Τις παραμονές των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Σότσι, τον περασμένο μήνα, πολλοί διανοούμενοι στη Μόσχα προσπαθούσαν να δουν την καλή πλευρά της ζωής. Κάποιες φήμες όμως κυκλοφορούσαν ήδη ότι ο πρόεδρος Πούτιν ετοίμαζε κάποια επιθετική κίνηση και ότι μετά τους αγώνες «κάτι τρομερό θα συμβεί».
Με τα ρωσικά στρατεύματα να έχουν εισβάλει τώρα στην Κριμαία, εκείνες οι φήμες επαληθεύονται. Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες σημειώνουν ότι ο τρόπος με τον οποίο η Ρωσία κινήθηκε εναντίον του γείτονά της δείχνει ότι η επιχείρηση είχε προετοιμαστεί πολλές εβδομάδες πριν, με τη συμμετοχή και των μυστικών υπηρεσιών (FSB).
«Δεν οργανώνεις μια τέτοια επιχείρηση σε μια μέρα», λέει ο οικονομολόγος Γιόχαν Λίμπεκ, που υπηρέτησε ως αξιωματούχος της στρατιωτικής αντικατασκοπείας στις σουηδικές ένοπλες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. «Όλα αυτά ήταν προσχεδιασμένα ώστε να συμβούν αμέσως μετά το τέλος των Αγώνων».
Όταν ένοπλοι άγνωστης ταυτότητας κατέλαβαν την περασμένη εβδομάδα το κτίριο του περιφερειακού κοινοβουλίου της Κριμαίας, κανείς δεν καταλάβαινε τι ακριβώς είχε συμβεί. Μόλις το Σάββατο πρωί η κυβέρνηση της Μόσχας ξεκαθάρισε τα πράγματα, διευκρινίζοντας ότι στήριζε τον Σεργκέι Αξιόνοφ, τον νέο φιλορώσο πρωθυπουργό της Κριμαίας. Ο τελευταίος είχε ζητήσει τη βοήθεια της Μόσχας με το επιχείρημα ότι ένοπλοι από το Κίεβο είχαν επιχειρήσει να καταλάβουν το υπουργείο Εσωτερικών της Κριμαίας. Η τοπική αστυνομία και κάτοικοι δηλώνουν πλήρη άγνοια για το γεγονός αυτό. Ο Πούτιν, πάντως, έσπευσε να ζητήσει, και να λάβει, εξουσιοδότηση από το κοινοβούλιο για να στείλει στρατό στην Ουκρανία.
Την ίδια ώρα, ομάδες ρωσόφωνων στην ανατολική Ουκρανία οργάνωναν διαμαρτυρίες εναντίον της κεντρικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με πηγές που πρόσκεινται στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας, πράκτορες της FSB προετοίμαζαν εδώ και εβδομάδες στις ουκρανικές πόλεις αυτά που έλαβαν χώρα τελικά το Σαββατοκύριακο.
Ενας ξένος διπλωμάτης με έδρα τη Μόσχα, που χειρίζεται τις σχέσεις της χώρας του με τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας, πιστεύει ότι ρώσοι πράκτορες έλαβαν μέρος και στις διαδηλώσεις του Κιέβου, τόσο στο πλευρό των διαδηλωτών όσο και στο πλευρό των Μπερκούτ, των ουκρανικών ΜΑΤ. Ο στόχος τους ήταν να οδηγήσουν τα γεγονότα σε κλιμάκωση.
Αξιωματούχοι της ξένης αντικατασκοπείας έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Πούτιν είχε αποφασίσει πριν ακόμη από τους Ολυμπιακούς αγώνες να απομακρύνει τον Γιανουκόβιτς από την εξουσία, καθώς πίστευε ότι ο ουκρανός πρόεδρος οδηγούσε τη χώρα στη χρεοκοπία και ήταν ανίκανος να διατηρήσει το Κίεβο στη ρωσική σφαίρα επιρροής.
Οι Μπερκούτ έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στην πτώση του Γιανουκόβιτς, καθώς η αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων οδήγησε σε σκλήρυνση των διαδηλωτών.
«Η διείσδυση και ο έλεγχος των Μπερκούτ θα ήταν μια κλασική κίνηση της FSB», λέει ο Λίμπεκ. Μετά τη διάλυση του σώματος αυτού από τη νέα κυβέρνηση, οι Μπερκούτ πήγαν στην Κριμαία, όπου το ρωσικό προξενείο τούς μοίρασε ρωσικά διαβατήρια.
Με τη δύναμη αυτή στην Κριμαία, και φιλορωσικές πολιτοφυλακές να ελέγχουν την περιοχή, ήταν εύκολο για τις ειδικές δυνάμεις να καταλάβουν τα βασικά κυβερνητικά κτίρια και τα μεγάλα αεροδρόμια. Όλα αυτά συνοδεύτηκαν από μια τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης, που ξεπέρασε ακόμη και τις συνήθεις πρακτικές των ρωσικών μέσων ενημέρωσης. Πολλοί ρώσοι δημοσιογράφοι αντιλαμβάνονται τώρα γιατί ο ρώσος πρόεδρος αντικατέστησε λίγο πριν από τους Αγώνες δύο έγκυρους επικεφαλής κρατικών μέσων ενημέρωσης με δικούς του ανθρώπους.
Αξιωματούχοι της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής επισημαίνουν ότι η αντιπαράθεση ανάμεσα στους φιλελεύθερους και τους siloviki, δηλαδή τους αξιωματούχους που προέρχονται από τις μυστικές υπηρεσίες, μαινόταν στην κυβέρνηση της Μόσχας μέχρι πριν από λίγες ημέρες. Φαίνεται ότι επικράτησαν τελικά οι δεύτεροι. Και ότι ο Πούτιν πείστηκε πως η επιλογή της επιθετικής πολιτικής δεν θα συναντήσει μια σοβαρή αντίδραση από τη Δύση.
Σύμφωνα πάντως με τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, οι ουκρανοί ολιγάρχες έχουν αποφασίσει να υπερασπιστούν την πατρίδα τους σε περίπτωση ρωσικής εισβολής. Ανάλογη δήλωση έκανε δημοσίως ο Ρινάτ Αχμέτοφ, ο πιο πλούσιος άνθρωπος στη χώρα, που απασχολεί 300.000 Ουκρανούς. Αλλοι δύο επιχειρηματίες, οι δισεκατομμυριούχοι Ιγκόρ Κολομοϊσκι και Σέρχι Ταρούτα, δέχτηκαν την πρόταση της νέας ηγεσίας να τεθούν επικεφαλής των περιφερειακών κυβερνήσεων στο Ντνιπροπετρόφσκ και το Ντονέτσκ και να τις προετοιμάσουν για την περίπτωση εισβολής.
Πηγή: Financial Times
