλου των διακινητών.
- Συμβολή στη μείωση της πίεσης στα χερσαία σύνορα της Λιβύης, σε συνεργασία τόσο με τις λιβυκές αρχές αλλά και όλους τους γείτονες της Λιβύης, μεταξύ άλλων με την υποστήριξη έργων ενίσχυσης της ικανότητας διαχείρισης των συνόρων τους.
- Παρακολούθηση των εναλλακτικών διαδρομών και της πιθανής εκτροπή των δραστηριοτήτων των διακινητών, μέσω από κοινού προσπαθειών γειτονικών χωρών στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης, με την υποστήριξη των κρατών μελών και όλων των σχετικών οργανισμών της ΕΕ και με τη διάθεση όλων των αναγκαίων μέσων επιτήρησης.
- Συνεχή υποστήριξη των προσπαθειών και πρωτοβουλιών μεμονωμένων κρατών-μελών που ασχολούνται άμεσα με τη Λιβύη. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ εκφράζει την ικανοποίησή της και είναι έτοιμη να υποστηρίξει την Ιταλία στην εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας που υπεγράφη στις 2 Φεβρουαρίου 2017 από τις ιταλικές αρχές και τον πρόεδρο του υπουργικού συμβουλίου της Λιβύης Al Serraj.
- Εμβάθυνση του διαλόγου και της συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης με όλες τις χώρες που συνορεύουν με τη Λιβύη, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης επιχειρησιακής συνεργασίας με τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Συνόρων και του Λιμενικού για την πρόληψη αναχωρήσεων και τη διαχείριση των επιστροφών.
Οι ηγέτες της ΕΕ αναφέρουν ότι ορισμένες από τις προαναφερόμενες δράσεις μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω του Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική με 1,8 δισ. από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και 152 εκατομμύρια από τις συνεισφορές των κρατών.
Προκειμένου να καλυφθούν οι πλέον επείγουσες ανάγκες της παρούσης αλλά και για όλο το 2017, η Σύνοδος της Μάλτας καλωσορίζει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συμβάλλει, ως πρώτο βήμα, με επιπλέον 200 εκατομμύρια ευρώ στο Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική και να δώσει προτεραιότητα στα προγράμματα που αφορούν στην μετανάστευση και σχετίζονται με τη Λιβύη.
Γιούνκερ: Πρέπει να μειώσουμε τον αριθμό των προσφύγων που περνούν στα ελληνικά νησιά
«Η Κομισιόν έχει υιοθετήσει τις συστάσεις πριν από 10 έτη σε σχέση με τη Μεσογειακή Οδό», υπενθύμισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στην κοινή συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής .
«Θέλουμε να το κάνουμε, πρέπει να το κάνουμε, διότι 150.000 πρόσφυγες περνούν τη Μεσόγειο. Και πρέπει να μειώσουμε τον αριθμό των προσφύγων που περνούν από την Τουρκία προς την Ελλάδα, προς τα ελληνικά νησιά, καταφέραμε να μειώσουμε αυτόν τον αριθμό κατά 80%», είπε ο πρόεδρος της Κομισιόν και σημείωσε ότι οι προτάσεις της Επιτροπής υιοθετήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είπε επίσης ότι η Λιβύη έχει κάνει εξαιρετικό έργο, όσον αφορά τη διαχείριση προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών από τη χώρα.
Σε πρώτο πλάνο η ενότητα των "28"
Την «ενότητα» μεταξύ και των 28 κρατών-μελών της ΕΕ για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν αφενός από τη μεταναστευτική κρίση και αφετέρου από τις διεθνείς συγκυρίες, τόνισαν ο Γιοζεφ Μουσκάτ, πρωθυπουργός της Μάλτας, που ασκεί την κυλιόμενη προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Αναφερόμενος στις αποφάσεις που ελήφθησαν σήμερα για την ανακοπή της μεταναστευτικής ροής από τη Λιβύη στην Ιταλία, ο κ. Μουσκάτ υπογράμμισε πως σ' ένα τόσο «αμφιλεγόμενο» ζήτημα όπως είναι το μεταναστευτικό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό πως οι «28» ηγέτες κατάφεραν να συμφωνήσουν. Ο ίδιος σημείωσε πως κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας στο οποίο τέθηκαν επί τάπητος οι διεθνείς εξελίξεις, ήταν εμφανής η «ανησυχία» μεταξύ των ηγετών της ΕΕ για τις «αποφάσεις» και τη «στάση» της διοίκησης Τραμπ. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι δεν υπήρχε «καμία αίσθηση αντι-αμερικανισμού», αν και τονίστηκε πως η Ευρώπη δεν μπορεί να μείνει «σιωπηλή» όταν τίθενται θέματα «αρχών».
Από την πλευρά του ο Ντ. Τουσκ ανέφερε πως οι σημερινές «προκλήσεις» μπορούν να γίνουν «απειλές» εάν δεν υπάρχει ενότητα μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ. Ερωτηθείς, δε, για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος της Βρετανίας στις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ σημείωσε: «Δεν έχουμε καμία αυταπάτη ότι στο μέλλον, μετά το Brexit θα πρέπει να βασιστούμε στους 27. Ωστόσο, η πρόθεσή μας είναι να έχουμε πολύ δυνατές διατλαντικές σχέσεις και το Ηνωμένο Βασίλειο, εντός ή εκτός ΕΕ θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμο, όπως συζητήθηκε σήμερα με την Τ. Μέι. Είναι πολύ θετικό ότι σήμερα υπήρχε ένα πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ και των 28».
