Η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι σχεδιάζει να απαγορεύσει πλήρως την αλιεία με παρασυρόμενα δίχτυα στα ευρωπαϊκά ύδατα, για να προστατεύσει τα απειλούμενα είδη.
Τα παρασυρόμενα δίχτυα επιπλέουν κοντά στην επιφάνεια του νερού εγκλωβίζοντας τα ψάρια που κολυμπούν εκεί.
Ωστόσο, με τον τρόπο αυτό κινδυνεύουν ορισμένα προστατευόμενα είδη, όπως χελώνες, θαλασσοπούλια και θηλαστικά να πιαστούν κι αυτά στα δίχτυα.
Ήδη ισχύουν ορισμένοι περιορισμοί, όπως ότι: τα παρασυρόμενα δίχτυα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αλιεία ορισμένων μεταναστευτικών ειδών, για παράδειγμα του τόνου και του ξιφία, ενώ απαγορεύονται πλήρως τα μεγάλα παρασυρόμενα δίχτυα που ξεπερνούν τα 2,5 χιλιόμετρα μήκους.
Παρόλα αυτά, εξακολουθούν να εκφράζονται ανησυχίες για τις συνέπειες της χρήσης τους στα προστατευόμενα είδη, και υπάρχουν συνεχείς καταγγελίες για αλιείς που χρησιμοποιούν τέτοια δίχτυα παρανομώντας ή εκμεταλλευόμενοι τα νομικά κενά των κανονισμών.
Είναι εύλογο επομένως, η Ευρωπαϊκή Ένωση να προτείνει να απαγορευτούν εξ ολοκλήρου τα παρασυρόμενα δίχτυα από την 1η Ιανουαρίου 2015 προκειμένου να προστατευθούν τα θαλάσσια οικοσυστήματα με πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Για την καλύτερη εφαρμογή των κανόνων, θα απαγορευτεί η ύπαρξη παρασυρόμενων διχτυών στα αλιευτικά σκάφη στην Ευρώπη, ενώ αποσαφηνίστηκε περαιτέρω ο ορισμός των παρασυρόμενων διχτυών.
Ειδικότερα, τα παρασυρόμενα δίχτυα είναι αλιευτικά δίχτυα που μπορούν να παρασύρονται από το ρεύμα και τα οποία βρίσκονται στην επιφάνεια της θάλασσας ή σε μικρή απόσταση από αυτή αλιεύοντας είδη ψαριών που κολυμπούν στο άνω μέρος στήλης ύδατος. Από το 2002 όλα τα παρασυρόμενα δίχτυα, ανεξαρτήτως μεγέθους, απαγορεύονται στα ύδατα της ΕΕ όταν αποσκοπούν στην αλίευση κυρίως, μεταναστευτικών ειδών, όπως ο τόνος και ο ξιφίας.
Για το σοβαρό αυτό ζήτημα η επίτροπος Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη δήλωσε :"Η αλιεία με παρασυρόμενα δίχτυα καταστρέφει τα θαλάσσια ενδιαιτήματα, θέτει σε κίνδυνο τη θαλάσσια άγρια πανίδα και απειλεί τη βιωσιμότητα της αλιείας. Πιστεύω ακράδαντα ότι ο μόνος τρόπος για την εξάλειψή της διά παντός είναι η θέσπιση ξεκάθαρων κανόνων που δεν αφήνουν περιθώρια για ποικίλες ερμηνείες. Πρέπει να κλείσουμε τα πιθανά "παραθυράκια" και να απλοποιήσουμε τον έλεγχο και την επιβολή της νομοθεσίας από τις εθνικές αρχές. Αυτό θα συμβάλει τελικά στη διασφάλιση των βιοτικών πόρων των αλιέων που τηρούν τους κανόνες τα τελευταία χρόνια. Η απαγόρευση δίνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι δεν θα ανεχθούμε πλέον ανεύθυνες πρακτικές."
Επειδή η αλιεία με παρασυρόμενα δίχτυα πραγματοποιείται σε μεγάλη έκταση και πολλά από τα σκάφη που συμμετέχουν είναι μικρά, δεν είναι εύκολη η επιβολή των ισχυόντων κανονισμών. Αυτό όμως σημαίνει ότι η Ευρώπη δεν συμμορφώνεται με τις διεθνείς υποχρεώσεις της για περιορισμό της χρήσης διχτυών αυτού του είδους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να ελαχιστοποιήσει στο μέτρο του δυνατού τις συνέπειες που έχει η αλιεία στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Αναμένεται ότι η πλήρης απαγόρευση των παρασυρόμενων διχτυών θα διευκολύνει την επιβολή των κανόνων. Τέτοιου είδους απαγόρευση ισχύει ήδη στη Βαλτική Θάλασσα.
Ποιές είναι όμως οι συνέπειες για τους αλιείς;
Αλιεία με παρασυρόμενα δίχτυα πραγματοποιείται σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως στην Πορτογαλία, τη Σλοβενία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, η χρήση τους είναι εποχική ενώ ορισμένοι αλιείς τα χρησιμοποιούν μόλις μερικές εβδομάδες τον χρόνο.
Τα σκάφη που χρησιμοποιούν τέτοια δίχτυα έχουν, ως εκ τούτου, άδεια να χρησιμοποιούν και άλλον εξοπλισμό, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα παύσουν να λειτουργούν σε περίπτωση απαγόρευσης.
Χρύσα Τσιώτση
Δικηγόρος
[email protected]
