Τα χθεσινά αποτελέσματα σηματοδοτούν μια τεράστια ήττα για τις δύο κεντροδεξιές και κεντροαριστερές συσπειρώσεις
Σύμφωνα με το υπουργείο των Εσωτερικών στη Γαλλία, τα τελικά αποτελέσματα για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών διαμορφώνονται ως εξής: Εμανουέλ Μακρόν 23,75%, Μαρίν Λε Πεν 21,53%, Φρανσουά Φιγιόν 19,91%, Ζαν Λικ Μελανσόν 19,64%.
Παρότι ο Μακρόν, 39, είναι σχετικά άπειρος πολιτικά και δεν έχει εκλεγεί σε δημόσιο αξίωμα, οι νέες δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν χθες τον έδειχναν να κερδίζει άνετα την τελευταία μάχη με την 48χρονη Λεπέν.
Τα χθεσινά αποτελέσματα σηματοδοτούν μια τεράστια ήττα για τις δύο κεντροδεξιές και κεντροαριστερές συσπειρώσεις που έχουν καταδυναστεύσει τη γαλλική πολιτική για 60 χρόνια, ενώ επίσης μειώνουν και τις πιθανότητες να υπάρξει κλονισμός του κατεστημένου σε παρόμοιο μέγεθος με αυτό της Βρετανίας τον Ιούνιο πέρυσι όταν αποφάσισε να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή των Ηνωμένων Πολιτειών με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμ στην αμερικανική προεδρία.
Στην νικητήρια ομιλία του, ο Μακρόν είπε στους ψηφοφόρους του νεοσύστατου κινήματός του (Εμπρός!), "Σε ένα χρόνο, αλλάξαμε το πρόσωπο της γαλλικής πολιτικής". Συνεχίζοντας, είπε ότι εάν εκλεγεί θα φέρει νέα πρόσωπα και ταλέντα για να μεταμορφώσει ένα στάσιμο πολιτικό σύστημα.
Ομολογώντας την ήττα τους προτού ακόμα αρχίσουν να ανακοινώνονται οι καταμετρήσεις των ψήφων, οι αντίπαλοι συντηρητικοί και σοσιαλιστές υποψήφιοι προέτρεψαν τους ψηφοφόρους τους να στρέψουν τώρα τις προσπάθειές τους στην υποστήριξη του Μακρόν ώστε να εμποδίσουν στον δεύτερο γύρο κάθε προσπάθεια νίκης της Λεπέν, της οποίας οι θέσεις εναντίον της μετανάστευσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως δηλώνουν, θα αποβούν καταστροφικές για τη Γαλλία.
Μια δημοσκόπηση της εταιρείας Harris χθες έδειξε ότι ο Μακρόν θα κερδίσει τον δεύτερο γύρο με 64% προς 36%, ενώ παρόμοια πρόβλεψη έδωσε και μια δημοσκόπηση της Ipsos/Sopra Steria.
Καθώς οι επενδυτές ένιωσαν ανακούφιση για το αποτέλεσμα που αποτελούσε την καλύτερη αρκετών πιθανών προοπτικών, το ευρώ εκτοξεύθηκε κατά 2% στο 1,09395 δολάριο όταν άνοιξαν οι χρηματαγορές της Ασίας, προτού επιστρέψει πάλι στο επίπεδο του 1,0886. Είναι το υψηλότερο επίπεδο του ευρώ από τις 10 Νοεμβίου, την ημέρα μετά τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.
Σε μια μάχη που φαινόταν να πηγαίνει στήθος με στήθος έως το τελευταίο λεπτό, ο Μακρόν, φιλοευρωπαϊστής πρώην τραπεζικός και πρώην υπουργός οικονομίας ο οποίος ίδρυσε το δικό του κόμμα μόνο πριν από ένα χρόνο, πήρε 23,9% των καταμετρημένων ψήφων έναντι του 21,4% της Λεπέν, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, με 96% των ψήφων καταμετρημένες.
