Ο Matt Berridge, φροντιστής άγριων ζώων στο ζωολογικό κήπο του Toronto χρησιμοποιεί iPads στο πλαίσιο εκπαίδευσης των ουρακοτάγκων. Το πρόγραμμα "Apps for Apes" τρέχει σε 13 ζωολογικούς κήπους και κέντρα προστασίας ζώων σε όλον τον κόσμο. Σκοπός του, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα είναι: 1) να παρέχουν επιπλέον ερεθίσματα και αίσθημα ικανοποίησης στους ουρακοτάγκους που τα χρησιμοποιούν, 2) να αυξήσουν την ευαισθησία των επισκεπτών των πάρκων για την ανάγκη προστασίας των ουρακοτάγκων στο φυσικό τους περιβάλλον και 3) να προωθήσουν τις προσπάθειες του οργανισμού Orangutan Outreach.
Όμως μπορούμε αλήθεια, αναρωτιέται ο Max Knoblauch με άρθρο του στο psmag.com, να εμπιστευθούμε στους ουρακοτάγκους τα ίδια εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να εξιτάρουμε τους εγκεφάλους των μικρών παιδιών στα σχολεία; "Οι ουρακοτάγκοι μαθαίνουν μέσα από τη μίμηση" λέει ο φροντιστής. "Εφαρμόζοντας τη μέθοδο της μάθησης μέσω της παρατήρησης” μέσω ενός iPad ανοίγονται πολλές πιθανότητες για απλή επικοινωνία και μάθηση για τους ουρακοτάγκους» προσθέτει ο ίδιος. "Αυτό ωστόσο που τόσο ο φροντιστής Berridge όσο και οι άλλοι 12 ζωολογικοί κήποι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα δεν αντιλαμβάνονται είναι", γράφει ο Max Knoblauch, ότι το να δώσουν iPads στους ουρακοτάγκους είναι μια κακή ιδέα.
"Τι θα συμβεί αν οι ουρακοτάγκοι καταφέρουν να κατακτήσουν στο μέλλον τον πλανήτη και να κατατροπώσουν την ανθρωπότητα;". "Οι ουρακοτάγκοι υπάρχουν στον πλανήτη περίπου 15 εκατ. χρόνια Εξελίχθηκαν χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση μέχρι πριν από 200 χρόνια" απαντά ο Berridge και συνεχίζει: "Πιστεύω ότι κατάλαβαν καλά με ποιο τρόπο το οικοσύστημά τους μπορούσε να ικανοποιήσει τις ανάγκες τους και λειτούργησαν πολύ αποτελεσματικά. Αν οι άνθρωποι δεν είχαν παρέμβει τόσο δραματικά και αλλοιώσει το οικοσύστημά τους, θα μπορούσαν να συνεχίσουν για εκατομμύρια χρόνια ακόμη". Υπάρχουν όμως άραγε άλλα είδη στον πλανήτη, που αν εξέλειπε ο ανθρώπινος παράγοντας, θα μπορούσαν να εξελιχθούν ακόμη περισσότερο και να γίνουν οι... "επόμενοι άνθρωποι"; Ποια είδη θα μπορούσαν να δημιουργήσουν αυτό που σήμερα αποκαλούμαι ως εξελιγμένη κοινωνία;
Δελφίνια
Τα δελφίνια και τα μικρά κητοειδή της οικογένειας Phocoenidae (porpoises) θεωρούνται τα δεύτερα πιο έξυπνα είδη στον πλανήτη. Σε μια μελέτη του 2004, που διεξήγαγε η νευροεπιστήμονας και εμπειρογνώμονας των θαλάσσιων θηλαστικών από το πανεπιστήμιο Emory, Dr. Lori Marino, βρέθηκε ότι τα δελφίνια και τα porpoises διαθέτουν εγκεφαλικά επίπεδα (μια πρόχειρη εκτίμηση της εξυπνάδας, που συγκρίνει τη μάζα του εγκεφάλου με τη συνολική μάζα του σώματος ενός οργανισμού), κάτω μεν από αυτά του σύγχρονου ανθρώπου, αλλά πάνω από οποιοδήποτε άλλο θηλαστικό. «Τα ρινοδέλφινα διαθέτουν εγκεφαλικά επίπεδα στο 4, που σημαίνει ότι ο εγκέφαλός τους είναι περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερος