Zip, unzip, compress, mp3...Γνωστές λίγο-πολύ σε όλους μας οι λέξεις αυτές από την τεχνολογία των υπολογιστών.
Και όμως, η τεχνική της συμπίεσης δεδομένων είναι γνωστή εδώ και εκατομμύρια χρόνια στον άνθρωπο. Όχι, δεν μιλάμε για έναν εξαιρετικά προηγμένο πολιτισμό του παρελθόντος, που καταστράφηκε (βλ. θρύλους για την Ατλαντίδα), αλλά για τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Νέα επιστημονική μελέτη δείχνει ότι το οπτικό μας σύστημα (μάτια και οπτικός φλοιός του εγκεφάλου) συμπιέζει τις πληροφορίες από τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, πετά τις περιττές και κρατά μόνον τις διαφορές ανάμεσα σε διαδοχικές εικόνες που αντικρύζουμε.
Παλαιότερες επιστημονικές μελέτες είχαν δείξει ότι ήδη από τους αμφιβληστροειδείς των ματιών μας ξεκινά η διαδικασία της συμπίεσης των οπτικών πληροφοριών. Να σημειωθεί ότι οι αμφιβληστροειδείς θεωρούνται επέκταση των εγκεφαλικών νευρώνων.
Σε πείραμα που έκαναν επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Ρουρ στη Γερμανία, με γάτες προέβαλαν εικόνες. Κάθε εικόνα εμφανιζόταν σε δύο εκδοχές -μια κανονική και μια δεύτερη από την οποία είχαν αφαιρεθεί συγκεκριμένα στοιχεία, όπως οι κάθετες ή οι οριζόντιες γραμμές.
Οι επιστήμονες κατέγραφαν τις αντιδράσεις των νευρώνων στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου τους.
Όταν οι εικόνες προβάλλονταν με υψηλές ταχύτητες (κάθε 30 χιλιοστά του δευτερολέπτου) τότε τα εγκεφαλικά κύτταρα έδειχναν να καταγράφουν το σύνολο των πληροφοριών για κάθε εικόνα.
Όταν όμως οι εικόνες εναλλάσσονταν πιο αργά, κάθε 100 millisecond, οι νευρώνες ενεργοποιούσαν ένα είδος αλγόριθμου συμπίεσης, οι νευρώνες έδειχναν να καταγράφουν μόνο τα στοιχεία που έλειπαν, δηλαδή τις διαφορές ανάμεσα στις εικόνες.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, όταν αλλάζει απότομα μια εικόνα τότε ο εγκέφαλος μας λαμβάνει ένα μήνυμα, κάτι σαν σήμα σφάλματος το οποίο δείχνει το πώς μια νέα εικόνα διαφέρει από την προηγούμενη.
Όπως λένε χαρακτηριστικά οι μελετητές "ο εγκέφαλος κοιτάζει μόνιμα προς το μέλλον και συγκρίνει τα εισερχόμενα δεδομένα με τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν με βάσει τις προηγούμενες εμπειρίες".
Αυτή η λειτουργία, υποθέτουν τώρα οι επιστήμονες, εξυπηρετεί στο να εντοπίζουμε πιο εύκολα τα ενδιαφέροντα (ή επικίνδυνα) στοιχεία που υπάρχουν στο περιβάλλον μας. Επίσης αυξάνει την ταχύτητα επεξεργασίας των ερεθισμάτων και επιτρέπει στον εγκέφαλο και να εξοικονομεί ενέργεια και... σκληρό δίσκο, δηλαδή χώρο.