Εξάλλου, ο Ντ. Τουσκ ανέφερε πως το καινούργιο ψευδώνυμο που του έδωσαν οι 28 ηγέτες ήταν «ο δικός μας Ντόναλντ», τονίζοντας πως είναι χαρακτηριστικό της ενωτικής διάθεσης που είχαν σήμερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Τέλος, ο πρόεδρος της Επιτροπής, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την υιοθέτηση των προτάσεων της Επιτροπής για το μεταναστευτικό σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη «διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου» και δήλωσε πεπεισμένος πως όλες οι πλευρές θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για την πλήρη εφαρμογή των αποφάσεων.
Ολάντ: Η Ευρώπη θα κάνει ό,τι μπορεί
«Η Ευρώπη θα κάνει ό,τι μπορεί, ό,τι καλύτερο για το μέλλον και θέλουμε να δούμε ποιες θα είναι οι προοπτικές για την ΕΕ. Θα δούμε τι θα γίνει στη Ρώμη για την επέτειο της Συνθήκης της Ρώμης», τόνισε σε δηλώσεις του από τη Μάλτα, μετά ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, αναφερόμενος στα συμπεράσματα της άτυπης συνόδου κορυφής για το προσφυγικό/μεταναστευτικό.
«Πρέπει να συντονίσουμε τις δικές μας προσπάθειες, τις δράσεις, να έχουμε τα απαραίτητα οικονομικά μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω ενός ταμείου και οφείλουμε να έχουμε μια στρατηγική αυτονομία. Πρώτα απ' όλα γιατί είναι προς το συμφέροντα της Ευρώπης και αυτή είναι η θέληση την οποία πρέπει να διατρανώσουμε. Να έχουμε εγγυημένη τη δική μας προστασία βασιζόμενοι στις δικές μας δυνάμεις.
Επιπλέον, πρέπει να καταδείξουμε προς τον κόσμο αυτή μας την ισχύ, και αν οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ αλλάξουν, αν δηλαδή υπάρξουν κάποιες συζητήσεις σχετικά με τη συμμετοχή σε οικονομικό επίπεδο, πρέπει να υπάρχει μια ομόφωνη θέληση της Ευρώπης. Και είμαι σίγουρος ότι θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τη δική μας άμυνα στο πλαίσιο της συμμαχίας», ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος και προσέθεσε:
«Το δεύτερο συμπέρασμα που πρέπει να αντληθεί είναι ότι η Ευρώπη είναι η πρώτη οικονομική δύναμη του κόσμου σε επίπεδο οικονομικό, εξαγωγών, και πρέπει η Ευρώπη να προασπιστεί τα δικά της συμφέροντα. Και αν υπάρχουν εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει να τις συνομολογεί η ίδια η Ευρώπη σε σχέση με άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα με τις ΗΠΑ».
Ο κ. Ολάντ υπογράμμισε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αποδεχτεί μια αλλαγή αυτών των σχέσεων, ακόμα και αν υπάρχουν κανόνες που μπορούν να αλλάξουν.
«Η αποστολή της Ευρώπης είναι να διεξαγάγει αυτόν τον διάλογο για την προάσπιση των δικών της συμφερόντων», είπε, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ θέλουν να αλλάξουν τους κανόνες τους παιχνιδιού και θέλουν να λάβουν μονομερείς δράσεις. Κάποιες φορές θέλουν να έχουν ένα πιο προστατευτικό χαρακτήρα.
Αναφερόμενος στο τρίτο συμπέρασμα, που αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία, είπε ότι «η Ευρώπη έχει ανοίξει ένα διάλογο με τη Ρωσία», ενώ και «οι ΗΠΑ με τη νέα κυβέρνηση, θα έχουν εκ νέου διάλογο με τη Ρωσία».
Υπενθύμισε, ότι για την Ουκρανία η ευρωπαϊκή θέση είναι ότι οι κυρώσεις συνδέονται με την πραγματοποίηση των συμφωνιών του Μινσκ, σημειώνοντας ότι «αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία επί του παρόντος δεν συνδέεται με τους στόχους που είχαμε θέσει εξαρχής».
Το τελευταίο ζήτημα που πρέπει να μας θέτει εν εγρηγόρσει, είπε, είναι η πολύπλευρη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Σημείωσε ότι από τη μια πλευρά είναι οι πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΟΗΕ για το θέμα, ενώ από την άλλη, όπως είπε «η αμερικανική κυβέρνηση δεν συγκινείται από αυτές τις αρχές». Σ΄ αυτό το πλαίσιο ο Πρόεδρος της Γαλλίας τόνισε την ανάγκη η Ευρώπη πρέπει να επαναλάβει τη δική της δέσμευση σε σχέση με την εφαρμογή της συμφωνίας για το κλίμα.