Η Συνθήκη Σένγκεν, γνωστή και ως Συμφωνία του Σένγκεν, είναι ένα ευρωπαϊκό σύμφωνο, ένα βήμα προς την κατάργηση των συνόρων εντός της ΕΕ, που έχει ως στόχο την ελεύθερη κυκλοφορία ατόμων εντός των κρατών που ορίζουν τη "επικράτεια" εφαρμογής της.
Οι πολίτες από τις χώρες μέλη μπορούν να ταξιδεύουν εντός του χώρου Σένγκεν μόνον με την ταυτότητα τους ή το διαβατήριο τους.
Η Συνθήκη υπεγράφη στις 14 Ιουνίου 1985 στην κωμόπολη Σένγκεν του Λουξεμβούργου, από όπου και πήρε το όνομα της. Ιδρυτικά μέλη ήταν 5 πέντε κράτη - μέλη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (τότε): Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο και Ολλανδία.
Η Ελλάδα εντάχθηκε στην Συνθήκη Σένγκεν το 1997.
Η Λειτουργία της Ζώνης Σένγκεν
- Το κύριο χαρακτηριστικό είναι η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα και η ενίσχυση των ελέγχων στα κοινά εξωτερικά σύνορα.
Άλλα χαρακτηριστικά της Συμφωνίας Σένγκεν είναι:
- Κοινοί κανόνες περί ασύλου
- Το δικαίωμα της αστυνομίας να καταδιώξει άτομα και έξω από τα σύνορα της χώρας
- Διαχωρισμός στα αεροδρόμια σε «πτήσεις εντός Σένγκεν» και «πτήσεις εκτός Σένγκεν»
- Κοινή λίστα χωρών των οποίων οι πολίτες χρειάζονται βίζα
- Δημιουργία του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν, το οποίο επιτρέπει σε αστυνομικά τμήματα να μοιράζονται κοινό τμήμα αρχείων καταζητούμενων και ανεπιθύμητων ανθρώπων καθώς και κλεμμένων αντικειμένων
- Κοινές προσπάθειες καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών
Δημόσια ασφάλεια και κεκτημένο: Μπορεί να καταργηθεί η Συνθήκη Σένγκεν;
Το κεκτημένο του Σένγκεν περιλαμβάνει μέτρα με τα οποία καταργείται ο έλεγχος στα εσωτερικά σύνορα των χωρών και ενισχύεται η ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το σημαντικότερο από τα μέτρα αυτά είναι η απαίτηση τα κράτη μέλη που έχουν εξωτερικά σύνορα της ΕΕ να είναι υπεύθυνα για να εξασφαλίζουν την πραγματοποίηση σωστών ελέγχων και την αποτελεσματική επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Συνεπώς, οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ πρέπει είναι αρκετά αυστηροί για την παρεμπόδιση της λαθρομετανάστευσης, του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων.
Σε περίπτωση σοβαρού κινδύνου για τη δημόσια πολιτική ή τη δημόσια ασφάλεια εξουσιοδοτείται κάθε κράτος μέλος να αποκαταστήσει προσωρινά τους ελέγχους στα σύνορά του εντός της Ζώνης Σένγκεν.
Τι ισχύει για υπηκόους τρίτων χωρών;
Για υπηκόους τρίτων χωρών (εκτός Σένγκεν) και προκειμένου να μπουν στην Ελλάδα (ή όποια άλλη χώρα - μέλος) απαιτείται διαβατήριο ή άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο που αναγνωρίζεται από τις διεθνείς συμβάσεις, συνοδευόμενο από θεώρηση εισόδου (ViSA). Η θεώρηση εισόδου χορηγείται από την προξενική αρχή, στην οποία υπάγεται ο τόπος κατοικίας του υπηκόου τρίτης χώρας, αφού ληφθούν υπόψη λόγοι που αφορούν ιδίως στη δημόσια τάξη, στην ασφάλεια της χώρας και στη δημόσια υγεία.
Υπήκοοι τρίτων χωρών, που δεν έχουν υποχρέωση θεώρησης εισόδου, επιτρέπεται να εισέρχονται και να παραμένουν στην Ελληνική Επικράτεια μέχρι τρεις μήνες συνολικά ή τμηματικά εντός διαστήματος έξι μηνών από την ημερομηνία της πρώτης εισόδου.
Από τις 11 Οκτωβρίου 2011 τέθηκε λειτουργεί το νέο πληροφοριακό σύστημα θεωρήσεων Σένγκεν (ViS). Το ViS (Visa information System) επιτρέπει στα κράτη εντός Σένγκεν να ανταλλάσσουν δεδομένα σχετικά με τη θεώρηση ταξιδιωτικών εγγράφων, καθώς επίσης συνδέει τα προξενεία των χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης με όλα τα σημεία συνοριακού ελέγχου των κρατών μελών του Σένγκεν.
Το ViS ξεκίνησε από τη Βόρεια Αφρική και θα επεκταθεί σταδιακά στη Μέση Ανατολή (Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανο και Συρία) και στις χώρες του Κόλπου (Αφγανιστάν, Μπαχρέιν, Ιράν, Ιράκ, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Υεμένη).
