Όχι στο άρθρο 50 χωρίς το Κοινοβούλιο
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας αποφάσισε ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν μπορεί να επικαλεσθεί το άρθρο 50 για την έναρξη της διαδικασίας εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση χωρίς συγκατάθεση του Κοινοβουλίου.
Η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι έχασε στην υπόθεση της προσφυγής της στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας για την επίκληση του άρθρου 50, αφού το ανώτατο δικαστικό όργανο του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάσισε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να προχωρήσει στην έναρξη της διαδικασίας εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση χωρίς την έγκριση του βρετανικού Κοινοβουλίου.
Με πλειοψηφία 8 υπέρ έναντι 3 κατά, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι το Άρθρο 50 για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί χωρίς την ανάμειξη της Βουλής των Κοινοτήτων. Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι η Τερέζα Μέι μπορεί να επικαλεσθεί τις εκτελεστικές της εξουσίες που είναι γνωστές «βασιλικές προνομίες» για να επικαλεσθεί το άρθρο 50 της συνθήκης της Λισαβόνας και να σημάνει την έναρξη της διετούς διαδικασίας διαζυγίου.
Θα εφαρμόσουμε την απόφαση
Ο γενικός εισαγγελέας της Βρετανίας Τζέρεμι Ράιτ δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα εφαρμόσει την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας, σύμφωνα με την οποία η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι πρέπει να εξασφαλίσει την έγκριση του κοινοβουλίου πριν ξεκινήσει την επίσημη έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Φυσικά η κυβέρνηση είναι απογοητευμένη με την έκβαση», δήλωσε ο Ράιτ έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο. «Η κυβέρνηση θα συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου και θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να την εφαρμόσει», δήλωσε.
Δεν χρειάζεται να εγκρίνουν Σκωτία, Ουαλία, Βόρεια Ιρλανδία
Η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να ζητήσει την έγκριση του Κοινοβουλίου πριν προχωρήσει στην επίκληση του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας για την έναρξη των διαπραγματεύσεων εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, αποφάσισε το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Εάν ενεργούσε διαφορετικά, αυτό θα συνιστούσε παραβίαση των συνταγματικών αρχών», δήλωσε ο δικαστής Ντέιβιντ Νιούμπεργκερ διευκρινίζοντας ότι οι οκτώ από τους ένδεκα δικαστές ψήφισαν υπέρ της ανάγκης έγκρισης εκ μέρους του Κοινοβουλίου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι η Τερέζα Μέι μπορεί να επικαλεσθεί τις εκτελεστικές της εξουσίες που είναι γνωστές «βασιλικές προνομίες» για να επικαλεσθεί το άρθρο 50 της συνθήκης της Λισαβόνας και να σημάνει την έναρξη της διετούς διαδικασίας διαζυγίου.
Ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τα επιχειρήματα ότι τα κοινοβούλια της Βόρειας Ιρλανδίας, τη Σκωτίας και της Ουαλίας θα πρέπει επίσης να δώσουν την έγκρισή τους πριν από την επίκληση του άρθρου 50.
«Το δημοψήφισμα είναι μεγάλης πολιτικής σημασίας, αλλά η Κοινοβουλευτική Πράξη που το επικύρωσε δεν έλεγε ποιο θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα», δήλωσε ο πρόεδρος Νιούμπεργκερ.
«Κατά συνέπεια οποιαδήποτε μεταβολή στον κυρωτικό του δημοψηφίσματος νόμο πρέπει να γίνει με τον μοναδικό τρόπο που προβλέπει το Σύνταγμα, μέσω μίας Κοινοβουλευτικής Πράξης».
"Δε θα καθυστερήσουμε"
Τα σχέδια της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι να αρχίσει τη διαδικασία της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ έως τα τέλη Μαρτίου είναι απίθανο να εμποδισθούν ή να επιβραδυνθούν από τη σημερινή απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου ότι η κυβέρνηση πρέπει να επιδιώξει την έγκριση του κοινοβουλίου.
Στην απόφαση, δικαστές του κορυφαίου δικαστηρίου της Βρετανίας υποστήριξαν την προηγούμενη απόφαση του Ανώτερου Δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία οι βουλευτές πρέπει να δώσουν τη συγκατάθεσή τους πριν η Μέι μπορέσει να επικαλεσθεί το Άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, κίνηση με την οποία αρχίζουν επισήμως οι διετείς συνομιλίες για το διαζύγιο.
Ωστόσο η δικαστική ήττα, μολονότι προκαλεί αναστάτωση και φέρνει σε αμηχανία την κυβέρνηση, δεν αναμένεται να καθυστερήσει το χρονοδιάγραμμά της για το Brexit ούτε, όπως ελπίζουν μερικοί επενδυτές και υποστηρικτές της ΕΕ, μπορεί να σταματήσει την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ.
Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή η αντιπολίτευση είναι διχασμένη.