Λίγα δευτερόλεπτα αφότου βγήκαν οι πρώτες προβλέψεις, υποστηρικτές του Μακρόν σε συνεδριακό κέντρο του Παρισιού ξέσπασαν στον εθνικό ύμνο, τη Μασσαλιώτισσα. Πολλοί ήταν κάτω των 25 ετών, εκφράζοντας μέρος της απήχησης ενός άντρα που σκοπεύει να γίνει ο νεότερος ηγέτης της Γαλλίας από την εποχή του Ναπολέοντα.
"Πρόεδρος πατριωτών"
Έχοντας υπ' όψιν τις ομολογουμένως υπερεθνικές θέσεις της Λεπέν, ο Μακρόν είπε στο ακροατήριό του, "Θέλω να γίνω πρόεδρος των πατριωτών ενώπιον της απειλής από τους εθνικιστές".
Εάν κερδίσει, τον περιμένουν οι μεγαλύτερες προκλήσεις του, καθώς θα χρειαστεί να εξασφαλίσει μια λειτουργική κοινοβουλευτική πλειοψηφία για το νεαρό κόμμα του τον Ιούνιο, και τότε να ζητήσει ευρύτερη λαϊκή υποστήριξη για εργασιακές μεταρρθυμίσεις που θα αντιμετωπίσουν σθεναρή αντίσταση.
Απευθυνόμενος στις μελλοντικές μάχες, δήλωσε ότι θα προσπαθήσει να θέσει τέλος σε ένα σύστημα που "έχει αποδειχθεί ανίκανο να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της χώρας μας εδώ και 30 χρόνια".
"Από σήμερα θέλω να χτίσω μια πλειοψηφία για την κυβέρνηση και για μια νέα μεταμόρφωση. Θα αποτελείται από νέα πρόσωπα και νέο ταλέντο στην οποία κάθε άντρας και γυναίκα θα μπορούν να έχουν θέση", είπε.
Η Λεπέν, η οποία και εκείνη στοχεύει να αλλάξει την ιστορία ως πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Γαλλίας, ακολουθεί τα βήματα του πατέρα της, ο οποίος ίδρυσε το Εθνικό Μέτωπο και ο οποίος πέρασε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2002.
Ο Ζαν-Μαρί Λεπέν τελικά ηττήθηκε όταν οι ψηφοφόροι και από τη δεξιά και από την αριστερά συσπειρώθηκαν γύρω από τον συντηρητικό Ζακ Σιράκ για να αποκλείσουν ένα κόμμα του οποίου τις ακροδεξιές, αντιμεταναστευτικές θέσεις θεώρησαν δυσάρεστα ξενοφοβικές.
Η κόρη του έχει κάνει πολλά για να αμβλύνει την εικόνα του κόμματός της, και βρήκε ευρεία υποστήριξη μεταξύ των νεότερων ψηφοφόρων, προωθώντας τον εαυτό της ως ενάντια στο κατεστημένο, και υπέρμαχο των γάλλων εργατών και των συμφερόντων της Γαλλίας εναντίων των πολυεθνικών και της οικονομικά περιοριστικής ΕΕ.
"Το μεγάλο θέμα στις εκλογές αυτές είναι η ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση που θέτει τον πολιτισμό μας σε κίνδυνο", είπε στις πρώτες δηλώσεις της μετά τα αποτελέσματα.
Συνεχίζοντας, επιτέθηκε στις πολιτικές του Μακρόν, τον οποίο περιέγραψε ξανά ως "βασιλέα του χρήματος", σε μια προσπάθεια να κατακρίνει το παρελθόν του ως τραπεζικού επενδυτή. Οι θέσεις του πάνω στην απελευθέρωση της αγοράς, δήλωσε, θα οδηγήσουν σε αθέμιτο διεθνή ανταγωνισμό εναντίον των οικονομικών συμφερόντων της Γαλλίας, καθώς και σε μαζική εισροή μεταναστών και στην ελεύθερη κίνηση των τρομοκρατών.
Ωστόσο, με αρκετούς ηττημένους υποψηφίους να καλούν τους ψηφοφόρους τους να την εμποδίσουν, φαίνεται ότι η Λεπέν δεν θα αποφύγει παρόμοια μοίρα με αυτή του πατέρα της, όταν αντιμετωπίσει τον Μακρόν σε δύο εβδομάδες.
