Οι πιο σινεφίλ ίσως θυμούνται μια εκπληκτική ταινία που είχε προβληθεί προ κάποιων ετών με τον τίτλο "Die Welle" (Το Κύμα). Εν ολίγοις, θέμα της ήταν η διάδοση του νεοναζισμού και πως αυτό μπορεί να πάρει διαστάσεις παλιρροϊκού κύματος και μάλιστα χωρίς να το καταλάβουν οι άνθρωποι που τον υιοθετούν γιατί "μιλά" στο θυμικό και όχι στη λογική τους.
Οι ειδικοί αναλυτές συμφωνούν ότι στις πρώτες ευρωεκλογές μετά την οικονομική κρίση η αβεβαιότητα, η λιτότητα, τα πιεστικά μέτρα, ο φόβος, η ανασφάλεια θα εκφραστούν με ένα υψηλό ποσοστό προς τα ευρωσκεπτικιστικά και κυρίως τα ακροδεξιά κόμματα. Το Κύμα θα φουσκώσει λοιπόν;
Χθες, 22 Μαΐου, Ολλανδία και Μεγάλη Βρετανία προσήλθαν στις ευρωκάλπες. Τα αποτελέσματα δεν ανακοινώθηκαν, θα ανακοινωθούν την Κυριακή με αυτά των υπόλοιπων 27 χωρών της Ε.Ε.
Όμως υπάρχουν κάποια πρώτα exit polls. Για την ώρα, από τις 2 χώρες αυτές προκύπτει ότι:
Το κόμμα του Wilders είχε στόχο να συνεργαστεί με το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία (Το Εθνικό Μέτωπο). Η Λεπέν φαίνεται επίσης στις δημοσκοπήσεις να κερδίζει μεγάλο ποσοστό.
Αναλυτές που επικαλείται το express.co.uk, εκτιμούν ότι τα ακροδεξιά κόμματα θα συγκεντρώσουν ποσοστό μεγαλύτερο του 30% συνολικά, σε όλες τις χώρες. Το αντίστοιχο ποσοστό στις τελευταίες ερυωεκλογές ήταν κατά τι μικρότερο του 20%.
Το think tank, Open Europe, δημοσίευσε έκθεση - εκτίμηση για τη νέα σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου όπου δείχνει ότι τα αντιευρωπαϊκά κόμματα (διαφόρων μορφών και ατζέντας), ενδέχεται να λάβουν περίπου το 31% των ψήφων (δηλαδή 1 στους 3 Ευρωπαίους θα τα ψηφίσει), έναντι περίπου 25% που ήταν στις ευρωεκλογές του 2009.
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι τα αντιευρωπαϊκά - ευρωσκεπτικιστικά κόμματα δεν έπεται ότι είναι και ακροδεξιά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του OpenWatch, από τα 25 αντι - ευρωπαϊκά μπλοκ που "κατεβαίνουν" στις ευρωεκλογές, τα 16 έχουν ευρωσκεπτικιστική ατζέντα, τα 11 έχουν αιτήματα μείωσης της ροής των μεταναστών προς την Ε.Ε. και τις χώρες μεμονωμένα ενώ τα 9 εξ αυτών έχουν εμπλακεί σε νεο-ναζιστικές "αντιμαχίες και ρητορικές".
Τα αίτια ανόδου των κομμάτων αυτών είναι πολλά. Και σίγουρα η ανασφάλεια που προκάλεσε η κρίση είναι ένα από τα πιο βασικά. Ένας επιπλέον παράγοντας είναι βεβαίως και η εικόνα της Ε.Ε. στους πολίτες της: ένα ογκώδες, υδροκέφαλο κατασκεύμασμα εξαιρετικά απόμακρο και απομακρυσμένο. Οι πολλές (πραγματικά πολλές φορές) που η Ε.Ε. απέτυχε να αντιδράσει ενιαία και αποτελεσματικά σε μια κρίση (την οικονομική, την περίπτωση της Ελλάδας, την πρόσφατη περίπτωση με τη Ρωσία, το φυσικό αέριο κ.ό.κ.) είναι μοιραίο να θέτουν υπό αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη της Ένωσης.
Το πολιτικό στοίχημα της αναμόρφωσης που πρέπει να κερδίσει η Ε.Ε. είναι σαφές.
Καθένας από εμάς όμως πιθανόν πρέπει επίσης να βάλει κάποια τέτοια στοιχήματα με τον εαυτό του. Ή έστω να σκεφτεί λίγο. Αν μη τι άλλο οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι οι πραγματικές δημοκρατικές διαδικασίες είναι πάρα πολύ αργές και αποδίδουν σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου.
Και παρά την αναντίρρητη ανικανότητα ή ολιγωρία πολλών ηγετών, το να αφήσουμε να μας παρασύρει το "Κύμα", θα πρέπει να ξέρουμε ότι δεν είναι μια εύκολα αναστρέψιμη πορεία...
Της Λήδας Δεληγιάννη
Με πληροφορίες από: Reuters, OpenEurope, OpenWatch, Wikipedia
