Ποια προβλήματα δημιουργήθηκαν από την συγκεκριμένη τακτική
Οι Ενωτικοί της Βόρειας Ιρλανδίας δηλώνουν έτοιμοι να βάλουν τέλος στο διετές μποϊκοτάζ των βορειοϊρλανδικών θεσμών διακυβέρνησης.
Αλλά ποιοι είναι οι λόγοι και τα διακυβεύματα αυτής της πολιτικής κρίσης στην βρετανική επαρχία με το αιματηρό παρελθόν;
Οι θεσμοί διακυβέρνησης της Βόρειας Ιρλανδίας εγκαθιδρύθηκαν μετά την συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998 που έβαλε τέλος σε τρεις δεκαετίες βίαιων ταραχών στην Βόρεια Ιρλανδία. Οι θεσμοί αυτοί προβλέπουν την κατανομή της εξουσίας ανάμεσα σε Ενωτικούς, που παραμένουν προσηλωμένοι στην θέση της Βόρειας Ιρλανδίας εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, και των Ρεπουμπλικανών, υποστηρικτών της επανένωσης της Βόρειας Ιρλανδίας με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας.
Για ποιον λόγο το DUP μποϊκόταρε τους θεσμούς;
Το Εθνικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) αποχώρησε από το κοινοβούλιο της Βόρειας Ιρλανδίας, το Στόρμοντ, και την κυβέρνηση τον Φεβρουάριο 2022 διαμαρτυρόμενο κατά των εμπορικών κανόνων που θεσπίσθηκαν μετά το Brexit και, όπως θεωρούν οι Ενωτικοί, υπονομεύουν την θέση της Βόρειας Ιρλανδίας εντός του Ηνωμένου Βασιλείου.
Για να αποφευχθεί η επαναφορά των συνόρων ανάμεσα στην Ιρλανδία, μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και την Βόρεια Ιρλανδία, επαρχία του Ηνωμένου Βασιλείου, και επειδή η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου απαιτούσε να χαραχθεί ένα λειτουργικό σύνορο ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι κανόνες αυτοί προβλέπουν ότι οι έλεγχοι των εμπορευμάτων που προέρχονται από την Βρετανία, από την άλλη πλευρά της Θάλασσας της Ιρλανδίας, θα πραγματοποιούνται κατά την άφιξή τους στην Βόρεια Ιρλανδία.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με το καθεστώς αυτό, η επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας παραμένει ντε φάκτο εντός της τελωνειακής ένωσης, προς μεγάλη δυσαρέσκεια των Ενωτικών.
Τον περασμένο χρόνο, Λονδίνο και Βρυξέλλες κατέληξαν σε νέο σύμφωνο, που ονομάσθηκε «Πλαίσιο του Ουίνδσορ», που αμβλύνει τους ελέγχους επί των προϊόντων που προορίζονται αποκλειστικά για την αγορά της Βόρειας Ιρλανδίας και όχι για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αλλά ούτε αυτό ικανοποίησε το DUP, σημειώθηκε στο ΑΠΕ ΜΠΕ.
Ποιες ήταν οι συνέπειες του μποϊκοτάζ;
Ελλείψει τοπικής βορειοϊρλανδικής κυβέρνησης, η διοίκηση διαχειριζόταν τις τρέχουσες υποθέσεις, αλλά με περιορισμένες εξουσίες και περιορισμένους προϋπολογισμούς, προκαλώντας προοδευτική υποβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών.
Οι ουρές αναμονής στα νοσοκομεία είναι οι μεγαλύτερες του Ηνωμένου Βασιλείου, οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν έχουν πάρει αυξήσεις παρά τον υψηλό πληθωρισμό, ενώ η απουσία μηχανισμού λήψης αποφάσεων στο υψηλότερο επίπεδο θεωρείται υπεύθυνη για πολλά περιβαλλοντικά περιστατικά στην βρετανική επαρχία.
Μπροστά στην κατάσταση αυτή, η Βόρεια Ιρλανδία γνώρισε αυτόν τον μήνα ένα πρωτοφανές απεργιακό κίνημα του δημοσίου τομέα που κατέβασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους.
Γιατί το DUP σταμάτησε εν τέλει το μποϊκοτάζ;
Χωρίς τοπικούς θεσμούς διακυβέρνησης, η Βόρεια Ιρλανδία κινδύνευε να τεθεί υπό την απευθείας κηδεμονία του Λονδίνου ή μία μικτή κηδεμονία με την συμμετοχή και της κυβέρνησης της Ιρλανδίας. Καμία από τις δύο λύσεις δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από το DUP, ενώ ήδη το Λονδίνο είχε απορρίψει κατηγορηματικά τα αιτήματα των Ενωτικών για επαναδιαπραγμάτευση μίας συμφωνίας με τις Βρυξέλλες για την μετά το Brexit εποχή.
Τον Δεκέμβριο, ο βρετανός υπουργός αρμόδιος για την Βόρεια Ιρλανδία Κρις Χίτον-Χάρις, έβαλε στο τραπέζι έναν «οριστικό» φάκελο ύψους 3,3 δισεκατομμυρίων λιρών (3,9 δισεκατομμυρίων ευρώ), το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προορίζεται για την χρηματοδότηση της αύξησης των μισθών, υπό την προϋπόθεση της επαναλειτουργίας των βορειοϊρλανδικών θεσμών διακυβέρνησης.
Αν και οι Βορειοϊρλανδοί επέρριπταν την ευθύνη για την κοινωνική κρίση στο Λονδίνο, άσκησαν επίσης πίεση επί του DUP και του αρχηγού του Τζέφρεϊ Ντόναλντσον, κατηγορώντας τον για παλινωδίες και τον εγκλωβισμό του ανάμεσα στους ακραίους Ενωτικούς και τον πληθυσμό της Βόρειας Ιρλανδίας.
Ποια είναι τα επόμενα στάδια;
Επειτα από σειρά αναβολών, το Λονδίνο έθεσε την 8η Φεβρουαρίου ως χρονικό όριο για την επαναλειτουργία των θεσμών. Σε διαφορετική περίπτωση νέες εκλογές θα διεξάγονταν στην Βόρεια Ιρλανδία.
Στις προηγούμενες εκλογές, το ρεπουμπλικανικό κόμμα Σιν Φέιν, κάποτε πολιτικός βραχίονας του IRA, ήρθε πρώτο για πρώτη φορά στην Ιστορία και η αντιπρόεδρος του κόμματος Μισέλ Ο'Νιλ έπρεπε να αναλάβει την πρωθυπουργία.
Σύμφωνα με τον Τζέφρεϊ Ντόναλντσον, οι λεπτομέρειες της συμφωνίας με το Λονδίνο που τελικά εγκρίθηκαν από το DUP θα δημοσιευθούν και το βρετανικό κοινοβούλιο θα κληθεί να εγκρίνει το κείμενο τις προσεχείς ημέρες.
Ηδη ορισμένοι Ενωτικοί απειλούν να διαδηλώσουν αν συγκληθεί το Στόρμοντ, χωρίς να έχει καταργηθεί το θαλάσσιο σύνορο ανάμεσα στην Βρετανία και την Βόρεια Ιρλανδία.
