Τους Ιρανούς ακτιβιστές Τζαφάρ Παναχί και Νασρίμ Σοτουντέχ επέλεξαν ως νικητές για τα Βραβεία Ζαχάρωφ του 2012 ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς και οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
"Η απονομή του Βραβείου Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης, στον σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί και τη δικηγόρο Νασρίμ Σοτουντέχ αποτελεί ένα μήνυμα αλληλεγγύης και αναγνώρισης σε μια γυναίκα και έναν άνδρα που δεν έχουν υποκύψει στον εκφοβισμό και που έχουν αποφασίσει να θέσουν την τύχη της χώρας τους πάνω από τη δική τους. Ελπίζω ειλικρινά να μπορέσουν να έρθουν στο Στρασβούργο το Δεκέμβριο για να παραλάβουν το βραβείο τους από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο", δήλωσε ο Πρόεδρος Σουλτς, μετά την ανακοίνωση των νικητών.
Η απονομή των βραβείων θα γίνει από τον ίδιο τον πρόεδρο Σουλτς σε πανηγυρική συνεδρίαση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο τον ερχόμενο Δεκέμβριο.
Η Νασρίμ Σοτουντέχ έχει γεννηθεί το 1963 και είναι Ιρανή δικηγόρος και ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχει εκπροσωπήσει ακτιβιστές της αντιπολίτευσης οι οποίοι φυλακίστηκαν μετά τις αμφιλεγόμενες ιρανικές προεδρικές εκλογές του Ιουνίου του 2009, ανηλίκους που αντιμετωπίζουν τη θανατική ποινή, γυναίκες και κρατουμένους συνείδησης.
Συνελήφθη το Σεπτέμβριο του 2010 με την κατηγορία της διάδοσης προπαγανδιστικών ιδεών και της συνωμοσίας σε βάρος του κράτους και κρατείται σε απομόνωση. Έχει δύο παιδιά και πρόσφατα ξεκίνησε απεργία πείνας διαμαρτυρόμενη για τις παρενοχλήσεις που δέχεται η οικογένειά της από το ιρανικό κράτος.
Ο Τζαφάρ Παναχί γεννήθηκε το 1960 και είναι Ιρανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός ταινιών. Η πρώτη διεθνής αναγνώριση ήρθε με την ταινία του "The White Balloon" που κέρδισε τη "Χρυσή Κάμερα" (Camera d'Or) στο Φεστιβάλ Καννών το 1995. Οι ταινίες του συχνά πραγματεύονται τη δύσκολη ζωή των παιδιών, των άπορων και των γυναικών στο Ιράν.
Συνελήφθη το Μάρτιο του 2010 και αργότερα καταδικάστηκε σε έξι χρόνια κάθειρξη και 20 χρόνια απαγόρευση εξόδου από τη χώρα αλλά και απαγόρευση να σκηνοθετεί ταινίες. Η τελευταία του ταινία "This is not a Film" μεταφέρθηκε λαθραία από το Ιράν στο Φεστιβάλ Καννών του 2011 σε ένα USB στικ, κρυμμένο μέσα σε ένα κέικ.
