Διαψεύδονται όσοι περίμεναν ένα "ήπιο Brexit" - Ξεκάθαρη θέση υπέρ της αποχώρησης από την ενιαία αγορά της ΕΕ πήρε η Τερέζα Μέι
Υπέρ ενός «ξεκάθαρου» διαζυγίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε η χώρα της να ανακτήσει τον έλεγχο της μετανάστευσης, τάχθηκε η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι στην πολυαναμενόμενη ομιλία της για τις προτεραιότητες της κυβέρνησής της αναφορικά με το Brexit, διαψεύδοντας αυτούς που πίστευαν ότι ενδεχομένως να προέκρινε ένα «ήπιο Brexit», με παραμονή της Βρετανίας στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί μέρος της ενιαίας αγοράς», ξεκαθάρισε η Μέι, της οποίας τη “σκληρή” γραμμή χαιρέτισαν οι ευρωσκεπτικιστές, ενώ η ύπαρξη μίας ξεκάθαρης θέσης γύρω από το ζήτημα αυτό ανέβασε αμέσως την ισοτιμία της στερλίνας, η οποία είχε σημειώσει πτώση την προηγουμένη.
Για τη Μέι, η παραμονή στην ενιαία αγορά των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών είναι ασύμβατη με την υπ' αριθμόν ένα προτεραιότητα του Λονδίνου: τον έλεγχο της μετανάστευσης. «Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια χώρα ανοικτή και ανεκτική, όμως το μήνυμα του λαού ήταν πολύ σαφές: το Brexit πρέπει να μας επιτρέψει να ελέγχουμε τον αριθμό των Ευρωπαίων που έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο», υπογράμμισε χωρίς να μπει σε λεπτομέρειες.
«Θέλουμε μια νέα δίκαιη σύμπραξη (...) όχι ένα καθεστώς εν μέρει μέλους ή συνδεδεμένου μέλους της ΕΕ, που θα μας άφηνε κατά το ήμισυ μέσα ή κατά το ήμισυ έξω», επέμεινε η Μέι, τασσόμενη επίσης υπέρ μιας «νέας συμφωνίας» τελωνειακής ένωσης.
Η Μέι δήλωσε πάντως ότι θα επιδιώξει «να επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση» στην ενιαία αγορά, καθώς το 44% των βρετανικών εξαγωγών το 2015 πήγαν στην ΕΕ. Και για να αποφευχθεί «μια υπερβολικά βίαιη αλλαγή», πρότεινε «τη σταδιακή εφαρμογή» της συμφωνίας που θα επιτευχθεί με την ΕΕ στο τέλος των διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας.
«Η επιτυχία της ΕΕ είναι προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου», είπε. Η Βρετανία θα παραμείνει συνεπώς «ο καλύτερος φίλος των Ευρωπαίων εταίρων μας», υποσχέθηκε, προειδοποιώντας τους Ευρωπαίους να μην θελήσουν να τιμωρήσουν τη χώρα της.
«Θα είστε πάντα ευπρόσδεκτοι σ' αυτή τη χώρα όπως ελπίζουμε ότι και οι πολίτες μας θα εξακολουθήσουν να είναι ευπρόσδεκτοι σε σας», είπε η συντηρητική πρωθυπουργός ενώπιον των πρεσβευτών των 27 χωρών της ΕΕ που είχαν κληθεί στο Λάνκαστερ Χάουζ. Όμως η Βρετανία θα γίνει επίσης «μια χώρα που κοιτάζει και πέραν των συνόρων της Ευρώπης», πρόσθεσε, πλέκοντας το εγκώμιο του σχεδίου για ένα «μεγάλο εμπορικό έθνος σε παγκόσμια κλίμακα».
Η Μέι ανακοίνωσε επίσης ότι θα υποβάλει την τελική συμφωνία στην ψήφο του βρετανικού κοινοβουλίου, όπως ζητούσαν πολλοί βουλευτές.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Έπειτα από μήνες αβεβαιότητας σχετικά με τις προθέσεις της, η σημερινή ομιλία της Μέι σηματοδοτεί επίσης μια αληθινή ρήξη, καθώς βάζει τη χώρα στην οδό ενός «σκληρού» Brexit. Και κινδυνεύει να σκοντάψει στην αδιαλλαξία άλλων ευρωπαίων ηγετών, με πρώτη την γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ, που αρνούνται μια «Ευρώπη α λα καρτ».
«Επιτέλους λίγη σαφήνεια» σχετικά με το Brexit, δήλωσε πάντως, εκφράζοντας την ικανοποίησή του, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊμάιερ, ο οποίος ζήτησε να υπάρξουν «όσο το δυνατόν πιο καλές, στενές σχέσεις» μετά την επισημοποίηση του Brexit.
Μερικές ώρες πριν από την ομιλία της Μέι, η πρωθυπουργός της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο επανέλαβε την προτίμησή της σε ένα «ήπιο» Brexit το οποίο να εγγυάται «τα δικαιώματα των πολωνών και ευρωπαίων πολιτών».
Ο αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Γεργκ Σέλινγκ δήλωσε από την πλευρά του ότι «το Brexit θα πάρει πέντε χρόνια μάλλον, παρά δύο». «Ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς θα συμβεί», πρόσθεσε.
«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες χαίρονται που έχουν λίγες περισσότερες λεπτομέρειες για τις ερχόμενες διαπραγματεύσεις», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άναντ Μένον, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο King's College του Λονδίνου. «Όμως», πρόσθεσε, «θα είναι λιγότερο χαρούμενοι με τις απειλές» που εκτόξευσε η Μέι, κυρίως όταν είπε ότι η Βρετανία θα είναι ελεύθερη να προτείνει ένα «ανταγωνιστικό» σύστημα φορολόγησης.
