Σύνταγμα για τους πολίτες γραμμένο από τους πολίτες. Αυτή είναι η φιλοσοφία του νέου Συντάγματος της Ισλανδίας που υπερψήφισε το 66% των πολιτών της χώρας. Πρόκειται για το πρώτο Σύνταγμα στον κόσμο που συντάχτηκε από τους πολίτες και το νέο Σύνταγμα της χώρας μετά την οικονομική κατάρρευση του 2008.
Το σύνολο σχεδόν του ισλανδικού λαού είχε ως αίτημα ένα πιο δίκαιο Σύνταγμα που θα αντικαταστήσει το Σύνταγμα του 1944 που ίσχυε μέχρι σήμερα στη χώρα.
Με νόμο που κατατέθηκε στην ισλανδική Βουλή το Νοέμβριο του 2009 και ενώ η χώρα προσπαθούσε να συνέλθει από το οικονομικό κραχ του 2008 εκλέχθηκε ένα 25μελες συμβούλιο το οποίο θα είχε την επιμέλεια και οι Ισλανδοί ξεκίνησαν να συντάσσουν το Σύνταγμα της χώρας τους. Η όλη διαδικασία έγινε μέσω διαδικτύου.
Μιλώντας για την εμπειρία της στο σχετικό ντοκυμαντέρ του Εξάντα με τίτλο “Μαθήματα από τους Βίκινγκς”, η 25χρονη Άστρος, που ήταν ένα από τα 25 μέλη του Συμβουλίου είπε: “είχαμε συσκέψεις των επιτροπών κάθε μέρα, από τις 10πμ ως τις 5μμ. Και δουλεύαμε ένα άρθρο κάθε φορά κοιτώντας πώς ήταν στη χώρα μας ως τις μέρες μας γράφαμε τα δικά μας άρθρα, που μετά δημοσιεύονταν στο ίντερνετ όπου το κοινό μπορούσε να σχολιάσει. Μετά κοιτούσαμε τα σχόλια και αν χρειαζόταν, διορθώναμε τα άρθρα, λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλια του κοινού.
Για μένα, είναι ένα βήμα προς το μέλλον. Πολλές πολιτικές αποφάσεις παίρνονται πίσω από κλειστές πόρτες και ο κόσμος δε ξέρει τί πραγματικά συμβαίνει. Νομίζω ότι το ίντερνετ ίσως είναι ένας τρόπος άμεσης δημοκρατίας στο μέλλον”.
Το νέο Σύνταγμα αποτελείται από 114 άρθρα. Το σχέδιο κατατέθηκε στο κοινοβούλιο. Και αυτό -με τη σειρά του- το “επέστρεψε” και πάλι στους πολίτες, θέτοντας το σε δημοψήφισμα.
Ενδεικτικά, στις προτάσεις του Συνταγματικού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανόταν η κήρυξη ως εθνική περιουσία των μη ιδιόκτητων φυσικών πόρων, καθώς επίσης αλλαγές στο εκλογικό σύστημα της χώρας.
Το 2008 η Ισλανδία κατέρρευσε υπό το βάρος ενός τραπεζικού συστήματος που είχε κυριολεκτικά διαλυθεί.
Σήμερα, τέσσερα μόλις χρόνια μετά, χωρίς κανένα πακέτο στήριξης, χωρίς βοήθεια από “φίλους” και “εταίρους” ήδη η οικονομία της χώρας καταγράφει σημάδια ανάπτυξης.
