Τι θα κάνει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ στην Κίνα όπου Twiter, Facebook και Google είναι απαγορευμένα;
Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο πρόεδρος που τουιτάρει πιο γρήγορα κι από τη σκιά του, αλλά με το που έβαλε το πόδι σήμερα στο Πεκίνο, διέσχισε το «Μεγάλο Σινικό Ηλεκτρονικό Τείχος», πίσω από το οποίο ένα «δυσφημιστικό» μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επισείει ποινή φυλάκισης.
Το Twiter, αλλά και το Facebook και το Google, είναι απαγορευμένα στην Κίνα, όπου το κομμουνιστικό καθεστώς λογοκρίνει με προσοχή ό,τι κυκλοφορεί στο Ιντερνετ. Η καταστολή έχει αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, με το κλείσιμο σειράς blog των σταρ του Δικτύου και το άνοιγμα σειράς ερευνών κατά κινεζικών ιστοσελίδων για «αισχρολογία».
Οταν ερωτήθηκε εάν ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών θα έχει τη δυνατότητα να τουιτάρει κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κίνα, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ζενγκ Ζεγκουάνγκ απάντησε στους δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα: «Τα μέσα επικοινωνίας του προέδρου Τραμπ με το εξωτερικό δεν θα πρέπει να σας ανησυχούν».
«Ο πρόεδρος θα τουιτάρει ό,τι θέλει», διαβεβαίωσε σήμερα ανώτατος αμερικανός αξιωματούχος, την ώρα που ο Τραμπ πετούσε προς το Πεκίνο.
Αν και έχει χρησιμοποιήσει με μεγάλη συχνότητα το Twitter, προς το οποίο επιδεικνύει φετιχιστική προσήλωση, για να καταγγείλει το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας, αλλά και την αδράνεια του Πεκίνου απέναντι στη Βόρεια Κορέα, ο Τραμπ δεν έχει αναφερθεί ποτέ στην κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα.
Βάσει του νόμου ο οποίος ετέθη σε ισχύ το 2013, οι χρήστες του Ιντερνετ απειλούνται με ποινή φυλάκισης τριών ετών για δυσφημιστικό μήνυμα που έχει μεταδοθεί περισσότερες από 500 φορές. Ο νόμος προβλέπει επίσης φυλάκιση για ένα τέτοιο μήνυμα που έχει διαβαστεί από 5.000 χρήστες.
Νόμος του 2016 απαγορεύει τη δημοσίευση περιεχομένου που πλήττει την «εθνική τιμή», «διαταράσσει την οικονομική και κοινωνική τάξη» ή έχει ως στόχο την «ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος».
Πρόσφατα, κυρώσεις επιβλήθηκαν σε πολλούς μεγάλους κινεζικούς τεχνολογικούς ομίλους διότι δεν απάλειψαν παράνομο περιεχόμενο που έχει σχέση με την πορνογραφία ή με τη βία.
Όπως κάθε ξένος επισκέπτης, ο Ντόναλντ Τραμπ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να τουιτάρει από την Κίνα, υπό τον όρο ότι θα καταβάλει τέλη περιαγωγής.
«Αλλά όλα εξαρτώνται από την πολιτική των κινεζικών αρχών. Εάν αποφασίσουν να απαγορέψουν την περιαγωγή, μπορούν να το κάνουν», προειδοποιεί ο Τζέιμς Γκονγκ, ειδικός του δικαίου του Ιντερνετ στη δικηγορική εταιρεία Herbert Smith Freehills.
«Όταν είσαι πρόεδρος, κανονικά δεν έχεις πρόβλημα. Και ο Ντόναλντ Τραμπ δεν μπορεί να ζήσει χωρίς το Twiiter».
Τα τηλέφωνα σε λειτουργία περιαγωγής χρησιμοποιούν τις τοπικές υποδομές, γεγονός που θέτει το θέμα της εμπιστευτικότητας των συνομιλιών. Αλλά ο Τραμπ μάλλον θα χρησιμοποιεί άλλη συσκευή κατά την παραμονή του στην Κίνα, για να μη προκαλέσει τους «πειρατές».
«Οι υψηλόβαθμοι αμερικανοί αξιωματούχοι μάλλον είναι πάρα πολύ καλά προετοιμασμένοι για να ταξιδέψουν στο εξωτερικό με ασφαλείς επικοινωνίες, όπως και οι Κινέζοι όταν βγαίνουν από τη χώρα τους», λέει ο Τζέιμς Γκονγκ.
Εάν θέλουν να περάσουν επάνω από το Μεγάλο Σινικό Τείχος, οι χρήστες του Ιντερνετ πρέπει να προσφύγουν σε ένα VPN, ένα εικονικό ιδιωτικό δίκτυο που επιτρέπει την πρόσβαση στις ιστοσελίδες που είναι μπλοκαρισμένες στην Κίνα. Όμως το Πεκίνο έχει προειδοποιήσει από την αρχή του έτους ότι αυτά τα λογισμικά θα τεθούν υπό έλεγχο, δημιουργώντας ανησυχία για την απαγόρευση της λειτουργίας τους.
Τα τηλέφωνα που χρησιμοποιούν VPN είναι «γενικά»προφυλαγμένα από την ιντερνετική πειρατεία, σύμφωνα με τον Τσάρλι Σμιθ, συνιδρυτή του κινήματος Greatfire.org κατά της λογοκρισίας.
«Οπως γνωρίζετε, κάθε μέρα, σχεδόν όλες οι επικοινωνίες της κινητής τηλεφωνίας ελέγχονται στην Κίνα και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονται υπό στενή παρακολούθηση», εξηγεί ο Τσάρλι Σμιθ.
Η Κίνα διαθέτει το δικό της Twitter, το Weibo, μία πλατφόρμα μικρο-blog που διεκδικεί περισσότερα από 300 εκατομμύρια χρήστες το μήνα.
Πάντως, οι χρήστες του Weibo εμφανίζονται χλιαροί απέναντι στην επίσκεψη του Τραμπ. Ένας από αυτούς ανέβασε έναν πίνακα που δείχνει το επίπεδο της ρύπανσης στο Πεκίνο και αναρωτήθηκε αν ο αμερικανός πρόεδρος θα μετανιώσει που αποχώρησε από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.
Όμως οι Κινέζοι πρέπει να προσέξουν τι γράφουν. Τον περασμένο χρόνο, ένας Κινέζος καταδικάσθηκε σε φυλάκιση ενός έτους διότι επέκρινε την αγροτική μεταρρύθμιση σε μικρο-blog της οδικής αστυνομίας.