Η ανάρτηση της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών
Το βραβείο Νόμπελ Χημείας απονέμεται στους Ντέιβιντ Μπέικερ, Ντέμης Χασάμπης και Τζον Τζάμπερ για το έργο τους στις πρωτεΐνες.
Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών αποφάσισε να απονείμει το 2024 το βραβείο κατά το ήμισυ στον David Baker «για τον υπολογιστικό σχεδιασμό πρωτεϊνών» και το άλλο μισό από κοινού στους Demis Hassabis και John M. Jumper «για την πρόβλεψη της δομής των πρωτεϊνών».
Ο David Baker κατάφερε το σχεδόν αδύνατο κατόρθωμα να κατασκευάσει εντελώς νέα είδη πρωτεϊνών, αναφέρεται στη σελίδα του βραβείου στο X.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ακαδημίας Επιστημών:
«Οι φετινοί νικητές αποκάλυψαν τα μυστικά των πρωτεϊνών μέσω της πληροφορικής και της τεχνητής νοημοσύνης.
Οι χημικοί ονειρεύονται εδώ και καιρό να κατανοήσουν πλήρως και να κατακτήσουν τα χημικά εργαλεία της ζωής – τις πρωτεΐνες. Το όνειρο αυτό είναι πλέον εφικτό. Οι βραβευμένοι με Νόμπελ Χημείας Demis Hassabis και John M. Jumper αξιοποίησαν με επιτυχία την τεχνητή νοημοσύνη για να προβλέψουν τη δομή σχεδόν όλων των γνωστών πρωτεϊνών. Ο φετινός βραβευμένος χημικός David Baker έμαθε πώς να κυριαρχεί στα δομικά στοιχεία της ζωής και να δημιουργεί εντελώς νέες πρωτεΐνες. Οι δυνατότητες των ανακαλύψεών τους είναι τεράστιες.
Η ικανότητα δημιουργίας πρωτεϊνών που είναι φορτωμένες με νέες λειτουργίες είναι εξίσου εκπληκτική. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε νέα νανοϋλικά, στοχευμένα φαρμακευτικά προϊόντα, ταχύτερη ανάπτυξη εμβολίων, ελάχιστους αισθητήρες και μια πιο πράσινη χημική βιομηχανία – για να αναφέρουμε μερικές μόνο εφαρμογές που είναι προς το μέγιστο όφελος της ανθρωπότητας».
Οι άλλοι δύο επιστήμονες, οι Ντέμης Χασάμπης και Τζον Τζάμπερ, που διευθύνουν το Deepmind της Google, "ανέπτυξαν ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης για να επιλύσουν πρόβλημα 50 ετών: την πρόβλεψη των πολύπλοκων δομών πρωτεϊνών".
Το μοντέλο τους τεχνητής νοημοσύνης, το Alphafold, επιτρέπει την πρόβλεψη της τρισδιάστατης δομής πρωτεϊνών με βάση το αμινοξύ τους. Οι δύο επιστήμονες, που βρισκόντουσαν μεταξύ των φαβορί, έχουν ήδη τιμηθεί με το βραβείο Λάσκερ το 2023.
Η επιτροπή τόνισε ότι οι ανακαλύψεις των επιστημόνων που βραβεύθηκαν φέτος "προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες".
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 920.000 ευρώ).
