Περισσότερες από 50 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αφρικής συμμετέχουν στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής για την προσφυγική κρίση που ξεκίνησε το μεσημέρι της Τετάρτης και θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη, με την ελπίδα να δοθούν κοινές απαντήσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου που αποσταθεροποιεί την Ευρώπη και επηρεάζει επίσης την Αφρική.
«Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, τόσο οι χώρες προέλευσης όσο και οι χώρες προορισμού», δήλωσε κατά την έναρξη των εργασιών της Συνόδου ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Τζόζεφ Μούσκατ, ο οποίος χαρακτήρισε τη Σύνοδο αυτή «μια ευκαιρία χωρίς προηγούμενο (οι χώρες) να εργαστούν από κοινού».
Οι αφρικανικές και ευρωπαϊκές χώρες «έχουν κοινό συμφέρον» να μειώσουν τις ροές των προσφύγων, επισήμανε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ κατά την άφιξή του.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να βοηθήσει την Αφρική και «οι Αφρικανοί οφείλουν να μας βοηθήσουν προκειμένου να περιορίσουμε τις μεταναστευτικές ροές ή ενδεχομένως να τις σταματήσουμε», υπογράμμισε.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ έθεσε από τη Βαλέτα το ζήτημα της ευρωπαϊκής βοήθειας με στόχο την ανάπτυξη της Αφρικής ως πρωτεύον στις προσπάθειες για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, ενώ απηύθυνε έκκληση στις χώρες της Αφρικής να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εξάρθρωση των δικτύων διακινητών.
«Πρέπει να τείνουμε το χέρι προς την Αφρική», όμως «πρέπει επίσης να τους ζητήσουμε να δώσουν συγκεκριμένες απαντήσεις στον τομέα της ασφάλειας διότι δε μπορούμε να αποδεχθούμε ότι στη Λιβύη, στο Νίγηρα υπάρχουν διακινητές που χρησιμοποιούν την απόγνωση για να προωθήσουν τη μετανάστευση, η οποία καταλήγει σε αδιέξοδα ή ακόμα και τραγωδίες», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος.
«Η Ευρώπη και η Αφρική δεν μπορούν να αδιαφορούν», είπε ενώπιον των ομολόγων του ο πρόεδρος της Σενεγάλης Μακί Σαλ, η χώρα του οποίου έχει αναλάβει την προεδρία της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (Cédéao). «Μαζί, ας απορρίψουμε τον στιγματισμό, την πολιτική της ανέγερσης φρακτών και την αναδίπλωση στον εαυτό μας» σημείωσε.
Αυτήν την θέση υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό όλοι οι ηγέτες.
«Ο μόνος τρόπος για να διαχειριστούμε αυτό το φαινόμενο είναι να το κάνουμε μαζί», δήλωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι.
Το Ταμείο για την Αφρική, με διαθέσιμα ύψους 1,8 δισεκ, ευρώ, που αναμένεται να επικυρωθεί στη Μάλτα, είναι «ένα από (τα απαραίτητα) εργαλεία», όμως «δεν είναι μόνο θέμα χρημάτων» τόνισε.
Το σχέδιο δράσης στο οποίο αναμένεται να καταλήξει η Σύνοδος «θα καταπολεμήσει την παράτυπη μετανάστευση και θα συμβάλλει περισσότερο προκειμένου να προσφέρουμε επιπλέον νόμιμες δυνατότητες (στους πρόσφυγες και μετανάστες) να αρχίσουν να εργάζονται στην Ευρώπη», υποσχέθηκε από την πλευρά της η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.
Τι επιδιώκει η Ελλάδα
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η ελληνική κυβέρνηση, θα έχει εκεί ως αιχμή στη Σύνοδο Κορυφής το επικείμενο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Τουρκία την ερχόμενη εβδομάδα. Επ' αυτού ανέφεραν ότι η ελληνική πλευρά θέλει να πάει εκεί, να θέσει την ατζέντα της ΕΕ, να ακούσει τι έχει να πει η τουρκική πλευρά και τι ζητάει και κατόπιν η Ελλάδα να παίξει ρόλο στην προετοιμασία της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι η Ελλάδα διεκδικεί ενεργό ρόλο στη διαπραγμάτευση της ΕΕ με την Τουρκία για το ζήτημα της διαχείρισης των προφυγικών ροών. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συζητήσει τις τουρκικές θέσεις, τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να έχει το πρωί της Πέμπτης, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, διμερή συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θέμα της συνάντησης τους θα είναι το Προσφυγικό, ο συντονισμός για την άτυπη σύνοδο και το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία. Επιπλέον, αύριο το πρωί, στο περιθώριο της Συνόδου, ο πρωθυπουργός θα έχει διμερή συνάντηση με την Πρόεδρο της Ελβετικής Συνομοσπονδίας, Σιμονέτα Σομαρούγκα, με αντικείμενο την προώθηση της αμοιβαίας συνεργασίας σε οικονομικά και φορολογικά θέματα.
Κεντρικές θέσεις της ελληνικής πλευράς είναι να γίνεται στην Τουρκία η ταυτοποίηση και η επανεγκατάσταση των προσφύγων προς τις χώρες της ΕΕ, ώστε να σταματήσει το καθημερινό ρίσκο και το καθημερινό δράμα της απώλειας ζωών στη θάλασσα του Αιγαίου, και αφετέρου να υπάρχει καλύτερη φύλαξη των συνόρων της. Tις θέσεις αυτές έχει ήδη διατυπώσει η ελληνική κυβέρνηση, δια του πρωθυπουργού, και σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το θέμα αυτό θα είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα των συνομιλιών που θα έχει στην Τουρκία την επόμενη εβδομάδα.
Aπό τη δική της πλευρά η Τουρκία έχει διατυπώσει τις ακόλουθες θέσεις: χαλάρωση της βίζα, επιτάχυνση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, χρηματοδότηση για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών και εκκίνηση μιας διαδικασίας συνόδων ΕΕ-Τουρκίας. Επισημαίνεται ότι η χρηματοδότηση που ζητείται είναι της τάξης των 3 δισ., ενώ το Ταμείο που αναμένεται να ανακοινωθεί στη Σύνοδο της Βαλέτας για την αντιμετώπιση οικονομικών και άλλων προβλημάτων που οδηγούν τους ανθρώπους να φεύγουν από τις αφρικανικές χώρες, έχουν ως αρχικό ποσό μόλις 1,81 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής για τη Μετανάστευση, που μετά το αποψινό δείπνο συνεχίζονται αύριο, στην τοποθέτησή του ο Αλέξης Τσίπρας, αναμένεται να διατυπώσει τη βασική θέση ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο τριών κρίσεων -για τις οποίες έχει επανειλημμένα μιλήσει ο πρωθυπουργός-, ότι δέχεται την πίεση από τις προσφυγικές ροές και δίνει αγώνα για την διαχείρισή τους στην κατεύθυνση της αλληλεγγύης και των αξιών.