Η αλλαγή στην άσκηση πολιτικής, στη φρασεολογία, τον τόνο και το στυλ
Δώδεκα μήνες στον Λευκό Οίκο, μια ακατάσχετη ροή εντυπωσιακών δηλώσεων και άλλων τόσων σκανδάλων και προκλήσεων. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έσπασε όλες τις παραδόσεις στον Λευκό Οίκο σε ό,τι αφορά την άσκηση πολιτικής, αλλά ακόμη περισσότερο στη φρασεολογία, τον τόνο και το στυλ.
Σε μια χώρα πιο πολωμένη από ποτέ, υπάρχει ομοφωνία σε ένα μόνο πράγμα: ο δισεκατομμυριούχος από τη Νέα Υόρκη που αναδείχθηκε ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ, χωρίς ίχνος πολιτικής εμπειρίας, έχει σπάσει όλα τα ταμπού.
Κάθε ημέρα οι ΗΠΑ και όλος ο κόσμος παρακολουθούν αποσβολωμένοι ή εντυπωσιασμένοι το σόου του Τραμπ, διανθισμένο από τις πρωινές του αναρτήσεις στο Twitter.
Η ευθύτητα με την οποία εκφράζεται ο ένοικος του Λευκού Οίκου ενθουσιάζει την εκλογική του βάση. Απαράδεκτη συμπεριφορά που αποδυναμώνει την προεδρία και δίνει ελευθέρας στον ρατσιστικό λόγο, απαντούν οι επικριτές του.
Ένα χρόνο μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου 2017 ο Τραμπ παραμένει πεπεισμένος ότι ο λόγος του είναι το μεγαλύτερο ατού του.
Εξακολουθεί να είναι παρορμητικός, προκλητικός, κάποιες φορές επιθετικός και επιτιμητικός. Στις αναρτήσεις του δεν ξεχνά να περιαυτολογήσει, σχολιάζοντας ότι είναι «ιδιοφυία» μετά το σκάνδαλο που ξέσπασε με την κυκλοφορία του βιβλίου «Φωτιά και οργή», που αμφισβητεί τις νοητικές του ικανότητες και την ικανότητά του να κυβερνά.
Στο πρόσφατο κύμα κακοκαιρίας στις ΗΠΑ, όπου οι θερμοκρασία έπεσε σε επίπεδα ρεκόρ, ειρωνεύτηκε την κλιματική αλλαγή. Σε ένα tweet σχολίασε ειρωνικά την εμφάνιση της Μίκα Μπρεζίνσκι, της παρουσιάστριας του MSNBC, και σε ένα άλλο τον μουσουλμάνο δήμαρχο του Λονδίνου Σαντίκ Καν, τον οποίο κατηγόρησε ότι υποτιμά την τρομοκρατική απειλή. Έχει φτάσει στο σημείο να κατηγορήσει τον προκάτοχό του Μπαράκ Ομπάμα ότι παρακολουθούσε τις τηλεφωνικές του επικοινωνίες.
Κάθε φορά που προκαλεί, η ομάδα του Τραμπ, η οποία δεν έχει γλιτώσει από τα σκάνδαλα, προσπαθεί να σβήσει τη φωτιά. Κάθε φορά προτάσσει ένα επιχείρημα: οι Αμερικανοί εξέλεξαν τον Ντόναλντ Τραμπ επειδή δεν είναι υπέρμαχος της πολιτικής ορθότητας όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ωστόσο παρόλο που ο προκλητικός του λόγος αποτέλεσε πλεονέκτημα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, δεν ισχύει το ίδιο και τώρα που βρίσκεται στον Λευκό Οίκο.
Ένα χρόνο μετά την ορκωμοσία του ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο λιγότερο δημοφιλής Αμερικανός πρόεδρος στην ιστορία της χώρας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του πανεπιστημίου Κουινίπιακ, το 69% των ψηφοφόρων εκτιμά ότι ενεργεί λογικά και το 57% ότι δεν διαθέτει τα προσόντα που απαιτούνται από έναν πρόεδρο.
Στη διεθνή σκηνή, αν και ο ίδιος τονίζει ότι πλέον σέβονται τις ΗΠΑ, αυτό που κυριαρχεί είναι η απομόνωση της χώρας. Πέρα από τη δίψα του για καταξίωση και την αγάπη του για τα κόκκινα χαλιά και τις τιμές, οι ομόλογοί του δεν μπορούν να κατανοήσουν την πολιτική που ακολουθεί.
Σύμφωνα με τον Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, πρώην διπλωμάτη ειδικό στη Μέση Ανατολή, η έλλειψη συνοχής στις δηλώσεις «του ανθρώπου με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο» θέτει τις ΗΠΑ σε μια ευαίσθητη κατάσταση.
«Αν οι δηλώσεις του προέδρου δεν συμφωνούν με τις πράξεις του, δηλαδή με την πραγματικότητα, το ερώτημα για τους εταίρους μας αλλά και για τους εχθρούς μας είναι ένα: είναι ο πρόεδρος αυτός αξιόπιστος;», εκτιμά.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ το ερώτημα που εγείρεται είναι αν το ιδιόρρυθμο στυλ του θα του επιτρέψει να επανεκλεγεί το 2020 για μια δεύτερη θητεία, όπως έκαναν οι προκάτοχοί του Μπαράκ Ομπάμα, Τζορτζ Ου. Μπους και Μπιλ Κλίντον;
Προς το παρόν είναι πολύ νωρίς για να υπάρξει απάντηση. Όμως το περιθώριο ελιγμών που διαθέτει είναι περιορισμένο: αντί να διευρύνει την εκλογική του βάση μετά την εκλογή του, καθημερινά την περιορίζει.
Εξάλλου οι προκλητικές δηλώσεις του συχνά βλάπτουν τον ίδιο, όπως έγινε με τον πρόσφατο προσβλητικό χαρακτηρισμό που απέδωσε στην Αϊτή και τις αφρικανικές χώρες, ο οποίος προκάλεσε έντονες επικρίσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ αλλά και από τον ΟΗΕ.
Σύμφωνα με τον Τζούλιαν Ζέλιζερ, ιστορικό του πανεπιστημίου Πρίνστον, οι προκλητικές δηλώσεις του Τραμπ είναι μακροπρόθεσμα επικίνδυνες. «Αν η πολιτική τάξη και η κοινή γνώμη αγνοήσουν αυτές τις δηλώσεις εκτιμώντας απλώς ότι “αυτός είναι ο Τραμπ”, ο πήχης θα πέσει τόσο χαμηλά, ώστε πια θα είναι δύσκολο να αποκτήσει ξανά τη σημασία του το αξίωμα του προέδρου».
Προς το παρόν πάντως, με εξαίρεση κάποιους που εκφράζουν ανοικτά τις διαφωνίες τους όπως ο Τζον Κέισιτς, ο Τζον Μακέιν και ο Τζεφ Φλέικ,το Ρεπουμπλικανικό κόμμα στέκεται πίσω από τον Τραμπ. Όμως μια νίκη των Δημοκρατικών στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου ίσως αλλάξει την κατάσταση.