Ενώ το βιοτικό μας επίπεδο ανεβαίνει διαρκώς σε σχέση με το παρελθόν, οι ώρες που εργαζόμαστε παραμένουν σταθερές - Από άγχος και κατάθλιψη πάσχει μεγάλη μερίδα των εργαζομένων σε Ευρώπη και ΗΠΑ.
"Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ώρες για τον εαυτό μας και οκτώ ώρες ανάπαυση". Αυτό ήταν το αίτημα της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων που έκανε συνέδριο στη Γενεύη το 1866. Σήμερα, θα περίμενε κανείς να ακούσει αυτό το αίτημα - έκκληση από ειδικούς ψυχικής υγείας, αριστερά κόμματα και πάντως σίγουρα όχι από τους Financial Times, τη γνωστή οικονομική εφημερίδα, έτσι δεν είναι;
Και όμως, Βρετανός αρθρογράφος της εφημερίδας συνέταξε ένα εκτενές άρθρο διεκδικώντας το δικαίωμα στην ξεκούραση και τον ελεύθερο χρόνο.
Ο αρθρογράφος συνδυάζει στο παράδειγμα του τους Βουσμάνους της ερήμου Καλαχάρι και το γνωστό οικονομολόγο Τζον Κέινς. Σε δοκίμιο του με τίτλο "Οικονομικές Δυνατότητες για τα Εγγόνια μας" (1930), ο Κέινς διατύπωσε δύο προβλέψεις: Η ύφεση θα αποδεικνυόταν μια πρόσκαιρη περίοδος προσαρμογής και ότι η ευημερία θα αυξανόταν για τις δύο ή και περισσότερες επόμενες γενιές. " Το βιοτικό επίπεδο σε εκατό χρόνια θα είναι τέσσερις ως οκτώ φορές υψηλότερο από το σημερινό" έλεγε. "Στις αρχές του 21ου αιώνα οι άνθρωποι θα εργάζονταν κατά μέσο όρο 15 ώρες την εβδομάδα".
Και ενώ όλοι οι οικονομικοί και κοινωνικοί δείκτες δικαιώνουν την πρώτη θέση του Κέινς, στη δεύτερη έπεσε έξω. Ο αριθμός των ωρών εργασίας τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Ευρώπη έχει αποδειχθεί τα τελευταία σαράντα χρόνια σταθερός: γύρω στις σαράντα την εβδομάδα ή λίγο περισσότερο. Όπως υποστηρίζει ο αρθρογράφος ως προς το δεύτερο αυτό σκέλος, η εξέλιξη δεν δείχνει να είναι ευθύγραμμη.
Κι εδώ είναι το παράδειγμα των Βουσμάνων που για πολλές χιλιετίες, ζούσαν αρμονικά με μια καλή διατροφή (2.500 θερμίδες την ημέρα), λίγη δουλειά (δύο με τρεις ώρες την ημέρα) και πολύ ελεύθερο χρόνο και σήμερα είναι μια μειονότητα που ζει καταπιεσμένοι, σε θύλακες, χωρίς καμία πολιτική ελευθερία και πολλές φορές στερούμενοι και τα απαραίτητα.
Πολλαπλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η υπέρμετρη εργασία οδηγεί σε κακό ύπνο, σε αδυναμία παρακολούθησης μιας συζήτησης το βράδυ και σε μια γενικευμένη απάθεια απέναντι στις οικογενειακές σχέσεις, το φαγητό και το σεξ. Οι άνθρωποι συνδέουν την εργασία με την κοινωνική τους θέση και τα χρήματα. Αν όμως δουλεύουν συνεχώς, πότε θα έχουν την ευκαιρία να χαρούν αυτά τα χρήματα;
"Το να φροντίζουμε τον εαυτό μας και τους άλλους, καταλήγει ο βρετανός αρθρογράφος, είναι άλλωστε κι αυτό ένα είδος δουλειάς" καταλήγει ο αρθρογράφος των FT στο λογικό αλλά... ανατρεπτικό ομολογουμένως άρθρο του.
