Τι σημαίνει η εξέλιξη αυτή για τις δύσκολες ισορροπίες και τις τεταμένες σχέσεις με κράτη της Μέσης Ανατολής σύμφωνα με αναλύσεις βρετανικών μέσων ενημέρωσης
Ο θάνατος του προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί, δημιουργεί νέα δεδομένα τόσο για το Ιράν, όσο και για τη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με ανάλυση της βρετανικής εφημερίδας The Guardian, θα ενισχύσει την εικόνα μιας χώρας που βρίσκεται ήδη σε μεταβατικό πολιτικό στάδιο. Όπως αναφέρει «ένα νέο σκληροπυρηνικό κοινοβούλιο εξελέγη μόλις την 1η Μαρτίου, κατά την οποία η συμμετοχή σε ορισμένες περιφέρειες έπεσε κάτω από το 10%, και συνολικά η συμμετοχή σε εθνικό επίπεδο έφτασε μόλις το 41% - ένα χαμηλό ρεκόρ».
«Μεταρρυθμιστές ή μετριοπαθείς πολιτικοί είτε αποκλείστηκαν, είτε ηττήθηκαν κατά κράτος, με αποτέλεσμα το νέο κοινοβούλιο του Ιράν να είναι διχασμένο ανάμεσα στους παραδοσιακούς σκληροπυρηνικούς και την υπερσυντηρητική ομάδα, γνωστή ως Paydari ή Μέτωπο Σταθερότητας» συνεχίζει στην ανάλυσή του ο Guardian. Ήδη, με τον αποκλεισμό των μεταρρυθμιστών από το ιρανικό κοινοβούλιο για πρώτη φορά από το 1979, το Ιράν έχει μπει σε αχαρτογράφητα νερά.
Ο θάνατος του Ραϊσί ενισχύει την ήδη υπάρχουσα αβεβαιότητα που επικρατεί στη χώρα, καθώς η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει έντονες πιέσεις από τη Δύση για το πυρηνικό της πρόγραμμα, την άσχημη κατάσταση της οικονομίας, αλλά και τις τεταμένες σχέσεις με άλλα κράτη της Μέσης Ανατολής. «Η εικόνα της αστάθειας επιτείνεται από την απώλεια του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν, μιας χώρας που μέχρι τώρα περηφανευόταν για τον έλεγχο και την προβλεψιμότητα», αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.
Σύμφωνα με τον Guardian, πιθανότερος νέος υπουργός Εξωτερικών θα είναι ο Αλί Μπαγκερί, όμως ενδέχεται οι σκληροπυρηνικοί της χώρας να τον θεωρήσουν υπερβολικά πρόθυμο να διαπραγματευτεί με τη Δύση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η κατάσταση δυσχεραίνει και από το γεγονός ότι μέσα σε 50 μέρες η χώρα πρέπει να βρει τον επόμενο πρόεδρό του, χρόνος που θεωρείται λίγος για τον Αγιατολάχ Χαμενεΐ και το περιβάλλον του.
«Η άμεση πρόκληση για οποιονδήποτε νέο ηγέτη θα είναι να ελέγξει όχι μόνο τις εσωτερικές διαφωνίες, αλλά και τις απαιτήσεις των φατριών εντός της χώρας να ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή με τη Δύση και να πλησιάσει περισσότερο τη Ρωσία και την Κίνα» , καταλήγει στην ανάλυσή του ο Guardian.
Sky News: Τι σημαίνει ο θάνατος του Ιρανού προέδρου
Δημοσίευμα του Sky News αναλύει τις συνέπειες από τον θάνατο του Εμπραχίμ Ραϊσί. Όπως αναφέρει «αυτή είναι μια λεπτή στιγμή για το Ιράν. Ο πρόεδρος Ραΐσι είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός άνθρωπος στο Ιράν, μετά τον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Ο θάνατός του θα έχει εκτεταμένες συνέπειες». Προσωρινός πρόεδρος θα τεθεί ο αντιπρόεδρος Μοχάμαντ Μοχμπέρ, ενώ εντός 50 ημερών θα πρέπει να διεξαχθούν νέες εκλογές.
Σύμφωνα με το Sky News, αυτή μπορεί να είναι μια ευκαιρία που θα μπορούσε να αξιοποιήσει το κίνημα εναντίον των συντηρητικών δυνάμεων που ελέγχουν το Ιράν. Υπάρχουν επίσης, πολλές ομάδες αντιφρονούντων στο Ιράν, συμπεριλαμβανομένου ενός παρακλαδιού του Ισλαμικού Κράτους που θα επιδιώξουν να εκμεταλλευτούν αυτή την κατάσταση. Πάντως οι αναλυτές εκτιμούν ότι δε θα υπάρξει ουσιαστική αλλαγή, και πως ο διάδοχος του Ραϊσί θα είναι άλλος ένας υπερσυντηρητικός σκληροπυρηνικός άνδρας. «Μακροπρόθεσμα, ο θάνατος του Ραϊσί θα είχε συνέπειες για τον ανώτατο ηγέτη. Για τους θρησκευόμενους και συντηρητικούς Ιρανούς είναι αβάσταχτος. Για πολλούς όμως, είναι ο θάνατος ενός άνδρα που είχε αίμα στα χέρια του», σημειώνει το Sky News
BBC: «Να μην περιμένουμε μεγάλες αλλαγές»
Το BBC με τη σειρά του αναφέρει πως δεν πρέπει να αναμένουμε πολλές αλλαγές μετά τον θάνατο του προέδρου Ραϊσί. Η αστάθεια θα μπορούσε να επηρεάσει την ήδη δοκιμαζόμενη οικονομία από τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει ΗΠΑ και Δύση. Ήδη από χθες το ιρανικό ριάλ σημειώνει κατακόρυφη πτώση, έναντι του δολαρίου.
Στο Ιράν ο ρόλος του προέδρου είναι μάλλον περιορισμένος, καθώς ο θεσμικός ρόλος του περιορίζεται στα εσωτερικά ζητήματα. Στα μάτια των περισσότερων Ιρανών, ο ανώτατος ηγέτης και οι Φρουροί της Επανάστασης είναι αυτοί που λαμβάνουν τις σημαντικές αποφάσεις για τα διεθνή αλλά και για τα θρησκευτικά-πολιτικά θέματα που έχουν τόσο μεγάλη σημασία στη χώρα. «Ο Ραϊσί όμως ήταν ένας από τους πιο συντηρητικούς προέδρους που είχε ποτέ το Ιράν και βρισκόταν πολύ κοντά στον ανώτατο ηγέτη, ενώ ήταν επίσης ένας από τους σοβαρούς υποψήφιους για να τον διαδεχθεί», αναφέρει το BBC.