Από ποια κράτη εκτός Σένγκεν οι πολίτες δεν χρειάζονται VISA για να ταξιδέψουν εντός της ζώνης;
Η Ελλάδα και τα λοιπά κράτη Σένγκεν, που εφαρμόζουν πλήρως τις διατάξεις της Συνθήκης Σένγκεν και το σχετικό κοινοτικό κεκτημένο σε ότι αφορά θεωρήσεις βραχείας διαρκείας (διαμονή έως 90 ημέρες, ανά εξάμηνο [180 ημέρες] στο χώρο Σένγκεν) δεν απαιτούν θεώρηση για τους κατόχους κοινών διαβατηρίων των κατωτέρω κρατών:
Αγία Έδρα (Βατικανό), Άγιος Μαρίνος, Ανδόρα, Αντίγκουα & Μπαρμπούντα, Αργεντινή, Αυστραλία, Βενεζουέλα, Βραζιλία, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ισραήλ, Καναδάς, Κόστα Ρίκα, Κροατία, Μαλαισία, Μαυρίκιος, Μεξικό, Μονακό, Μπαρμπάντος, Μπαχάμες, Μπρουνέϊ, Νέα Ζηλανδία, Νικαράγουα, Νότιος Κορέα, Ονδούρα, Ουρουγουάη, Παναμάς, Παραγουάη, Σεϋχέλλες, Σιγκαπούρη, Χιλή
Τι ισχύει όταν απαιτείται VISA; Τι να προσέξετε ως ταξιδιώτες;
Η εξέταση του αιτήματος για την έκδοση βίζας (αίτηση) ξεκινάει με την προσκόμιση του πλήρους πακέτου εγγράφων από τον αιτούντα ή το νόμιμο αντιπρόσωπο του (ακόμα και εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο του νομικού προσώπου, ή του ιδιώτη που έχει την αντίστοιχη εξουσιοδότηση). Η απουσία ακόμα κι ενός εγγράφου συνιστά αιτία για την άρνηση εξέτασης της αίτησης και την επιστροφή των εγγράφων.
Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις η Πρεσβεία ή το Γενικό Προξενείο είναι δυνατόν να απαιτήσουν συμπληρωματικά έγγραφα ή στοιχεία. Εάν αυτό κριθεί απαραίτητο, ένα αρμόδιο πρόσωπο της Πρεσβείας ή του Γενικού Προξενείου μπορεί να καλέσει αυτοπροσώπως τον αιτούντα για ατομική συνέντευξη με σκοπό τη διευκρίνηση λεπτομερειών σχετικά με τα προσκομισθέντα έγγραφα και το επικείμενο ταξίδι
Οι περισσότερες χώρες εκτός Ευρώπης απαιτούν βίζα για την είσοδό σας στη χώρα. Η απόκτηση βίζας είναι συνήθως μια απλή διαδικασία και δεν θα χρειαστεί τίποτα παραπάνω από μια ή δυο φωτογραφίες και συνήθως μέχρι μια εβδομάδα αναμονή. Τις περισσότερες φορές η βίζα θα έχει ισχύ για παραμονή 30 ημερών στη χώρα. Αν θέλετε να μείνετε περισσότερο πληροφορηθείτε από την πρεσβεία αν χορηγεί βίζες μεγαλύτερης διάρκειας ή πως μπορείτε να πάρετε παράταση. Οι βίζες δεν ισχύουν για πολλαπλές εισόδους & εξόδους από τη χώρα εκτός αν αναγράφεται ρητά.
Αν το δρομολόγιό σας προβλέπει την προσωρινή έξοδο από τη χώρα και την είσοδό σας για δεύτερη φορά, ζητήστε από την πρεσβεία μια βίζα πολλαπλών εισόδων/εξόδων.
Βεβαιωθείτε επίσης από πότε ισχύει η βίζα γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις, η βίζα ισχύει από την ημερομηνία έκδοσής της και όχι από την ημερομηνία εισόδου στη χώρα.
Ορισμένες χώρες μπορεί να μην έχουν καθόλου αντιπροσώπευση στην Ελλάδα. Σε αυτή την περίπτωση, επικοινωνήστε τηλεφωνικά με την πλησιέστερη πρεσβεία σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα και κατόπιν συνεννόησης στείλτε το διαβατήριο σας με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (αίτηση, φωτογραφίες κλπ) στην πρεσβεία στο εξωτερικό. Τα χρήματα για την απόκτηση της βίζας μπορείτε να τα καταθέσετε σε κάποιο λογαριασμό.
Καλό είναι να επικοινωνήσετε με περισσότερες από μια πρεσβείες σε διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες και να επιλέξετε με ποιά μπορείτε να έχετε καλύτερη επικοινωνία. Οι τιμές για τη ίδια βίζα διαφέρουν ανάλογα από ποια χώρα θα την εκδώσετε.
Τέλος μια άλλη εναλλακτική είναι, αν διασχίζετε περισσότερες από μια χώρες, να αποκτήσετε βίζα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού σας από γειτονική χώρα. Θα πρέπει να έχετε τον απαιτούμενο χρόνο στη διάθεσή σας και να έχετε επικοινωνήσει προηγουμένως με τις αρμόδιες αρχές για να μη βρεθείτε προ εκπλήξεων.
Μερικές "δύσκολες χώρες" όπως το Ουζμπεκιστάν, η Κιργιζία κ.α. απαιτούν να ταξιδεύετε με οργανωμένο γκρουπ ή να έχετε τα εισιτήρια επιστροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια ταξιδιωτικών γραφείων στην Αθήνα, ή τη βοήθεια της εθνικής τους αεροπορικής εταιρίας. Βέβαια το σχετικό κόστος θα πρέπει να το πληροφορηθείτε εκ των προτέρων, προς αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων.
Γενικά συνιστάται να αρχίσετε έγκαιρα τη διαδικασία για την έκδοση visa προκειμένου να είστε σίγουροι ότι το ταξίδι σας δεν θα ματαιωθεί εξαιτίας της γραφειοκρατίας.
Με πληροφορίες από Wikipedia και EuComission