«Συμφωνήσαμε» δήλωσαν ο Τούρκος πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου και οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που δόθηκε με το τέλος της συνόδου κορυφής της ΕΕ με την Τουρκία.
Οι δυο πλευρές συμφώνησαν η Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει με κονδύλια 3 δισ. ευρώ την Τουρκία προκειμένου εκείνη να ελέγξει τα σύνορά της και να συγκρατήσει τα κύματα των προσφύγων που περνούν από την τουρκική επικράτεια στο ευρωπαϊκό έδαφος. Το ποσό αυτό είναι ένας συμβιβασμός μεταξύ των απαιτήσεων της Τουρκίας για 3 δισ. ετησίως και της ΕΕ που ήθελε να δώσει το ποσό αυτό σε βάθος 2 ετών.
Και το οικονομικό αντάλλαγμα, δεν είναι το μόνο. Η Τουρκία ζήτησε και επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τη διοργάνωση δυο συνόδων ΕΕ - Τουρκίας το χρόνο. Και τα αιτήματα ικανοποιήθηκαν.
«Συμφωνήσαμε ότι η διαδικασία πρόσβασης (της Τουρκίας) πρέπει να επανενεργοποιηθεί» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ. Όπως υπογράμμισε πάντως ο Τουσκ, "κύριος στόχος μας ήταν η ανάσχεση των ροών μεταναστών στην Ευρώπη" και όχι η προσέγγιση Τουρκίας και ΕΕ. Εξάλλου, σε μια συγκυρία τόσο τεταμμένων ρωσο-τουρκικών σχέσεων, οι Βρυξέλλες δεν θα ήθελαν μια στάση που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μεροληπτική από τη Μόσχα.
"Πρέπει να επιτύχουμε αποτελέσματα κυρίως στον έλεγχο της ροής των παράνομων μεταναστών" αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν της συνόδου. "Και οι δυο πλευρές, όπως συμφωνήθηκε, και με άμεσο αποτέλεσμα θα ενισχύσουν την ενεργό συνεργασία τους στο θέμα των μεταναστών που δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας και θα αποτραπεί η μετακίνηση τους σε Τουρκία και ΕΕ... και στην επανεισδοχή μεταναστών που δεν χρειάζονται διεθνή προστασία στις χώρες από τις οποίες προέρχονται" τονίζεται στο ανακοινωθέν, ένας σαφής διαχωρισμός των προσφύγων από τη Συρία και των μεταναστών από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν ή άλλες χώρες.
«Θα ελέγξουμε με κάθε ακρίβεια τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθούν αυτά τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ» υποσχέθηκε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Το κοινό σχέδιο δράσης «που ενεργοποιήθηκε» σήμερα με την Τουρκία «θέτει σε εφαρμογή ένα ξεκάθαρο σχέδιο με στόχο την ταχεία αποκατάσταση της τάξης στα κοινά μας σύνορα» τόνισε ο Τουσκ και διαβεβαίωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση «δεν ανέμενε από κανέναν να φυλάσσει τα σύνορά της» για λογαριασμό της.
Ως αντάλλαγμα, «η διαδικασία εισδοχής (της Τουρκίας) πρέπει να επανεργοποιηθεί» προσέθεσε ο ίδιος επιβεβαιώνοντας ότι το Κεφάλαιο 17 των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα ανοίξει.
Ως προς το θέμα της βίζας, ο πρόεδρος της Επιτροπής ανέφερε ότι θα προωθηθεί η διαδικασία μελέτης του θέματος και ότι μια πρώτη έκθεση της Επιτροπής θα παρουσιαστεί την άνοιξη του 2016 για να μπορέσει ενδεχομένως να τεθεί σε εφαρμογή το φθινόπωρο του 2016. Εμμέσως πλην σαφώς πάντως, κατέστησε σαφές ότι το θέμα της βίζας εξαρτάται από την πολιτική που θα τηρήσει η Τουρκία στην ανάσχεση των προσφυγικών ροών και στην εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής με την ΕΕ.
Ο Ζ. Κ. Γιουνκέρ επισήμανε ωστόσο ότι η ΕΕ δεν μπορεί να παραβλέψει τα προβλήματα που υπάρχουν με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία καθώς επίσης και το ζήτημα της ελευθερίας του Τύπου. Δήλωσε, επίσης, αισιόδοξος ότι μπορεί να υπάρξει βελτίωση των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία, δεδομένου ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας που θα οδηγήσει στην επίλυση του Κυπριακού προβλήματος.
