Είναι γνωστός ως Χουάν Κάρλος ο Α', αλλά το πλήρες όνομά του είναι Juan Carlos Alfonso Víctor María de Borbón y Borbón-Dos Sicilias. Εκτός του οικοσήμου του Οίκου των Βουρβόνων και του Οίκου των Βουρβόνων-Δύο Σικελιών, φέρει επιπλέον τον τίτλο του "Βασιλιά της Ιερουσαλήμ" και του "Αυτοκράτορα του Βυζαντίου".
Γεννημένος στην Ιταλία και, συγκεκριμένα, στη Ρώμη, στις 5 Ιανουαρίου του 1938, είναι γιος του Χουάν των Βουρβώνων, εγγονός του Βασιλιά της Ισπανίας Αλφόνσου ΙΓ΄ και τρισέγγονος της Βασίλισσας Βικτωρίας του Ηνωμένου Βασιλείου. Είναι απόγονος από την πλευρά του πατέρα του, του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄ της Γαλλίας. Μητέρα του είναι η Μαρία Μερθέδες των Βουρβώνων των δύο Σικελιών, του Οίκου των Βουρβώνων των δύο Σικελιών, επίσης απόγονος του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄ της Γαλλίας.
Το 1962 παντρεύτηκε την πριγκίπισσα της Ελλάδας, Σοφία, πρωτότοκη κόρη του βασιλιά Παύλου και της βασίλισσας Φρειδερίκης, του ελληνικού θρόνου.
Η οικογένεια του Χουάν Κάρλος έζησε εξόριστη στην Πορτογαλία για πολλά χρόνια, κατά τη δικτατορία του Φράνκο.
Όμως, το 1948, ο Φράνκο επέτρεψε στο Χουάν Κάρλος να επιστρέψει στην Ισπανία και να σπουδάσει εκεί. Το 1957, πέρασε τη στρατιωτική του εκπαίδευση στον ισπανικό στρατό, στη Σαραγόσα.
Το 1956 πέθανε ο νεότερος αδερφός του, ινφάντης Αλφόνσο, από σφαίρα όπλου στο Εστορίλ της Πορτογαλίας. Η επίσημη εκδοχή είναι ατύχημα, όμως είναι αβέβαιο αν τράβηξε τη σκανδάλη ο Αλφόνσο ή ο Χουάν Κάρλος.
Ο πατέρας του Χουάν Κάρλος, Χουάν ντε Μπορμπόν, ήταν φανατικός πολέμιος του καθεστώτος του Φράνκο. Το ποιος θα ήταν, όμως, ο διάδοχος του ισπανικού θρόνου, ήταν καθαρά απόφαση του καθεστώτος.
Παρά τις σκέψεις περί κατάργησης της μοναρχίας, ο Φράνκο αποφάσισε να ορίσει ως διάδοχο του θρόνου το Χουάν Κάρλος, παρακάμπτοντας τον πατέρα του. Του απομενήθηκε ο τίτλος "Πρίγκιπας της Ισπανίας" και όχι "Πρίγκιπας της Αστούριας", που έχουν πάντα οι Διάδοχοι του Ισπανικού Θρόνου.
Στις 30 Οκτωβρίου του 1975, ο ετοιμοθάνατος δικτάτορας Φράνκο όρισε το Χουάν Κάρλος προσωρινό Αρχηγό Κράτους. Δύο ημέρες μετά το θάνατο του δικτάτορα, στις 22 Νοεμβρίου 1975, ο Χουάν Κάρλος ανακηρύχθηκε Βασιλιάς, βάσει του νόμου της διαδοχής, που είχε συντάξει ο Φράνκο. Ο Ισπανός βασιλέας αποκατέστησε τη δημοκρατία στη χώρα του και διόρισε πρωθυπουργό τον Αδόλφο Σουάρεθ.
Οι πρώτες δημοκρατικές εκλογές διεξήχθησαν στη χώρα στις 15 Ιουνίου του 1977 και ένα νέο Σύνταγμα σχεδιάστηκε το 1978.
Γενικά, ο Χουάν Κάρλος χαίρει μεγάλης αποδοχής από τον ισπανικό λαό, καθώς θεωρείται καθοριστική η συμβολή του στη μετάβαση στη δημοκρατία.
Τον Ιούλιο του 2000, ο Χουάν Κάρλος διέφυγε απόπειρα δολοφονίας του, με δράστη το Χουάν Μαρία Φερνάντεθ ι Κρον, ο οποίος είχε αποπειραθεί να δολοφονήσει επίσης τον Πάπα Ιωάννη Παύλο το Δεύτερο.
Τα τελευταία χρόνια, πάντως, το ισπανικό στέμμα κλονίζεται από αλλεπάλληλα σκάνδαλα διαφθοράς, ενώ και η προσωπική ζωή και επιλογές του απερχόμενου βασιλιά της Ισπανίας έχουν μειώσει ιδιαίτερα την απήχηση, που έχει στον ισπανικό λαό.
Πάντως, δημοσκοπήσεις, που γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έχουν δείξει ότι οι Ισπανοί δεν επιθυμούν το Χουάν Κάρλος προσωπικά, ενώ ο θεσμός της βασιλείας, αν και μάλλον τυπικός πλέον, παραμένει δημοφιλής στην πλειοψηφία των Ισπανών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας 4ετίας, περίπου το 75% των Ισπανών πολιτών κατατάσσουν τη μοναρχία πάνω από κάθε άλλο δημόσιο θεσμό στη χώρα.
Εξάλλου, η Ελληνίδα πριγκίπισσα και βασίλισσα της Ισπανίας, Σοφία, είναι ιδιαίτερα αγαπητή στον ισπανικό λαό και λέγεται ότι είναι αυτή, που για δεκαετίες έσωζε την "υπόληψη" του ισπανικού στέμματος.