Ο ηττημένος σοσιαλιστής υποψήφιος Μπενουά Αμόν, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Μπερνάρ Καζνέβ και ο ηττημένος δεξιός υποψήφιος Φρανσουά Φιγιόν προέτρεψαν και οι τρεις του ψηφοφόρους τους να συσπειρωθούν γύρω από τον Μακρόν στον δεύτερο γύρο.
Στο Βερολίνο, ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ χαιρέτισε την επιτυχία του Μακρόν με tweet που ανάρτησε στο οποίο έγραφε, "Καλό που ο Εμανουέλ Μακρόν πέτυχε με την πολιτική του για μια δυνατή ΕΕ και μια κοινωνική οικονομία αγορών. Του ευχόμαστε τα καλύτερα για τις επόμενες δύο εβδομάδες".
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ εξέφρασε παρόμοιες ευχές για τον δεύτερο γύρο, είπε ο εκπρόσωπός του στις Βρυξέλλες.
Πικρή ήττα
Ήταν πικρή νύχτα για τον Φιγιόν, ο οποίος θεωρούνταν ότι θα κατακτούσε τα Ηλύσια εύκολα, έως ότου βλήθηκε τον Ιανουάριο από κατηγορίες ότι η σύζυγός του είχε πληρωθεί από το δημόσιο για ανύπαρκτη εργασία.
Ο Φιγιόν πήρε 19,9% των ψήφων στον πρώτο γύρο, και ο ακροαριστερός υποψήφιος Ζαν-Λικ Μελανσόν 19,5%.
"Αυτή η ήττα είναι δική μου και εναπόκειται αποκλειστικά σε εμένα να την υπομείνω", είπε ο Φιγιόν, 63, πρώην συντηρητικός πρωθυπουργός, σε συνέντευξη τύπου, προσθέτοντας ότι τώρα θα ψηφίσει τον Μακρόν.
Οι δύο πολιτικοί που απέμειναν για τον δεύτερο γύρο υποστηρίζουν πλήρως αντίθετες οικονομικές θέσεις για το μέλλον σε μια χώρα της οποίας η οικονομία υπολείπεται εκείνης των γειτόνων της, και όπου ένα τέταρτο των νέων είναι άνεργοι.
Τα μέτρα σταδιακής απελευθέρωσης της αγοράς του Μακρόν αναμένεται να χαιρετισθούν από τις παγκόσμιες χρηματοικονομικές αγορές, όπως και οι περικοπές στά έξοδα του κράτους και στις δημόσιες υπηρεσίες. Η Λεπέν θέλει να τυπώσει χρήματα για να χρηματοδοτήσει διευρυμένες ανάγκες κοινωνικής πρόνοιας και μειώσεις φόρων, να ξεφορτωθεί το ευρώ και πιθανώς να αποχωρήσει από την ΕΕ.
"Οι αγορές θα καθησυχάσουν ότι το τρομακτικό δίδυμο Λεπέν-Μελανσόν έχει αποφευχθεί στον δεύτερο γύρο ", είπε ο Ντιέγκο Ισκαρό, οικονομολόγος από την IHS Markit. "Ως εκ τούτου, αναμένουμε κάποια ανάκαμψη στις τιμές των γαλλικών ομολόγων, ενώ το ευρώ επίσης μπορεί να ωφεληθεί", είπε. "Ωστόσο, πολλά μπορούν να συμβούν σε δύο εβδομάδες και τα γαλλικά κεφάλαια θα βρεθούν υπό κάποια πίεση μέχρι να ολοκληρωθεί ο δεύτερος γύρος", πρόσθεσε.
Ο Τίμοθι Ας, οικονομολόγος στην εταιρεία διαχείρησης κεφαλαίων Bluebay, είπε ότι η νίκη του Τραμπ τον περασμένο Νοέμβριο αποτέλεσε σημείο καμπής για τους ψηφοφόρους που παίζουν το χαρτί της διαμαρτυρίας. "Παρ' όλο τον θόρυβο για την άνοδο του λαϊκισμού, 60% των ψηφοφόρων προτίμησαν κεντρώους υποψηφίους. (...) Σε έναν κόσμο που είναι ασταθής, προτιμούν να ακολουθήσουν αυτό που γνωρίζουν καλύτερα και προτιμούν να διακινδυνεύσουν λιγότερα (πράγματα)", είπε.