Τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης - ακόμη και εμφυλίου πολέμου- επισήμανε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας, Τόμισλαβ Νίκολιτς, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σε ομάδα δημοσιογράφων από τη Γερμανία, οι οποίοι επισκέπτονται το Βελιγράδι.
Οι όροι των Βρυξελλών για το άνοιγμα του κεφαλαίου 35 στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι απολύτως απαράδεκτοι για τη Σερβία, τόνισε ο Σέρβος πρόεδρος, επισημαίνοντας ότι η συνέχιση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι αδύνατη, αν το τίμημα της προσχώρησης στην ΕΕ είναι η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου."Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τις συνέπειες που θα είχε στην κοινωνία η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου· πιστεύω ότι θα ξεσπούσε εμφύλιος πόλεμος και είμαι απόλυτα πεπεισμένος γι' αυτό" επισήμανε ο πρόεδρος της Σερβίας.
Αναφερόμενος στις προσπάθειες που γίνονται από κάποιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να συνδεθεί η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με το ζήτημα του Κοσόβου παρομοίασε την κατάσταση με εκείνη που επικρατούσε πριν την έναρξη του Α' Παγκοσμίου πολέμου, με το τελεσίγραφο που έστειλε η Αυστροουγγαρία στη Σερβία το 2014. "Τότε, όπως και σήμερα, ζητείται από τη Σερβία να παραχωρήσει κυριαρχικά της δικαιώματα" επισήμανε ο Τόμισλαβ Νίκολιτς και κάλεσε τις Βρυξέλλες "να ανοίξουν τα χαρτιά τους", δηλώνοντας χωρίς υπεκφυγές και διπλωματικά τερτίπια, αν αποτελεί όρο για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ η αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου.
Εξέφρασε δε την άποψη ότι η πτώση του Μιλόσεβιτς έγινε εξαιτίας του Κοσόβου αφού -όπως είπε- "ο λαός τον τιμώρησε διότι εγκατέλειψε το Κόσοβο και δεν τον ψήφισε στις εκλογές το 2000". Εκτίμησε επίσης ότι σήμερα αλλά και στο άμεσο μέλλον δεν θα υπάρξει πολιτικός στη Σερβία που θα προχωρήσει στην αναγνώριση του Κοσόβου.
Το κλίμα στις σχέσεις Βελιγραδίου-Πρίστινας είναι τεταμένο εδώ και μήνες με αφορμή τη συμφωνία για συγκρότηση Ένωσης Σερβικών Δήμων στο βόρειο Κόσοβο, που υπεγράφη τον Αύγουστο, ως στάδιο της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων Σερβίας - Κοσόβου. Όμως, ο πρωθυπουργός της Σερβίας, σε άτυπη συνάντηση που είχε στις Βρυξέλλες με τον Κοσοβάρο ομόλογό του πριν δύο ημέρες, είχε δηλώσει ότι η πλατφόρμα που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και παρέδωσε στα κράτη - μέλη της ΕΕ περιέχει σημεία που προδικάζουν το καθεστώς του Κοσόβου και στρέφονται εναντίον των εθνικών συμφερόντων της Σερβίας. "Για τη Σερβία είναι χειρότερη λύση και από την επίσημη αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου" υπογράμμισε ο κ. Βούτσιτς.
"Σαν να είμαστε αποικία της Πρίστινας και όχι εκείνοι επαρχία μας" υπογράμμισε χαρακτηριστικά και ο επικεφαλής του γραφείου της σερβικής κυβέρνησης για το Κόσοβο.
Τα σημεία, τα οποία η Σερβία θεωρεί ως "δημιουργία χώρου" για την έμμεση αναγνώριση του Κοσόβου, ανεξάρτητα από το διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινας για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο πλευρών, είναι τα εξής:
- Δεν υπάρχει τυποποιημένο τμήμα, που αναφέρεται στην εναρμόνιση του περιεχομένου με τους κοινούς κανόνες και τους κανονισμούς της ΕΕ (κοινοτικό κεκτημένο), το οποίο περιέχεται σε όλες τις πλατφόρμες για τα υπόλοιπα κεφάλαια.
- Γίνεται λόγος για πρόοδο στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων με το Κόσοβο (αντί με την Πρίστινα).
- Ζητείται παύση χρηματοδότησης των σερβικών δομών στο Κόσοβο, συμπεριλαμβανομένων των προσωρινών οργάνων αυτοδιοίκησης, με την οποία θα μείνουν χωρίς εργασία περίπου 5.000 άνθρωποι και θα οδηγηθεί σε διάβρωση η εξουσία της Σερβίας στο Κόσοβο.
- Εδραίωση του νομικού συστήματος του Κοσόβου στο βόρειο Κόσοβο, χωρίς να διευκρινίζεται ότι αυτό είναι εφικτό μόνο μετά τη συγκρότηση της Ένωσης Σερβικών Δήμων.
- Υποβολή τριμηνιαίων εκθέσεων προς το υπουργείο Εσωτερικών και το υπουργείο Δικαιοσύνης του Κοσόβου σχετικά με τις πληρωμές συντάξεων στους απόστρατους του υπουργείου Εσωτερικών και των εργαζομένων στον τομέα της δικαιοσύνης, το οποίο είναι πέρα από το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας των Βρυξελλών, και δεν έχει βάση στη σερβική νομοθεσία.
- Υιοθέτηση ειδικού νόμου σχετικά με τις έδρες και την κατά τόπον αρμοδιότητα των δικαστηρίων και των εισαγγελιών στη Σερβία, η οποία θα ήταν αντίθετη προς το Σύνταγμα και τους υπάρχοντες νόμους.
- Αποδοχή των σφραγίδων και των κεφαλίδων του Κοσόβου και στην επίσημη αλληλογραφία, το οποίο είναι προβληματικό λόγω του όρου "Δημοκρατία του Κοσόβου".
- Επίλυση του θέματος διαχείρισης του υδροηλεκτρικού εργοστασίου Γκαζιβόντα χωρίς να τονίζεται ότι γι αυτό πρέπει προηγουμένως να επιτευχθεί συμφωνία των δύο πλευρών.
- Παροχή της δυνατότητας σε ξένους υπηκόους να εισέρχονται στη Σερβία από το Κόσοβο ως υπήκοοι "τρίτων χωρών", το οποίο συνεπάγεται ότι το Κόσοβο είναι κράτος.
- Ενστάσεις της σερβικής πλευράς σε προγενέστερο σχέδιο έκθεσης αναλυτικής εξέτασης του κεφαλαίου 35 δεν μελετήθηκαν σοβαρά και δεν ελήφθησαν υπόψη.
Την ίδια ώρα, στην Βουλή του Κόσοβου η αντιπολίτευση συσπειρώνεται ενάντια τη συμφωνία των Βρυξελλών πετώντας δακρυγόνα, ενώ το κίνημα "Αυτοδιάθεση" διοργανώνει στους δρόμους της Πρίστινας, τοιχοκολλώντας “Αναγγελίες θανάτου της δημοκρατίας” .
