Γιατί και πότε ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις στην Ουκρανία;
Τον περασμένο Νοέμβριο, όταν ο πρόεδρος της χώρας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, υπαναχώρησε και δεν υπέγραψε εμπορική και ενεργειακή συμφωνία συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πολλοί είδαν στην υποχώρηση αυτή δάκτυλο της Ρωσίας, καθώς - σχεδόν αμέσως - ο Γιανουκόβιτς μετέβη στη Ρωσία για συνομιλίες με τον πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν. Ο Πούτιν υποσχέθηκε δάνειο 15 δισ. δολαρίων για τη στήριξη της Ουκρανίας και μείωση των τιμών του φυσικού αερίου σαν "επιβράβευση" για την επιλογή της να επαναπροσεγγίσει τη Ρωσία.
Ήταν από την αρχή βίαιες οι διαδηλώσεις;
Όχι. Τον κύκλο της βίας πυροδότησε η άγρια καταστολή μιας φοιτητικής διαδήλωσης στις 30 Νοεμβρίου από την ουκρανική αστυνομία. Έκτοτε, τα επεισόδια έγιναν πιο βίαια. Παρουσίασαν και φάσεις ύφεσης, όμως τα τελευταία δυο εικοσιτετράωρα είναι τα βιαιότερα στη μετα- σοβιετική ιστορία της χώρας.
Τι ζητούν οι διαδηλωτές από το Γιανουκόβιτς;
Αρχικά, το αίτημα ήταν να υπογραφεί η συμφωνία με την Ε.Ε. Πλέον, οι αντικυβερνητικοί θεωρούν κόκκινη γραμμή την παραίτηση Γιανουκόβιτς και απαιτούν προκήρυξη εκλογών.
Ποιοι είναι οι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές στην Ουκρανία;
Κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια ποιοι βρίσκονται πίσω από τις βίαιες διαδηλώσεις. Το σίγουρο είναι πως δεν πρόκειται για μια ομοιογενή ομάδα ανθρώπων. Μεταξύ των διαδηλωτών, μεγάλη μερίδα κατέχουν αυτοί, οι οποίοι στηρίζουν τη φιλο-ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Όμως, δεν είναι μόνον αυτοί. Στο κίνημα, έχουν παρεισφρήσει πολλοί ακροδεξιοί, πολιτικά οργανωμένοι ή μη. Ο λεγόμενος "Δεξιός Τομέας", ένας σκληρός πυρήνας των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, έχει έντονα εθνικιστικές καταβολές.
Τι στάση κρατά η Ρωσία;
Στηρίζει τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς. Έχει καταγγείλει τις διαδηλώσεις ως απόπειρα πραξικοπήματος. Υποστηρίζει ότι οι διαδηλωτές θα πρέπει να προσέλθουν σε διάλογο με τις αρχές. Παράλληλα, έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους προς την Ε.Ε. αλλά και τις ΗΠΑ "να μην ανακατεύονται στις εσωτερικές υποθέσεις της Ουκρανίας".
Τι στάση κρατά η Ε.Ε.;
Αρχικά, είχε καλέσει το Γιανουκόβιτς σε διάλογο. Πλέον, έχει καταδικάσει ανοικτά τη βία και έχει αποφασίσει να επιβάλλει κυρώσεις "σε όποιον ευθύνεται για το αιματοκύλισμα". Ωστόσο, αποφεύγει να αποδώσει την ευθύνη αποκλειστικά στον Ουκρανό πρόεδρο. Σαφώς και οι Βρυξέλλες έχουν συμφέρον από τη σύναψη συμφωνίας με το Κίεβο, καθώς - σε μεγάλο βαθμό - το φυσικό αέριο και τα καύσιμα, που καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης, "ρέουν" από τις στρόφιγγες της Ουκρανίας.
Τι στάση κρατούν οι ΗΠΑ;
Εναρμονίζονται με τις θέσεις της Ε.Ε., ενώ συζητούν επίσης την επιβολή κυρώσεων προς το Κίεβο. Πάντως, ενδεικτικό του πόσο θεωρεί - τουλάχιστον η κοινή γνώμη - ότι με κάποιο τρόπο εμπλέκονται οι ΗΠΑ στην κρίση στην Ουκρανία, ήταν η δήλωση, που έκανε ο Μπαράκ Ομπάμα στις 19 Φεβρουαρίου, ότι η κρίση στην Ουκρανία ή αυτή στη Συρία δεν είναι απόρροια ενός "νέου Ψυχρού Πολέμου μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον".
