"Δεν είναι μια πολύ καλή συμφωνία, όμως ήμασταν υποχρεωμένοι να την συνάψουμε. Κανείς δεν είναι υπερήφανος" δήλωσε διπλωματική πηγή των Βρυξελλών
Καθώς μια ανθρωπιστική κρίση επαπειλείται στην Ελλάδα, όπου 46.000 μετανάστες είναι αποκλεισμένοι σε κακές συνθήκες μπροστά στη λεγόμενη "οδό των Βαλκανίων" που έχει πλέον κλείσει, η πίεση προς τους Ευρωπαίους για να βρουν επιτέλους μια λύση ήταν πολύ μεγάλη. Τελικά, την Παρασκευή το βράδυ, η ΕΕ και η Τουρκία συνήψαν μια χωρίς προηγούμενο και αμφιλεγόμενη συμφωνία με στόχο να μπει ένα τέλος στη ροή των μεταναστών προς την Ευρώπη, όμως η εφαρμογή της αναμένεται ότι θα είναι πολύ περίπλοκη.
Το βασικό μέτρο της, "προσωρινό και έκτακτο", προβλέπει την επιστροφή στην Τουρκία όλων των μεταναστών που θα φθάνουν από την Κυριακή στα ελληνικά νησιά, περιλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο, όπως των Σύρων που διαφεύγουν του πολέμου.
Για κάθε Σύρο που θα στέλνεται πίσω στην Τουρκία, οι Ευρωπαίοι δεσμεύθηκαν να "μετεγκαθιστούν" στην ΕΕ έναν άλλον Σύρο από την Τουρκία. Το ανώτατο όριο για τις μετεγκαταστάσεις αυτές θα είναι οι 72.000 θέσεις που προσφέρονται στην Ευρώπη.
Ορισμένα κράτη μέλη ήταν απρόθυμα μέχρι την τελευταία στιγμή, φοβούμενα ότι η επιστροφή στην Τουρκία ανθρώπων που ζητούν άσυλο είναι παράνομη ή δείχνοντας απροθυμία να κάνουν υπερβολικά πολλές παραχωρήσεις στην Τουρκία, η οποία κατηγορείται για αυταρχική παρέκκλιση.
"Δεν είναι μια πολύ καλή συμφωνία, όμως ήμασταν υποχρεωμένοι να την συνάψουμε. Κανείς δεν είναι υπερήφανος γι' αυτήν, όμως δεν έχουμε εναλλακτική", συνόψισε ένας διπλωμάτης.
Διαβάστε ΕΔΩ: Αυτά συμφώνησαν ΕΕ και Τουρκία για το προσφυγικό
Η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες δήλωσε χθες ότι "κρίσιμη" σημασία θα έχει ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστεί η συμφωνία ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβεβαίωσε πως ο μηχανισμός θα εφαρμοστεί με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Κάθε αιτών άσυλο που θα φθάνει από αύριο Κυριακή στις ελληνικές ακτές θα έχει το δικαίωμα η αίτησή του να εξετάζεται ατομικά καθώς και το δικαίωμα να προσφεύγει κατά της απόφασης για επιστροφή του.
"Μας περιμένει ένα ηράκλειο έργο", παραδέχθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Πράγματι θα πρέπει να οργανωθεί σε χρόνο ρεκόρ στα ελληνικά νησιά μια περίπλοκη επιχείρηση επιμελητείας.
Διαβάστε ΕΔΩ: Τσίπρας: Πετύχαμε το καλύτερο που μπορούσαμε να πετύχουμε
Τα ανταλλάγματα στην Τουρκία
Σε αντάλλαγμα, οι Ευρωπαίοι δέχθηκαν να επιταχύνουν τη διαδικασία της απελευθέρωσης των θεωρήσεων εισόδου για τους Τούρκους υπηκόους, υπογραμμίζοντας όμως ότι δεν θα υποχωρήσουν στα προαπαιτούμενα. Ξεπέρασαν επίσης τις ισχυρές επιφυλάξεις της Κύπρου ώστε να υποσχεθούν στην Τουρκία ότι θα ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο (για τα οικονομικά και τον προϋπολογισμό) στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
Στο οικονομικό τομέα, η ΕΕ δεσμεύεται να επιταχύνει την καταβολή μιας βοήθειας 3 δισεκ. ευρώ, την οποία έχει ήδη υποσχεθεί στην Τουρκία για τους 2,7 εκατ. πρόσφυγες που η χώρα αυτή έχει υποδεχθεί. Επίσης η ΕΕ άνοιξε την πόρτα για έναν νέο φάκελο με το ίδιο ποσό έως τα τέλη του 2018.
Μπροστά στις επικρίσεις, οι Ευρωπαίοι επανέλαβαν ότι χρειάζεται να δοθεί ένα ισχυρό σινιάλο για να "σπάσει το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών" στο Αιγαίο, όπου από την αρχή της χρονιάς περισσότεροι από 460 μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους από πνιγμό.
Η ΕΕ δήλωσε επίσης ότι είναι έτοιμη να αντιδράσει αν συγκεκριμενοποιηθεί κάποια μετακίνηση των μεταναστευτικών οδών προς τη Λιβύη ή τη Βουλγαρία. Πολλές χιλιάδες μετανάστες προερχόμενοι από τη Λιβύη διασώθηκαν μέσα σε τρεις ημέρες στη νότια Μεσόγειο, προκαλώντας φόβους για ένα νέο μέτωπο στη μεταναστευτική κρίση.
Σημαντικό βήμα χαρακτηρίζει την υπογραφή συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας το Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτήρισαν σημαντικό βήμα την συμφωνία στην οποία κατέληξαν η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία για την αναχαίτιση της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη και η Ουάσιγκτον δήλωσε έτοιμη να αυξήσει τη βοήθεια της προς τις χώρες που επηρεάζονται από τις προσφυγικές ροές.
"Συγχαίρουμε την υπογραφή της συμφωνίας διαβεβαιώνοντας πως όλοι οι πρόσφυγες αξίζουν να έχουν πρόσβαση στην προστασία ξεκαθαρίζοντας ότι η συμφωνία θα εφαρμοστεί σε πλήρη συμφωνία με το ευρωπαικό και το διεθνές δίκαιο".