από το μέγεθος που θα περίμενε κανείς με βάση το σώμα τους. Το υψηλότερο επίπεδο στα δελφίνια φτάνει το νούμερο 5» εξήγησε η ίδια και συνέχισε: "Βρίσκονται πολύ κοντά στα επίπεδα του ανθρώπου, ο οποίος είναι στο 7,5". «Δεν πιστεύω ότι κάποιο άλλο είδος θα... κατακτήσει τον πλανήτη. Ειδικά όχι τα δελφίνια" είπε ακόμη η Marino στον «ανήσυχο» Knoblauch. "Ο λόγος είναι ο εξής: τα δελφίνια είναι ένα πολύ έξυπνο είδος που υπάρχει εδώ και δεκάδες εκατομμύρια χρόνια. Ακόμη κι αν εξαφανιζόταν ο άνθρωπος, αυτό που ενδεχομένως να συνέβαινε, θα ήταν απλά ότι... θα συνέχιζαν τη ζωή τους. Δεν πιστεύω ότι θα μπορούσαν να “πάρουν τη θέση μας”. Άλλωστε αυτό θα ήταν ένα βήμα προς τα πίσω". Σύμφωνα με την ίδια, τα δελφίνια ανέπτυξαν αυτά τα επίπεδα εγκεφάλου τους πριν από 60 με 20 εκατομμύρια χρόνια. Με άλλα λόγια, είχαν τουλάχιστον 20 εκατ. χρόνια για να καταφέρουν να επιβληθούν, όμως είτε δεν το κατάφεραν, είτε επέλεξαν να μην το κάνουν, λέει ο Knoblauch.
Κεφαλόποδα: χταπόδια, καλαμάρια κ.τ.λ.
Χταπόδια, καλαμάρια και σουπιές. Θα μπορούσαν άραγε αυτά τα είδη να... κατακτήσουν τον πλανήτη; "Τα κεφαλόποδα διαθέτουν πολλά από τα χαρακτηριστικά που πιστεύουμε ότι είναι σημαντικά για τους ανθρώπους. Πρώτον, διαθέτουν σχετικά μεγάλους εγκεφάλους συγκριτικά με το μέγεθος του σώματός τους. Έχουν μεγάλα και πολύπλοκα μάτια, που συνδέονται με τον εγκέφαλό τους και που λειτουργούν σαν τα δικά μας. Επίσης, έχουν αρκετά πόδια" όπως ανέφερε ο Dr. Russell Burke, καθηγητής βιολογίας στο πανεπιστήμιο Hofstra. "Τα κεφαλόποδα μαθαίνουν παρατηρώντας το ένα το άλλο, επομένως αν κάποιο εξελισσόταν πολύ η... γνώση αυτή θα μπορούσε να διαδοθεί γρήγορα στο συγκεκριμένο είδος" είπε ακόμη αστειευόμενος. "Ωστόσο, ανακύπτει πάντα το ερώτημα γιατί δεν εξελίχθηκαν ήδη περισσότερο; Δε γνωρίζουμε την απάντηση σε αυτό. Ίσως να περιμένουν την κατάλληλη στιγμή" πρόσθεσε με μια ελαφριά δόση ειρωνείας.
Αρκούδες
"Αν βγάλουμε τους ανθρώπους έξω από την εξίσωση, μένουμε με ένα κόσμο που αλλάζει με πολύ αργότερο ρυθμό" υποστηρίζει η μεταπτυχιακή φοιτήτρια εξελικτικής και συμπεριφορικής οικολογίας στο πανεπιστήμιο Exeter της Μ. Βρετανίας. "Σε έναν τέτοιο κόσμο θα περίμενα αρχικά να επικρατήσουν οι φυτοφάγοι οργανισμοί, για να πάρουν τη θέση τους αργότερα οι σαρκοφάγοι. Οι αρκούδες, οι γάτες και οι σκύλοι – ήδη πολύ έξυπνα ζώα - θα μπορούσαν δυνητικά να γίνουν πολύ αποτελεσματικοί θηρευτές, αξιοποιώντας το μεγάλο αριθμό των διαθέσιμων θηραμάτων. Δηλαδή, σε ένα κόσμο με πολλά θηράματα και χωρίς ανθρώπους, τα μεγάλα σαρκοφάγα θα είχαν την ευκαιρία να κάθονται να χαλαρώνουν περισσότερο και να επικεντρώνονται λιγότερο στην εξεύρεση της τροφής και περισσότερο στην ανάπτυξη των κοινωνιών τους. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ περισσότερα έξυπνα ζώα, αν θα θέλατε να το θέσουμε έτσι" είπε η ίδια και πρόσθεσε: "Εγώ πάντως θα έριχνα την ψήφο μου στις αρκούδες".