«Δεν θα μπλοκάρουμε το Άρθρο 50», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος που διεξήγαγε εκστρατεία κατά του Brexit. «Θα ζητηθεί απ' όλους τους βουλευτές των Εργατικών να ψηφίσουν προς αυτή την κατεύθυνση την ερχόμενη εβδομάδα ή οποτεδήποτε πραγματοποιηθεί η ψηφοφορία».
Μπορεί να μην συμφωνήσουν μ' αυτό όλοι οι συνάδελφοι του Κόρμπιν, όμως η Μέι μπορεί να συγκεντρώσει τις ψήφους που χρειάζεται.
Ωστόσο αυτό που μπορεί να κάνει η απόφαση είναι να δώσει μια ευκαιρία στους Εργατικούς και σε άλλους βουλευτές που αντιτάσσονται σ' ένα «σκληρό Brexit» --μια συμφωνία με την ΕΕ που θέτει τη μείωση της μετανάστευσης πάνω από την πρόσβαση στην ενιαία αγορά-- να έχουν μεγαλύτερη επιρροή στη διαμόρφωση της τελικής συμφωνίας.
Ανώτεροι υπουργοί της συντηρητικής κυβέρνησης της Μέι, η οποία περίμενε ότι θα χάσει στο δικαστήριο, έχουν ήδη καταστρώσει μια σειρά από επιλογές, ανάμεσα στις οποίες ένα σύντομο, σφιχτό νομοσχέδιο που θα τεθεί σύντομα προς ψήφιση στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου, τη Βουλή των Κοινοτήτων.
Μολονότι πριν από το δημοψήφισμα του Ιουνίου η μεγάλη πλειοψηφία των βουλευτών στη Βουλή των Κοινοτήτων υποστήριζε την παραμονή στην ΕΕ, οι περισσότεροι λένε τώρα πως θα στηρίξουν το Brexit, ιδιαίτερα οι βουλευτές της Αγγλίας και της Ουαλίας, οι ψηφοφόροι των οποίων υποστήριξαν σε υψηλά ποσοστά την έξοδο από την Ένωση.
Οι βουλευτές ψήφισαν τον Δεκέμβριο σε μια μη δεσμευτική ψηφοφορία με συντριπτικά ποσοστά υπέρ του χρονοδιαγράμματος της συντηρητικής κυβέρνησης της Μέι για επίκληση του Άρθρου 50 πριν από τον Απρίλιο.
Πηγές τόσο στους κυβερνώντες Συντηρητικούς της Μέι όσο και στο αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα είπαν στο Ρόιτερς ότι υπάρχει δυνατότητα να περάσει το νομοσχέδιο από το κοινοβούλιο χωρίς περιορισμό στη συζήτησή του, και να εξασφαλισθεί ότι θα έχει περάσει πριν από τα τέλη Μαρτίου.
Ωστόσο το Εργατικό Κόμμα αντιμετωπίζει ένα ιδιαίτερο πρόβλημα καθώς πολλοί από τους υποστηρικτές του που ανήκουν στην εργατική τάξη ψήφισαν υπέρ της απόχώρησης από την Ένωση και έχουν δελεασθεί τα τελευταία χρόνια από το αντιευρωπαϊκό Κόμμα της Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP).
Μολονότι δεν μπολοκάρει το Brexit, ο Κόρμπιν, ο οποίος ήταν ο ίδιος για πολλά χρόνια επικριτικός έναντι της ΕΕ, έχει δηλώσει πως θα δώσει μάχη ώστε η Βρετανία να έχει πλήρη πρόσβαση στην ενιαία αγορά «με εύλογη διαχείριση της μετανάστευσης».
Το Εργατικό Κόμμα μπορεί να προσπαθήσει να τροποποιήσει το νομοσχέδιο για να το εξασφαλίσει αυτό, προσελκύοντας υποστήριξη από μερικούς συντηρητικούς βουλευτές, οι οποίοι αντιτίθενται σ' ένα «σκληρό Brexit», καθώς και από άλλα μικρότερα κόμματα, όπως το σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες.
Η μεγαλύτερη εν δυνάμει απειλή για την Μέι έρχεται από την άνω βουλή του βρετανικού κοινοβουλίου, τη Βουλή των Λόρδων, τα μέλη της οποίας δεν εκλέγονται ώστε να χρειάζεται να ανησυχούν για τις ψήφους των ψηφοφόρων και πολλά παραμένουν σφόδρα αντίθετα στο Brexit.
Αν η Βουλή των Λόρδων ψηφίσει κατά της έγκρισης της επίκλησης του Άρθρου 50, τότε το χρονοδιάγραμμα του Brexit μπορεί να καθυστερήσει σοβαρά.
Εντούτοις η κυβέρνηση είναι πεπεισμένη ότι το νομοσχέδιο θα περάσει από τη Βουλή των Λόρδων επειδή θα προκαλούνταν συνταγματική κρίση αν τα μη αιρετά μέλη της βουλής αυτής απέρριπταν τη βούληση του λαού η οποία εκφράσθηκε τόσο μέσω του δημοψηφίσματος όσο και από τους αντιπροσώπους του στη Βουλή των Κοινοτήτων.
